Μέσα στο Σεπτέμβρη πολλές ήταν οι ειδήσεις για ανθρώπους της εκκλησίας που εμπλέκονται σε παράνομες δραστηριότητες.

Ο επίσκοπος Δαμασκηνός, φαίνεται να είναι κομβικό πρόσωπο στην υπόθεση της Κρητικής Μαφίας. Μοναχός στην Μονή Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων και από το 2011 πρωτοσύγκελος στη Μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου, κατηγορείται ότι το 2017 είχε υπογράψει βεβαίωση (όντας ακόμη απλός μοναχός) ότι η επίμαχη έκταση δεν ανήκε στη μονή. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η υπογραφή υπήρξε αποτέλεσμα εκβιασμών σχετικά με τεκμήρια εξωεκκλησιαστικής του δραστηριότητας που θα έθεταν τέρμα στην ανοδική του πορεία στην κλίμακα της ιεραρχίας και θα σκανδάλιζαν το ποίμνιο.  Έτσι, δύο χρόνια αργότερα ο Δαμασκηνός ορίζεται ηγούμενος στη Μονή και εν συνεχεία εκλέγεται από την Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου ως Επίσκοπος Δορυλαίου. Ο ίδιος όμως αποβλέπει και σε άλλα εκκλησιαστικά αξιώματα (Μητροπολίτης Ρεθύμνου), επιδίωξη που δεν ευοδώνεται, ενώ σταδιακά διευρύνεται η αμφισβήτηση της παράνομης παραχώρησης της εκκλησιαστικής έκτασης. Τον Αύγουστο του 2023, παύεται από τα καθήκοντα του ηγουμένου της Μονής, στη θέση του ορίζεται ηγουμενοσυμβούλιο, το οποίο και παραπέμπει την υπόθεση της καταπάτησης στην εισαγγελία για διερεύνηση ευθυνών κοσμικών και κληρικών.

Και εδώ ερχόμαστε στον άλλο κληρικό που εμπλέκεται στην ίδια υπόθεση. Ο Αρχιμανδρίτης Μελχισεδέκ είναι ίσως το πιο ηχηρό όνομα, λόγω της σπανιότητας του και της σημασιολογικής βαρύτητας που φέρει. Σύμφωνα με τις γραφές, ο Μελχισεδέκ θεωρείται ως προφητική μορφή του Μεσσία, καθώς υπήρξε ταυτόχρονα ιερέας και βασιλέας. Αυτή η τάση συνύπαρξης θείας και κοσμικής εξουσίας, είναι άλλωστε ευδιάκριτη και στις δραστηριότητες του αρχιμανδρίτη, με βάση τις κατηγορίες που του αποδίδονται, αλλά και με την εικόνα που καλλιεργεί στον τόπο διακονίας του. Η εμπλοκή του στην υπόθεση της Μαφίας φαίνεται να συνδέεται με την εκκρεμούσα εκλογή του Μητροπολίτη Χανίων καθώς, όπως προκύπτει από συνομιλίες του αρχηγού της οργάνωσης με τον πολιτικό συνέταιρο της «πρώτη φορά αριστεράς», ήταν ο εκλεκτός των εγκέφαλων της μαφίας. Η προτίμηση αυτή επιδέχεται πολλών ερμηνειών, μεταξύ των οποίων επικρατέστερη φαίνεται να είναι η προσπάθεια κάλυψης της παράνομης παραχώρησης προς αυτούς της έκτασης της μονής των Τζαγκαρόλων. Δεν αποκλείεται να μέτρησε και η προοπτική να επεκτείνουν τις επικερδείς επιχειρηματικές τους δραστηριότητες στο εμπόριο ιερών λειψάνων.

