1…Η παρακμή της δύσης σαν έκπτωση της πολιτικής κ οικονομικής ισχύος , αλλά και απώλειας του ηθικού πλεονεκτήματος της φιλελεύθερης δημοκρατίας, είναι ένα ιδεολόγημα που επανέρχεται ξανά με διπλή στόχευση. Είναι η προαναγγελία μιας αναδυομένης υπεροχής- του άλλου, αντιδυτικου πόλου αλλά ταυτόχρονα και η ακύρωση της νεωτερικότητας-του καντιανού προγράμματος- σαν ορίζοντα της Ιστορίας. Η δυτική διαχρονική πορεία για κοινωνικο κράτος δίκαιου και ανοικτή κοινωνία παραμερίζεται από την εμμονή του αυταρχικού στρατοπέδου Κινας-Ρωσιας και στον διαρκή παγκόσμιο ανταγωνισμό υπερεθνικών ανεξέλεγκτων δικτύων και πολυεθνικών .Αυτή η διπλή πορεία με κοινό άξονα ,η επιβολή του στρατιωτικού -βιομηχανικού πλέγματος της οικονομίας επι του πολιτικού στη Δύση , και η επιβολή του πολιτικού ολοκληρωτισμού στην οικονομία της Ανατολής προσπαθεί να αναδείξει μια νέα διεθνή τάξη αυταρχισμων
2.. Η διαπίστωση ότι η δύση είναι σε παρακμή εχει πολλές αναγνώσεις αλλά δυο μέτωπα. Το πρώτο μέτωπο είναι η αξιακη υποτίμηση της φιλελεύθερης δημοκρατίας ως επικράτειας της κοινωνικής δικαιοσύνης αλληλεγγύης και ευημερίας ,αλλά ακόμα και σαν αναποτελεσματικού σχήματος διοίκησης . Ήδη από τις αρχές του προηγουμένου αιώνα μια σειρά διανοουμένων αυταρχικής τροχιάς (Χάιντεγκερ ,Σπένγκλερ, Καρλ Σμιτ) έβλεπαν την παρακμή της δύσης στην τεχνολογική επέλαση. Οι μεγάλες πολιτικές στιγμές του κράτους πρόνοιας (Νιου ντιλ, μεγάλη κοινωνία και ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατική περίοδος 45-75) προκάλεσαν μεταπολεμικά τεράστια επέκταση ευημερίας και δημοκρατίας ,ωστόσο παρήγαγαν και έντονη αμφισβήτηση (Χορκχάιμερ, Αντόρνο ,Σαρτρ, Φουκω, κα) Η πολιτισμική έκρηξη του Μαη , με πρωτοφανή ελεύθερη έκφραση ,δικαιώματα, πολυπολιτισμο, ανεκτικότητα , αλληλεγγύη, ανοικτή εκπαίδευση ,και διαρκή καινοτομία σήμανε μια νέα εποχή αυτοπροσδιορισμού και χειραφέτησης στην τωρινή περίοδο της δύσης
Αντίστροφα η παράσταση του επιχειρήματος της τωρινής παρακμής σήμερα ,τεκμηριώνεται στην απεικόνιση μιας δυσης-βαβελ όπου η πολυφωνία αλλά και η εσωτερική ένταση συντηρητικών αντιστάσεων και διαρκούς ανανέωσης μιας ανοικτής κοινωνίας , εκλαμβάνεται ως σύγχυση ρευστότητα και εκφυλισμός . Στην αντιπρόταση έχουμε την δεσποτική αναβίωση ενός παρελθόντος καταστολής κλειστών συστημάτων και διαρκούς χειραγώγησης με χρήση μιας εξελισσόμενης ολοκληρωτικής ιδεολογίας -εθνικισμού αντι κομμουνισμού
3…Στο δεύτερο μέτωπο η αδυναμία της πολιτικής βούλησης της δύσης να επιβάλει έλεγχο του βιομηχανικού -στρατιωτικού πλέγματος και η κυριαρχία των νομοτελειών των αγορών στις αδράνειες των κρατών, δημιουργούν την εντύπωση μια εποχής φθοράς και αποδρομής . Είναι αλήθεια ότι η διπλή πορεία της δύσης την τελευταία ιστορική περίοδο , αναμφίβολα σήμανε τεράστιες καταστροφές (δυο παγκόσμιοι πόλεμοι ,αποικιοκρατία) Κατά την διάρκεια του ψυχρού πολέμου και ειδικά μετα την λήξη του η Αμερική μοναδική υπερδύναμη -χάνοντας μια τεράστια ιστορική ευκαιρία ειρήνευσης και προόδου- έκανε συστηματικά μονομερείς παρεμβάσεις ισχύος, σε πολλά σημεία του πλανήτη , αψηφώντας το διεθνές δίκαιο και αγνοώντας τον ΟΗΕ .
