Οι μορφές και το περιεχόμενο του ιμπεριαλισμού

Δημήτρης Χριστόπουλος 16 Αυγ 2025

Στην Αλάσκα χθες είδαμε δύο διαφορετικές πολιτικές μορφές ενός πολιτικού περιεχομένου. Ο Πούτιν, παλαιού τύπου πολιτικός ολοκληρωτισμός, ο Τραμπ αυτό το νέο πολιτικό είδος του εκτός πλαισίου πολιτικού ανδρός που περισσότερο μοιάζει να υποδύεται έναν ρόλο, αυτόν του αρχηγού της ανθρωπότητας. Ο Τραμπ θέλει το Νόμπελ ειρήνης, όπως τα παιδάκια ποθούν ένα δώρο.

Το ότι φτάσαμε αυτό ακόμη και να συζητείται είναι φυσικά δείγμα ηθικής εξαχρείωσης και εκμαυλισμού, αλλά δυστυχώς αυτοί είμαστε.

Ενώ η μορφή διαφέρει, το περιεχόμενο είναι σχεδόν ίδιο: και οι δύο αδιαφορούν για τους αδυνάμους, τους φτωχούς, τους κάθε ειδών "άλλους" και φυσικά τους θεσμούς.

Γι'αυτό και είναι τόσο μα τόσο οικείοι ο ένας με τον άλλον... Διότι, κατά βάθος, συνεννοούνται μια χαρά.

Ο 15αύγουστος - Αλάσκα 2025- είναι ένα γερό ράπισμα σε όσες κι όσους έχουν βγάλει από τα αναλυτικά τους εργαλεία την έννοια του ιμπεριαλισμού, ως πολιτική της επέκτασης του ελέγχου ή της εξουσίας που ασκείται σε ξένες οντότητες από τα ισχυρά κράτη.

Είναι επίσης όμως κι ένα ράπισμα σε αυτούς που όταν φωνάζουν "ένας είναι ο εχθρός, ο ιμπεριαλισμός" εννοούν μόνο τον έναν ιμπεριαλισμό και όχι τον άλλον.

Για μένα το πιο ενδιαφέρον απόσπασμα χθες ήταν η αναφορά του Πούτιν στο ουκρανικό ως "αδελφικό έθνος". Τι εννοούσε ο Ρώσος πρόεδρος; Αυτό που έχει ξαναπεί όταν εισέβαλλε στην Ουκρανία, λίγο μακιγιαρισμένο. Τότε είχε πει ότι "ουκρανικό έθνος δεν υπάρχει και είναι μια κατασκευή του Λένιν" τώρα λέει ότι είναι αδελφικό υπό την έννοια ότι δεν διαφέρει από το ρώσικο και άρα αυτό νομιμοποιεί τον επιθετικό πόλεμο στο ουκρανικό έδαφος.

Αυτή η πεποίθηση είναι το ιδεολογικό αφήγημα του πολέμου που ξεκίνησε η Μόσχα στην Ουκρανία το 2022 και φυσικά υπάρχει ριζωμένη στην καρδιά του ρωσικού μεγαλοϊδεατισμού από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Όπως και να τελειώσει ο πόλεμος αυτός, η Ουκρανία σίγουρα θα βγει ακρωτηριασμένη χάνοντας (κάποιες από τις) ανατολικές επαρχίες που κατέχουν οι Ρώσοι και για μια ακόμη φορά θα θυμηθούμε αυτόν τον τραγικό, κατά Θουκυδίδη, διάλογο των Αθηναίων με τους κατοίκους της Μήλου, τους οποίους υποχρεώνουν να υποταχθούν υπό την απειλή του εξανδραποδισμού:

"ότι στις ανθρώπινες σχέσεις, τα νομικά επιχειρήματα έχουν αξία όταν εκείνοι που τα επικαλούνται είναι περίπου ισόπαλοι σε δύναμη και ότι, αντίθετα, ο ισχυρός επιβάλλει ό, τι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύναμος υποχωρεί όσο του το επιβάλλει η αδυναμία του".

Αυτός είναι ο ιμπεριαλισμός πάντα.

Η πεμπτουσία του. Οι Τραμπ και Πούτιν το κατανοούν περισσότερο από εσάς και μένα. Διότι αυτό είναι οι Τραμπ και Πούτιν.