Φαινόμενα πολιτικής αυτοαναίρεσης

Χρίστος Αλεξόπουλος 17 Μαρ 2012

Η έννοια επικαιρότητα στην Ελλάδα έχει χάσει το νόημα της, ως προς το ουσιαστικό της περιεχόμενο, διότι αυτό, που αλλάζει μέχρι τώρα, είναι μόνο η μορφή, με την οποία εκφράζεται στη ροη του χρόνου.

.

Με αφορμή την πρόοδο του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων ο πρωθυπουργός της χώρας μίλησε για «ιστορική επιτυχία», η οποία επιτρέπει στην Ελλάδα να ξεφύγει από την κινούμενη άμμο των τελευταίων ετών και να πατήσει σε στέρεο έδαφος. Η αφαίρεση δημοσίου χρέους ύψους 105 δισεκ. ευρώ δημιουργεί τις προϋποθέσεις, ώστε να «έχουμε μια νέα μεγάλη ευκαιρία». Και ο Λ. Παπαδήμος τελειώνει λέγοντας «ας μην την χάσουμε».

.

Παραλλήλως με τις διεργασίες για την ολοκλήρωση του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων η ελληνική κοινωνία πληροφορείται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ότι στο Ηράκλειο Κρήτης είχε στηθεί βιομηχανία αναρρωτικών αδειών για ασφαλισμένους (7.000 ημέρες αναρρωτικής άδειας). Την ίδια περίοδο αποκαλύπτεται και άλλη απάτη στο Ίδρυμα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ι.Κ.Α.) από οργανωμένο κύκλωμα υπαλλήλων και ασφαλισμένων με ζημιά πάνω από 6 εκατ. ευρώ.

.

Στην Βουλή των Ελλήνων ο ΣΥΡΙΖΑ ερωτά, αν αληθεύουν οι πληροφορίες περί εξαίρεσης από το «κούρεμα» δανείων συγκεκριμένου επιχειρηματικού ομίλου, μετά από πιέσεις υψηλόβαθμων στελεχών εκδοτικών ομίλων.

.

Η κυβέρνηση δια του αρμόδιου υπουργού απαντά: »Δεν είναι η πρώτη φορά που μου δίνεται η εντύπωση, πως εξυπηρετούνται συγκεκριμένα συμφέροντα μέσω κοινοβουλευτικών παρεμβάσεων».

.

Είναι εμφανές, ότι τόσο η πολιτική και το πολιτικό προσωπικό όσο και η κοινωνία δεν αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα με τρόπο λειτουργικό και αποφασιστικό σε σχέση με την υπέρβαση της τεράστιας κρίσης (οικονομικής, κοινωνικής, πολιτισμικής), η οποία ταλανίζει τον τόπο. Δεν διαφαίνεται η ύπαρξη δυναμικής κοινωνικού μετασχηματισμού. Οι διαπιστώσεις και ο διάλογος, που αναπτύσσεται, δεν στοχεύουν στην προώθηση των αναγκαίων ριζικών αλλαγών, αλλά στην αναπαραγωγή της λογικής, ότι πάντα ο άλλος είτε δεν είναι αξιόπιστος είτε είναι ανίκανος να διαχειριστεί την ευθύνη της διακυβέρνησης. Με αυτό τον τρόπο όμως η επικαιρότητα είναι στατική σε σχέση με το ουσιαστικό της περιεχόμενο, διότι η πραγματικότητα παραμένει σε κατάσταση ακινησίας. Μόνο η εικονική μαζική επικοινωνία δημιουργεί την αίσθηση της εναλλαγής γεγονότων και δεδομένων. Ο λόγος, που εκφέρεται από το πολιτικό σύστημα, είναι ελλειμματικός. Κινείται στο επίπεδο των ιδεολογημάτων και του εμπειρισμού και έχει καθαρά επικοινωνιακά χαρακτηριστικά. Δεν εδράζεται σε πραγματικές και με επιστημονική τεκμηρίωση προϋποθέσεις, ώστε να έχει ρεαλιστικά χαρακτηριστικά στο προγραμματικό επίπεδο. Ούτε και διαφαίνεται ένας προσανατολισμός, ο οποίος στηρίζεται σε μια ανάλυση της παγκόσμιας δυναμικής και του ρόλου της χώρας σε αυτή.

