Η Κεντροαριστερά, το ΠΑΣΟΚ, η ΔΗΜΑΡ και η κοινωνία

Μιχάλης Κυριακίδης 02 Σεπ 2013

Πολλές συζητήσεις, προβληματισμοί, κινήσεις και αρθρογραφία για την ανασυγκρότηση, την επανεκκίνηση ή τη δημιουργία εξ αρχής της μεγάλης παράταξης της Κεντροαριστεράς. Πρέπει όμως να έρθει και η ώρα της γέννας. Για τη δημιουργία ενός μεγάλου ευρωπαϊκού μεταρρυθμιστικού φορέα, που θα εκφράζει όλες τις δυνάμεις που κινούνται στο χώρο του ευρωπαϊκού δημοκρατικού σοσιαλισμού και κυρίως των δυνάμεων της μεταρρύθμισης. Ενός φορέα, που θα εκφράζει τους πολίτες που δεν θέλουν ούτε την δεξιά εκδοχή διακυβέρνησης του Αντ. Σαμαρά, ούτε την λαϊκίστικη και εξαιρετικά επικίνδυνη για την πορεία της χώρας, εναλλακτική λύση που προσφέρει ο Αλ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ. Θα είναι ευχής έργο, στη μεγάλη αυτή προσπάθεια, να συμβάλλουν οι δύο βασικοί φορείς του χώρου, το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ. Και για τη δική τους επιβίωση.

Το ΠΑΣΟΚ, έχει πλέον σχεδόν απαλλαγεί από τα βαρίδια του κρατισμού των αντιμεταρρυθμιστικών δυνάμεων, οι οποίες «κουρνιάζουν» πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ. Δυστυχώς, όμως, έμειναν στο περιθώριο πολλά αξιόλογα και ικανά στελέχη, που είτε αποκλείστηκαν, είτε απογοητεύτηκαν από τους χειρισμούς της ηγεσίας του κόμματος. Στελέχη, που απέδειξαν στο παρελθόν ότι έχουν ιδέες, σχέδια, ικανότητες και κυρίως θέληση και αποφασιστικότητα για προοδευτικές μεταρρυθμίσεις.

Η πρωτοβουλία του ΙΣΤΑΜΕ με αφορμή την 3η του Σεπτέμβρη, με το διήμερο συνέδριο που ξεκινά αύριο και στο οποίο θα μιλήσει και ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, καθώς και πολλά πρόσωπα από τον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς, είναι ένα θετικό ελπιδοφόρο βήμα. Θα μείνει όμως μετέωρο εάν δεν γίνουν τα επόμενα και εάν η ηγεσία του δεν δείξει τόλμη και γενναιότητα.

Η ΔΗΜΑΡ, απογοήτευσε πολλούς που πίστεψαν ότι μπορεί να αποτελέσει τον νέο φορέα που θα εκφράσει τις πραγματικά προοδευτικές, ευρωπαϊκές μεταρρυθμιστικές δυνάμεις. Δεν άντεξε έναν τόσο βαρύ για τους ώμους της ρόλο. Προτίμησε να επιστρέψει στο παρελθόν και να εγκλωβιστεί στη «σιγουριά» των παλαιών αγκυλώσεων. Μάλιστα, τις τελευταίες ημέρες, οι σπασμωδικές κινήσεις της ηγεσίας της, με δήθεν ανοίγματα στον ευρύτερο χώρο των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού, δεν φαίνεται να πείθουν ούτε τα οργανωμένα μέλη της, ενώ προκαλούν μεγαλύτερη σύγχυση για τις πραγματικές προθέσεις της, όταν μάλιστα προβαίνει σε ακατανόητους και απαράδεκτους αποκλεισμούς. Εάν σε αυτά προστεθούν και οι θέσεις που παίρνει σε διάφορα ζητήματα της επικαιρότητας, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τις μεταρρυθμιστικές εκείνες δυνάμεις που ενδιαφέρονται πραγματικά για την ανασυγκρότηση του ευρύτερου χώρου του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων της Κεντροαριστεράς.

Έχει ωστόσο στα θετικά της, ότι μπροστά σε κρίσιμες στιγμές, ανέλαβε την ευθύνη που της αναλογεί. Μπορεί να μην ολοκλήρωσε την προσπάθεια, η συμμετοχή της όμως στην ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς είναι αναγκαία και χρήσιμη. Αρκεί η ηγεσία της να επανεκτιμήσει τα δεδομένα και ξαναπιάσει με μεγαλύτερη τόλμη και γενναιότητα το νήμα της «Αριστεράς της ευθύνης».