Τις ίδιες μέρες, έρχεται στη δημοσιότητα άλλη υπόθεση, αρχαιοκαπηλίας αυτή τη φορά, στην Ιερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου στα Καλάβρυτα. Ο ηγούμενος της Μονής και ένας μοναχός που βαρύνονται για την απόπειρα πώλησης θρησκευτικών εικόνων και ευαγγελίων του 18ου αιώνα απολογήθηκαν και προφυλακίστηκαν μαζί με 4 άλλα άτομα του κυκλώματος. Εδώ λείπει το στοιχείο της εκκλησιαστικής ίντριγκας, καθώς φαίνεται ότι οι κατηγορούμενοι δρούσαν με αποκλειστικό σκοπό το οικονομικό όφελος, χωρίς βλέψεις για εκκλησιαστικά οφίκια, ενώ σύμφωνα με τα διαρρεύσαντα στον τύπο ο ηγούμενος οραματιζόταν «να πουλήσει και τους τοίχους».

Η χρονική σύμπτωση που οι δύο αυτές υποθέσεις ήρθαν στο φως της δημοσιότητας είναι μάλλον τυχαία, όμως οι απόηχοι τους λειτουργούν εκ των πραγμάτων συμπληρωματικά και πολλαπλασιαστικά. Θα προσπαθήσω να αποφύγω τον πειρασμό της γενίκευσης και συνολικής απαξίωσης του θεσμού και των λειτουργών του. Φαύλοι παπάδες, όπως και φαύλοι πολιτικοί, επιχειρηματίες, δικαστικοί κλπ, υπήρχαν και θα υπάρχουν. Θα διατυπώσω μόνο τρείς παρατηρήσεις με αφορμή αυτά τα συμβάντα.

• Μία υπόθεση διαφθοράς στους κόλπους της εκκλησίας, πολύ λίγο θα απασχολήσει τον τύπο, το ζήτημα σύντομα θα φύγει από τα πρωτοσέλιδα, δεν θα αναζητηθούν διασυνδέσεις και ευθύνες. Και σίγουρα δεν θα αποτελέσει θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης, εκτός και αν υπάρχει εμπλοκή στην ίδια υπόθεση πολιτικού προσώπου. Αυτό που πουλάει είναι το πολιτικό bras de fer. Η εκκλησία να μείνει στο απυρόβλητο. Εκεί υπάρχει μία σιωπηλή συμφωνία όλων, γιατί ποιος τα βάζει με τους παπάδες; Ο Σημίτης ήταν ο μόνος και κόντεψε να το πληρώσει ακριβά.
• Οι φατρίες στους κόλπους της εκκλησίας εμφανίζουν σημαντικές ομοιότητες με τις αντίστοιχες που υπάρχουν σε πολιτικούς θεσμούς. Συνδετικό στοιχείο των μελών τους φαίνεται να είναι και εδώ η επιδίωξη θέσεων εξουσίας ή/και οικονομικών ωφελειών. Η διαφορά είναι ότι οι φατρίες αυτές δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές από το χριστεπώνυμο ποίμνιο, στο οποίο άλλωστε δεν δίνεται η δυνατότητα να εκφράσουν την ευαρέσκεια ή απαρέσκεια τους για πρόσωπα και πρακτικές, όπως συμβαίνει στην πολιτική ζωή. Τα δεν αντανακλαστικά των εκκλησιαστικών οργάνων σε περιπτώσεις παρεκτροπών είναι πολύ ασθενή. 
• Είναι αξιοπρόσεκτη η ηλικιακή ανανέωση του σώματος των ανώτατων κληρικών, τουλάχιστον στην Εκκλησία της Κρήτης. Οι δύο εμπλεκόμενοι στην υπόθεση της Κρήτης είναι 45άρηδες και πολυπράγμονες. Ταυτόχρονα μοναχοί και πρωτοσύγκελοι, επίσκοποι και υποψήφιοι μητροπολίτες. Δεν μπορώ να ξέρω τι σημαίνει αυτό για το φόρτο των καθηκόντων και τις απολαβές τους, μου αρκεί που ξέρω ότι το κράτος πληρώνει τις αμοιβές των ιερέων, χωρίς κανέναν έλεγχο των οικονομικών της εκκλησίας και καμία λογοδοσία. Παρά μόνο ίσως στο Θεό.