.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον δε παρουσιάζει η προσπάθεια των κομμάτων να διαμορφώσουν κλίμα φόβου για την κατάσταση που θα δημιουργηθεί από τυχόν επικράτηση του αντιπάλου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η προσπάθεια του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας να παρουσιάσει την Αριστερά ως τον μοχλό για την διάρρηξη του κοινωνικού ιστού και την πόλωση της ελληνικής κοινωνίας με στόχο την υφαρπαγή της εξουσίας. Από το άλλο μέρος μερικά από τα κόμματα της Αριστεράς παρουσιάζουν τα δύο μεγάλα κόμματα ως εκφραστές ξένων συμφερόντων και εχθρούς του ελληνικού λαού.

.

Αυτομάτως έρχονται στη μνήμη δύο στίχοι ενός τραγουδιού:

.

«Δυστυχία σου Ελλάς,

.

με τα τέκνα που γεννάς».

.

 

.

Δημιουργείται δε η αίσθηση, ότι εμφανίζονται και φαινόμενα πολιτικής αυτοαναίρεσης. Η πολιτική λειτουργία χάνει το νόημα της στη συνείδηση των πολιτών. Κανείς δεν αναφέρεται στα πραγματικά προβλήματα προτείνοντας βιώσιμες λύσεις, απευθυνόμενος σε πολίτες και όχι σε μάζες. Αυτό καθίσταται εμφανές, αν γίνει προσέγγιση του ρόλου των μελών ενός κόμματος.

.

 

.

ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

.

Τόσο στην εποχή που διανύουμε όσο και στο μέλλον ακόμη περισσότερο, ο ρόλος του μέλους ενός κόμματος θα χάνει το ειδικό βάρος, που εναποθέτει επάνω του η δημοκρατική λειτουργία. Είναι πλέον ορατό, ότι αποκτά νομιμοποιητικά χαρακτηριστικά για την εκάστοτε πολιτική ηγεσία. Τα μέλη δεν λειτουργούν πια ως αγωγοί των κοινωνικών τάσεων και εξελίξεων προς τους ειδικούς κομματικούς μηχανισμούς ανάλυσης και επεξεργασίας πολιτικών και ακολούθως της γνωστοποίησης και ζύμωσης των κομματικών θέσεων και προτάσεων στο επίπεδο της κοινωνικής βάσης.

.

Τα μέλη είναι χρήσιμα κυρίως για την αναπαραγωγή της κομματικής πυραμίδας, στο πλαίσιο πάντα του σημερινού τρόπου οργάνωσης του πολιτικού συστήματος. Η εσωτερική δημοκρατία συρρικνώνεται δραματικά. Το ρόλο του αγωγού παίζουν τώρα πια τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και κυρίως τα ηλεκτρονικά καθώς και το διαδίκτυο.

.

Τα μέλη έχουν διεκπεραιωτικό ρόλο κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα. Μετά σιωπούν, διότι ενοχλούν την ηγεσία.

.

Στη διαδικασία διαμόρφωσης των προγραμμάτων των κομμάτων δεν έχουν σημαντική και αποφασιστική παρουσία, διότι ως ένα βαθμό δεν διαθέτουν μεθοδολογικό εργαλείο ανάλυσης της πραγματικότητας και κατανόησης της αναπτυσσόμενης δυναμικής και ως ένα άλλο βαθμό λειτουργούν επιβραδυντικά σε σχέση με τη ροή του πολιτικού χρόνου. Ο διάλογος στη βάση απαιτεί χρόνο. Μπορεί να καρποφορήσει, μόνο εάν είναι διαρκής και υπάρχουν τεχνοκρατικοί μηχανισμοί ανάλυσης και επεξεργασίας θέσεων και προτάσεων στη δομή των πολιτικών κομμάτων. Μόνο τότε τα μέλη θα είναι ενεργά με δυνατότητα άρθρωσης πολιτικού λόγου.

.

Γι’αυτό συχνά παρατηρείται το φαινόμενο ανάπτυξης διαλόγου με ιδεολογηματικό χαρακτήρα στην κομματική βάση και στην ηγεσία να αναπτύσσεται έντονος πραγματισμός και οπορτουνισμός σε σχέση με την εξουσία.

.

Πιο χρήσιμα τα μέλη των κομμάτων μπορούν να είναι στο πλαίσιο της κάλυψης των αναγκών της πολιτικής λειτουργίας στο επίπεδο των τοπικών κοινωνιών, της τοπικής αυτοδιοίκησης.

.

