Ελλάδα: χώρα- οικονομικό ζόμπι

EDITORIAL The New York Times 12 Ιουν 2015

Η Ελλάδα και οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης έφτασαν πάλι σε αδιέξοδο, λίγες μόλις μέρες πριν από μια κρίσιμη προθεσμία. Εάν οι δύο πλευρές δε φτάσουν σε συμφωνία για τον τρόπο με τον οποίο θα επεκταθεί το πρόγραμμα ενίσχυσης των 240 δισεκατομμυρίων ευρώ  πέραν της 30ης Ιουνίου, το πιθανότερο είναι ότι η Ελλάδα θα αθετήσει τις δανειστικές της υποχρεώσεις και πιθανά θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει την ευρωζώνη.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν και στο παρελθόν βρεθεί αντιμέτωπει με παρόμοια πιθανότητα, αλλά σε εκείνη την περίπτωση κατάφεραν να φτάσουν σε συμφωνία και να αποφευχθεί η μη πληρωμή εκ μέρους της Ελλάδας και η έξοδός της από το ευρώ. Ωστόσο, οι όροι αυτής της συμφωνίας το μόνο που κατάφεραν ήταν να αναβάλουν την ώρα της τελικής κρίσης, χωρίς να επιλύσουν τα σημαντικά δημοσιονομικά και οικονομικά προβλήματα της χώρας. Για να σπάσουν αυτόν τον φαύλο κύκλο, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι πρέπει να καταστρώσουν ένα ρεαλιστικό σχέδιο που να διασώζει την καθημαγμένη ελληνική οικονομία και να επαναφέρει σε μια τάξη τα επισφαλή οικονομικά της κυβέρνησης.

Και νά πώς θα έπρεπε να είναι ένα τέτοιο σχέδιο: Τα 18 μέλη της ευρωζώνης πρέπει να συμφωνήσουν να διαγράψουν ή να αναβάλουν την αποπληρωμή ενός μέρους των χρημάτων τα οποία διέθεσαν για την αποπληρωμή των ιδιωτών δανειστών, πολλοί εκ των οποίων ήταν τράπεζες ή επενδυτικοί οίκοι με έδρα στις χώρες τους. Αν η ευρωζώνη δεν αποφασίσει να κάνει τώρα αυτή τη συγκριτικά μικρή θυσία, θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει τις πολύ μεγαλύτερες απώλειες που θα προκύψουν αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει και βγει από ευρώ. Το αποτέλεσμα αυτό, εκτός από το ότι θα αυξήσει τη συνολική χασούρα, θα υπονομεύσει και την εμπιστοσύνη στο κοινό νόμισμα σε κάθε περίπτωση κρίσης από εδώ και στο εξής. Την ίδια στιγμή, βέβαια, η χρεοκοπία και η έξοδος από το ευρώ θα κατάφερναν ένα ολέθριο χτύπημα στην οικονομία και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ελλάδας.

Για να πετύχει καλύτερους όρους αποπληρωμής του χρέους της χώρας, πρέπει και ο κ. Τσίπρας να κάνει υποχωρήσεις , τις οποίες, όμως, δεν καλοβλέπει το αριστερό κόμμα του, ο ΣΥΡΙΖΑ. Για παράδειγμα, πρέπει να πάψει τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις που αποστραγγίζουν το συνταξιοδοτικό σύστημα. Η κυβέρνησή του πρέπει επίσης να κάνει πολλά περισσότερα για να πατάξει τη φοροδιαφυγή και για να καταργήσει το δυσκίνητο κανονιστικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις και τις αδειοδοτήσεις, το οποίο δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για τη διαφθορά. Πολλοί ηγέτες της ευρωζώνης δεν πιστεύουν ότι η κυβέρνηση Τσίπρα είναι σε θέση να φέρει εις πέρας τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεις, αλλά και ο ίδιος και η ομάδα του δεν έχουν βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση με την πομπώδη συμπεριφορά τους - συμπεριλαμβανομένης και της απαίτησής τους για πολεμικές αποζημιώσεις από τους Γερμανούς .

Από την άλλη πλευρά, και οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης επιδείνωσαν την ελληνική κρίση διότι, από την στιγμή που δόθηκε το πρώτο δάνειο, το 2010, απαίτησαν την επιβολή πολιτικών παράλογης λιτότητας οι οποίες έπληξαν τους  Έλληνες, οδήγησαν σε ύφεση την οικονομία και εκτόξευσαν το ποσοστό ανεργίας στο 25%, με περισσότερους απ’ τους μισούς νέους στη χώρα να αδυνατούν να βρουν δουλειά. Ακόμα και σήμερα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν ο κ. Τσίπρας να περικόψει κι άλλο τα ήδη μειωμένα επιδόματα  σύνταξης των δημοσίων υπαλλήλων.

Το κατά πόσον η Ελλάδα θα αναγκαστεί να συνεχίσει να επιβιώνει σε αυτή την κατάσταση οικονομικού ζόμπι, θα εξαρτηθεί επίσης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και από την Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα, που αποτελούν τους άλλους δύο από τους δανειστές της. Οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ πιέζουν παρασκηνιακά την ευρωζώνη να παράσχει στην Ελλάδα ανακούφιση από το χρέος, αλλά η Κριστίν Λαγκάρντ, πρέπει να προσπαθήσει περισσότερο για να πείσει τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι η χώρα δεν θα τα καταφέρει εάν δε γίνουν σημαντικές αλλαγές στο πρόγραμμα. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, είπε πρόσφατα πως «η ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη και δημοσιονομική βιωσιμότητα» θα πρέπει οπωσδήποτε να αποτελέσει μέρος της όποιας συμφωνίας ανάμεσα στην ευρωζώνη και την Ελλάδα.

Περισσότερα από πέντε χρόνια έχουν ήδη περάσει από τότε που οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι κατέληξαν στην πρώτη συμφωνία με την Ελλάδα, κι όμως, αντί να είναι πιο κοντά στο να ξεπεράσει την κρίση, η χώρα είναι παγιδευμένη σε μια οικονομική συμφορά από την οποία δείχνει να μην μπορεί να διαφύγει.

Μετάφραση- Επιμέλεια: Μαρία Τσάκος