Ρήξη ή υποταγή;

Σάκης Μουμτζής 02 Φεβ 2015

Mε το σχηματισμό της κυβέρνησης και τις εξαγγελίες των υπουργών το ερώτημα που κυριαρχεί είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα υπαναχωρήσει από τα υπεσχημένα ή θα έρθει σε σύγκρουση με τους δανειστές μας.
Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που σε ορισμένα σημεία του έρχεται να αντιμετωπίσει ανάγκες αυτών που συνεθλίβησαν από την κρίση, έχει ένα συγκεκριμένο δημοσιονομικό κόστος, που εκτιμήθηκε κατά προσέγγιση στα 3 δισ. Αυτό το κόστος προστιθέμενο στο δημοσιονομικό κενό που διαβλέπουν οι δανειστές μας προκαλεί την πρώτη και βασική ένταση στις σχέσεις των δύο πλευρών. Η λήψη πρόσθετων μέτρων, ύψους 6 δισ., που απαιτούσε η τρόικα από την κυβέρνηση Σαμαρά, των οποίων η αδυναμία ψήφισης οδήγησε τη χώρα στις εκλογές, δεν έχει αποσυρθεί από την ατζέντα. Συνεπώς ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να παρουσιάσει έναν συνδυασμό περικοπής δαπανών άμεσα κοστολογίσιμων και αύξησης των εσόδων. Από τη στιγμή που ακυρώνει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για λόγους αρχής, ακυρώνει και μία πηγή χρηματικών εισροών, δημιουργώντας έτσι πρόσθετες απορίες για το πώς θα καλύψει όχι μόνον τις απαιτήσεις της τρόικας αλλά και τις νέες δαπάνες που προκύπτουν από το πρόγραμμά του στο πλαίσιο ενός ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, την αναγκαιότητα του οποίου παραδέχεται και ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ.

Βέβαια επικρατεί η άποψη πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα κινηθεί έξω από τη λογική των ισοδύναμων, θα ζητήσει επανακαθορισμό του ύψους των ετήσιων πρωτογενών πλεονασμάτων, την εξαίρεση των δημοσίων δαπανών από το έλλειμμα κ.λπ. Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν οι ευρωπαίοι εταίροι θα δεχτούν να συζητήσουν την αλλαγή των προαπαιτούμενων, για να συνεχίσουν να μας δίνουν χρήματα, γιατί αυτό είναι το ζητούμενο. Η ρευστότητα.
Η γνώμη μου είναι πως οι εταίροι μας δεν έχουν κανέναν λόγο να κάνουν πίσω δυστυχώς. Εάν αυτό ήταν στη νοοτροπία τους, θα το έπρατταν βοηθώντας τον Αντ. Σαμαρά. Κινούμενοι στη λογική του σεβασμού των συμφωνηθέντων, απαίτησαν και απαιτούν την επακριβή τήρησή τους. Οι αυταπάτες που υπάρχουν πως θα βρεθεί μία λύση με αμοιβαίες υποχωρήσεις δείχνουν να αγνοούν τις διακυβεύσεις που υποκρύπτονται. Γιατί οποιαδήποτε αλλαγή της ατζέντας, που θα ερμηνευτεί ως νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στη νίκη του Podemos στις εκλογές του φθινοπώρου στην Ισπανία αλλά και στην αποσταθεροποίηση του Ρέντσι στην Ιταλία με την ενίσχυση των αντισυστημικών κομμάτων. Άρα εκτός της Μέρκελ και των βορείων συμμάχων της και οι δύο πρωθυπουργοί του νότου έχουν τους λόγους τους να είναι απέναντι στον Τσίπρα. Απόλυτο όπλο πίεσης η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, που λόγω της εκροής των καταθέσεων είναι απαραίτητη.
Από την άλλη πλευρά η υποταγή της ελληνικής κυβέρνησης στις απαιτήσεις των δανειστών, πέραν των έντονων εσωκομματικών προβλημάτων που θα προκαλέσει, θα την οδηγήσει σε πλήρη αθέτηση των υποσχέσεών της προς τους ψηφοφόρους της, προξενώντας έτσι πρόωρη πολιτική κρίση. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά σύνθετη, που επιβαρύνεται και από τον παράγοντα «χρόνος», καθώς είναι περιορισμένες οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας και των τραπεζών ειδικότερα.
Η εντύπωση που έχω είναι πως η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για λόγους ιδεολογικοπολιτικούς θα επιλέξει τη μεθοδευμένη σύγκρουση από την υποταγή στους δανειστές. Το πώς θα εκφραστεί αυτό πολιτικά θα το δούμε προσεχώς.