Την ιδία περίοδο , η συναίνεση της Ουάσιγκτον και η πλανητική επέλαση της παγκοσμιοποίησης, έφερε μια αλλαγή υποδείγματος καθώς το οικονομικό επεβληθη σταδιακά ,σε μεγάλο βαθμό στην πολιτική. Γιγαντιαίες εταιρίες κυρίως υψηλής τεχνολογίας και ενέργειας (GAFA,κλπ)έχουν καταφέρει να επιβληθούν σε μεγάλο βαθμό στο πολιτικο ,διαφεύγοντας έλεγχο κ λογοδοσία ,διακινώντας πλανητικά δεδομένα , και επιχειρώντας διαρκή μονοπωλιακή επέκταση Η Δύση έτσι φαίνεται ότι δεν εχει ικανή βούληση να παρέμβει και να επιβληθεί στην ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση των πολυεθνικών και η ισχύς της είναι μακροπρόθεσμα σε αποδρομή. Είναι χαρακτηριστική η αποτυχία Μπαιντεν Γέλεν στην προώθηση έστω ελάχιστης φορολόγησης παγκοσμίων κερδών των εταιριών αλλά και η απροθυμία των ευρωπαίων να συμμετάσχουν
4.. Στον αντίποδα ωστόσο προβάλλεται η βούληση και κυριαρχία του πολιτικού ολοκληρωτισμού επι της οικονομίας στην αυταρχική ανατολική εκδοχή (Ρώσοι ολιγαρχες, κομουνιστικό κόμμα). Στην κλασσική διατύπωση του το τριλλημα του Ροντρικ αποτυπώνει την ένταση αναμεσά στη δημοκρατία την αγορά και στα κράτη την περίοδο της παγκοσμιοποίησης .Στην έννοια του έθνους κράτους η αναφορά περιέγραφε την εντροπία- εσωστρέφεια -αντίσταση των εθνικών αντανακλαστικών στην απώλεια εξουσίας είτε από υπερεθνικούς πολιτικούς σχηματισμούς είτε από την διεθνή οικονομική πίεση .Οι σύγχρονες εξελίξεις μετα την Ουκρανία και τον Ρωσικό «πατριωτικό πόλεμο» και την Κινεζική «κόκκινη» πατρίδα μας επαναφέρουν στο γερμανικό σύνδρομο των Βερσαλλιών ,αλλά και την παγίδα του Θουκυδίδη. Η αγανάκτηση από την ταπείνωση και την ήττα του ψυχρού πολέμου , αλλά κ η προσδοκία για μια κινεζική μεγαλομανή επικράτεια στον πλανήτη, εκκολάπτουν το ίδιο αυγό του φιδιού .Η κλειστή οργουελιανη κοινωνία της επιτήρησης ,η επιστροφή του απόλυτου Ηγεμόνα
Πράγματι μετα τα 30 χρόνια οικονομισμού και διείσδυσης δυτικών εταιριών και κεφαλαίων σε Ρωσία και Κίνα βιώνουμε την παταγώδη αποτυχία εξαγωγής δημοκρατικών θεσμών μαζί με την ευημερία (πέρα απ τις θλιβερές περιπέτειες σε Ιράκ, Αφγανιστάν ,Συρία).