Υπάρχουν οι κινήσεις που εκφράζουν την αγωνία του χώρου και τις ανησυχίες σε θεωρητικό, πολιτικό και οργανωτικό επίπεδο. Υπάρχει η πολύ σημαντική και ελπιδοφόρα πρωτοβουλία των πέντε δημάρχων. Υπάρχουν πολλά και άξια στελέχη στο χώρο της Κεντροαριστεράς και του ευρύτερου μεταρρυθμιστικού χώρου, απαλλαγμένα από τις αμαρτίες του παρελθόντος, που έχουν αποδείξει ότι έχουν σχέδιο και ικανότητες. Υπάρχουν στελέχη στον φιλελεύθερο χώρο, που η συμβολή τους είναι απαραίτητη για να απαλλαγεί ο νέος φορέας της Κεντροαριστεράς από τις κρατικίστικες νοοτροπίες και να επαναπροσδιορίσει τις έννοιες του δημοσίου και της ατομικής ευθύνης.

Τι χρειάζεται λοιπόν; Χρειάζεται να βρεθεί η συγκολλητική ουσία που θα ενώσει όλες αυτές τις δυνάμεις σε έναν κοινό φορέα δράσης. Χρειάζεται πρώτα να δώσει ρεαλιστικές απαντήσεις και όραμα στους πολίτες που δεν αντέχουν άλλο το βάρος της κρίσης και αναζητούν διέξοδο.

Χρειάζεται ένα πρόγραμμα κοινής δράσης, στηριγμένο στα νέα δεδομένα που προκάλεσε η κρίση και στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα σήμερα. Χρειάζεται, κυρίως, ένα νέο ελληνικό μνημόνιο εξόδου από την κρίση, ένας οδικός χάρτης εξόδου προς την ανάπτυξη, που θα προβλέπει συγκεκριμένες διαρθρωτικές αλλαγές και σχέδιο για κάθε τομέα της οικονομίας. Χρειάζεται ένα ρεαλιστικό όραμα που θα δώσει ελπίδα και προοπτικές στη μεσαία τάξη, που έχει συνθλιβεί υπό το βάρος της κρίσης. Όραμα και προοπτικές για τις νέες γενιές. Χρειάζεται σχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του πολιτικού μας συστήματος.

Προσωπικά, δεν θεωρώ ότι είναι οι προγραμματικές συγκλίσεις που στέκονται σοβαρό εμπόδιο της γέννας της νέας μεγάλης Κεντροαριστερής Παράταξης, διότι υπάρχουν πολύ ικανά στελέχη, μέσα, αλλά κυρίως έξω από τα υπάρχοντα κόμματα του χώρου, που έχουν γνώσεις, ιδέες και όραμα. Αντιθέτως, προσωπικές φιλοδοξίες, νοοτροπίες, αλληλοαποκλεισμοί και η αδυναμία υπερβάσεων, είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο. Κάποιοι αναζητούν «τον μεγάλο ηγέτη» που θα κατορθώσει να ενώσει όλες αυτές τις σκόρπιες δυνάμεις. Μόνο που οι ηγέτες δεν πέφτουν από τον ουρανό, ούτε εμφανίζονται από το πουθενά. Μπορούν να αναδειχθούν μέσα από τις διαδικασίες ανασυγκρότησης του κοινού φορέα. Όπως στην Ιταλία. Η δημιουργία ενός κοινού φορέα στα πρότυπα της ιταλικής «Ελιάς», που θα εκφράζει όλες αυτές τις δυνάμεις, είναι δυνατή. Τα δύο κόμματα μπορούν να κρατήσουν την αυτονομία τους, αλλά παράλληλα να συμβάλλουν και κυρίως να μην προβάλλουν εμπόδια στη δημιουργία της ελληνικής «Ελιάς». Οι ηγεσίες των δύο βασικών φορέων (ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ) πρέπει να δείξουν γενναιότητα και να δουν μακρύτερα από τη στενή, ατομική πολιτική τους επιβίωση. Να κάνουν ένα βήμα πίσω και να αφήσουν σε νέους ανθρώπους να αναλάβουν τις πρωτοβουλίες.