Μετά από μια πολυήμερη Σύνοδο Κορυφής οι ευρωπαίοι ηγέτες κατέληξαν σε συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027. Τα ερωτήματα που γεννιόνται μετά τη συμφωνία πολλά και οι απαντήσεις αμφίσημες. Έκανε η ΕΕ με τη συμφωνία αυτή ένα βήμα προς τον στόχο να γίνει ένωση μεταβιβάσεων; Η απάντηση είναι θετική όταν ερωτάται ο Πρόεδρος της Γαλλίας κ. Μακρόν, αρνητική όταν ερωτάται ο Πρωθυπουργός της Ολλανδίας κ. Ρούτε. Είμαστε κοντά στη δημιουργία μιας δημοσιονομικής ένωσης; Όχι, αλλά η Ευρώπη έχει πλέον ένα δημοσιονομικό εργαλείο στη διάθεσή της για να στηρίξει την αναδιάρθρωση των οικονομιών των χωρών που χτυπήθηκαν από την κρίση. Δεν στηρίζεται μόνο στη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ.
Επιτεύχθηκε η συμφωνία χωρίς κόστος; Οι υποχωρήσεις από την αρχική πρόταση του Προέδρου της ΕΕ κ. Μισέλ είναι σημαντικές και σε κρίσιμα ζητήματα όπως ο σεβασμός του κράτους δικαίου από όλες τις χώρες. Αλλά το πολιτικό και οικονομικό κόστος για την Ευρώπη θα ήταν πολύ μεγαλύτερο αν δεν υπήρχε η απόφαση. Βγαίνει η Ευρώπη πιο ενωμένη μετά τη συνάντηση αυτή; Όχι. Έγιναν περισσότερο εμφανείς οι μεγάλες διαφορές Βορρά-Νότου, Ανατολής-Δύσης για την Ευρώπη που οραματίζονται. Η διεθνής εικόνα της όμως ενισχύθηκε. Εξασφάλισαν οι χώρες του Νότου πόρους για την αναδιάρθρωση των οικονομιών τους; Ναι. Ακόμη και μετά τις περικοπές οι επιχορηγήσεις είναι σημαντικές.
Για την Ελλάδα το ποσό των επιχορηγήσεων μειώθηκε στα 19,5 δις από τα 22,5 δις που προβλέπονταν στην αρχική πρόταση. Αν σε αυτά συνυπολογιστούν οι πόροι του ΠΔΠ και τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης που αυξήθηκαν, η χώρα τα επόμενα χρόνια θα έχει πρόσβαση σε σημαντικούς πόρους. Η εκταμίευση τους δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Η Ελλάδα μεταξύ άλλων θα πρέπει να εκπληρώνει τις κατευθύνσεις που περιλαμβάνονται στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο. Άποψη για την πρόοδο της Ελλάδας στην εκπλήρωση των κατευθύνσεων θα έχουν και οι άλλες χώρες.
Η Κυβέρνηση πριν καταθέσει το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάκαμψης στην ΕΕ οφείλει να καλέσει σε διάλογο τους κοινωνικούς φορείς και τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Να παρουσιάσουν τις απόψεις τους για το πως η Ελλάδα θα μεταβεί σε μια πιο ψηφιακή, πράσινη, ανθεκτική στις κρίσεις, ισόρροπη οικονομία που θα δημιουργεί νέες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Η κυβέρνηση δεν έχει το δικαίωμα να κατευθύνει τους πόρους αυτούς σε λάθος σχέδια ή σε λάθος δικαιούχους. Στο παρελθόν συνέβησαν και τα δύο. Με τη σωστή και διάφανη αξιοποίηση τους -αυτό συνιστά τη μεγαλύτερη πρόκληση για την κυβέρνηση της ΝΔ- η χώρα θα έχει μια μοναδική, ίσως τελευταία, ευκαιρία να ξεπεράσει τα προβλήματα που προκάλεσε η κρίση πανδημίας και συσσωρεύτηκαν στα προυπάρχοντα προβλήματα της κρίσης του 2009.
Η συμφωνία μπορεί να μην είναι αυτή που επιθυμούν όσοι οραματίζονται την ολοκλήρωση της Ευρώπης, ούτε ξέρουμε αν θα αποδειχτεί ιστορική. Είναι όμως μια συμφωνία χωρίς προηγούμενο γιατί σπάει δυο ταμπού. Η ΕΕ δανείζεται για να δώσει επιχορηγήσεις αλλά και δάνεια προς τις χώρες που χτυπήθηκαν από την κρίση. Για την εξυπηρέτηση του χρέους αυτού κάνει αδύναμα βήματα για τη δημιουργία ιδίων εσόδων. Οι αποφάσεις αυτές ελήφθησαν μέσα σε τρεις μήνες από τη στιγμή που αποφασίστηκε η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης, όταν στην κρίση του 2009 η ΕΕ χρειάστηκε χρόνια για να πάρει τις σωστές αποφάσεις. Τελικά στην κρίση αυτή η Ευρώπη έκανε δύο βήματα μπρος και μόλις μισό πίσω.
Πηγή: www.tanea.gr