Η Ανατολή εχει κυριολεκτικά ρουφήξει μια τεράστια ροή γνώσης ,υψηλής τεχνολογίας και κεφαλαίων ,γνώρισε μια εκρηκτική αύξηση πλούτου αλλά αντιστέκεται απόλυτα στον σκοπούμενο -υποτίθεται - εκδημοκρατισμό Έτσι η σιωπηρή ανάδυση της κίνας και η επιστροφή της Ρωσίας ευεργετημένες από αυτή την ροή ενισχύονται σημαντικά αλλά αναπτύσσουν με την κυριαρχία του δικού τους πολιτικού ολοκληρωτισμού του ισοβίου ηγέτη (Πούτιν, Σιτσιπιγκ) επι της οικονομίας σε βούληση επικράτησης και διαρκούς επέκτασης . Είναι προφανές ότι τέτοιες δυνάμεις που προσπαθούν να συγκροτήσουν ένα αντιδυτικο αυταρχικό μέτωπο με αναπτυσσόμενες χώρες του νότου( BRICS) είναι ανεξέλεγκτες και απρόβλεπτες (Ουκρανία ,Ταιβάν) Ο υπόλοιπος κόσμος του Νότου με τεράστιες ανάγκες επιβίωσης ,ασφυκτια δανείζεται υπερβολικά και απ τα δυο στρατόπεδα εκποιώντας πρώτες ύλες και αδημονεί στην παγίδα της φτώχειας .
5 Οι τρεις κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας (οικονομική, πανδημία, Ουκρανία) δείχνουν καταλυτικά την παγκόσμια αλληλεξάρτηση και την ανάγκη εκτεταμένων υπερεθνικών συνεργασιών και έγκαιρων πρωτοβουλιών ,κανόνων και ρυθμίσεων απέναντι σε επισφαλείς ευκαιριακές συμμαχίες και καταιγίδα προστατευτισμών. Τα όρια , τα ελλείματα και οι μεγάλες αδυναμίες συντονισμού αλλά και αντιπαραθέσεις πολλών εθνών- κρατών , υπερεθνικών οργανισμών (ΟΗΕ, ΠΟΥ, ΠΟΕ, ΔΝΤ ,κλπ) και του νεφελώματος των ΜΚΥΟ, δείχνουν την τεράστια ανάγκη νέων πολύ πιο αποτελεσματικών ευρύτατων δημοκρατικών παρεμβάσεων
Η ισχυρή -ακόμα -και δημοκρατική Δύση είναι η δύναμη που μπορεί να κινηθεί έγκαιρα και αποτελεσματικά σε αυτήν την κατεύθυνση επικράτειας του πολιτικού και της διεθνούς συνεννόησης αλλά σε μια νέα εποχή τήρησης του διεθνούς δικαίου .Αλλιώς η προαναγγελθείσα επόμενη σύγκρουση υπερδυνάμεων θα είναι αναπόφευκτη καθώς ήδη ένας νέος ψυχρός πόλεμος ετοιμάζεται Το ανεξέλεγκτο των εταιριών και το απρόβλεπτο των αυταρχισμων με την κοινή πορεία επέκτασης και μονοπώλησης ισχύος, είναι ο σκληρός πυρήνας της ανισοκατανομής του παραγομένου πλανητικά πλούτου, που μένει ανέπαφος .Σε αυτό το χάσμα μόνο μια ριζική σοσιαλδημοκρατική πολιτική μπορεί να τολμήσει να προκρίνει και να παλέψει σε ένα συγκεκριμένο οδικό χάρτη οικουμενικής διακυβέρνησης και η αναγεννώμενη Ευρώπη είναι ο πιο αξιόπιστος εκφραστής αυτής της προοπτικής