 

.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της κυριαρχίας της ψηφιακής τεχνολογίας το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα κινείται ακόμα με πολύ αργούς ρυθμούς, αδύναμο να ισορροπήσει τα διάφορα κοινωνικά συστήματα και συμφέροντα με τρόπο λειτουργικό και κοινωνικά δίκαιο. Δραστηριοποιείται κυρίως διαχειριστικά χωρίς να διαθέτει μηχανισμούς σχεδίασης μακροπρόθεσμης πολιτικής. Οι προγραμματικές προτάσεις των κομμάτων είναι γενικόλογες αναφορές σε εξιδανικευμένες και με πλούσιο λαϊκιστικό φορτίο στοχεύσεις.

.

Ο όποιος σχεδιασμός έχει αποσπασματικό χαρακτήρα και ιδεολογηματικές αφετηρίες, με αποτέλεσμα να δημιουργείται η αίσθηση, ότι βασίζεται σε μια κοινωνία, η οποία είναι στατική, χωρίς δυναμική.

.

Η οικονομική κρίση και η αντιμετώπιση της τεκμηριώνουν του λόγου το αληθές. Δεν έχουν μελετηθεί και σχεδιασθεί οι δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας, ώστε να είναι βιώσιμη. Από την τουρκοκρατία μέχρι τώρα δεν υπήρξε ανταγωνιστική και αυτοδύναμη. Ακόμη και στο επίπεδο της εξισορρόπησης των σχέσεων των διαφόρων κοινωνικών συστημάτων, ώστε να αλληλοτροφοδοτούνται λειτουργικά, έχουν αποτύχει. Ιδιαιτέρως μάλιστα στην εποχή της γνώσης δεν αξιοποιείται για παράδειγμα το εκπαιδευτικό σύστημα για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και τον εκσυγχρονισμό της παραγωγικής διαδικασίας.

.

Στον τομέα του πολιτισμού προωθείται ένα μοντέλο στατικό και με έντονα στοιχεία φολκλόρ. Η σύγχρονη ελληνική κοινωνία από το ένα μέρος δεν παράγει αξίες, αλλά μόνο καταναλώνει εισαγόμενες στο πλαίσιο της εικονικής πραγματικότητας των ΜΜΕ και από το άλλο ενισχύεται ο προσανατολισμός στο παρελθόν.

.

Με βάση αυτά τα δεδομένα η κοινωνία γίνεται δυσκίνητη και αρνητική στις όποιες υπερβάσεις πρέπει να γίνουν, ώστε να αντιμετωπίσει την κρίση και να κινηθεί δυναμικά προς το μέλλον.

.

Επίσης δεν έχει γίνει προσέγγιση και ανάλυση της ελληνικής κοινωνίας και των δυνατοτήτων της να λειτουργήσει στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του πλανητικού συστήματος. Αυτό είναι βασική προϋπόθεση για μια επωφελή πορεία στην εποχή του παγκόσμιου καταμερισμού εργασίας. Ειδάλλως γίνεται μηχανική μεταφορά τεχνογνωσίας και αποφασίζονται πολιτικές, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι οργανωτικές και γνωστικές δυνατότητες των διαφόρων κοινωνικών δομών. Και αυτό δεν οδηγεί πουθενά. Απλά μεγαλώνει το αδιέξοδο.

.

Τέλος δεν λαμβάνονται υπόψη οι τεράστιες ποιοτικές αλλαγές, τις οποίες προκαλούν στον άνθρωπο η τεράστια εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας και οι οποίες εμφανίζονται τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, όπως είναι η εικονική πραγματικότητα ως σημείο αναφοράς της νοητικής λειτουργίας του ατόμου στο πλαίσιο των ηλεκτρονικών ΜΜΕ. Είναι δε εμφανές, ότι τα κόμματα και το πολιτικό προσωπικό δεν έχουν πλέον την αίσθηση της ταχύτατης ροής του αντικειμενικού χρόνου που επιβάλλουν η επιστήμη και η τεχνολογία και της πολύ αργής κίνησης του υποκειμενικού και συλλογικού χρόνου στην Ελλάδα. Οι αργοί ρυθμοί της δημόσιας διοίκησης και όχι μόνο το επιβεβαιώνουν.

.

Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη και την επιτακτική ανάγκη αυτοκάθαρσης του πολιτικού συστήματος με στόχο την ανάκτηση της αξιοπιστίας του στην συνείδηση των πολιτών, η κατάσταση, στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, γίνεται ακόμη πιο δύσκολη. Οι ρητορικές ταχυδακτυλουργίες των πολιτικών, ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης, δεν οδηγούν στη λύση των προβλημάτων, που αντιμετωπίζει το τόπος. Και οι κραυγές των πολιτικών για αυτοδυναμία, εάν θέλει ο λαός την έξοδο από την κρίση, οδηγούν προοπτικά στην κοινωνική πόλωση. Η χώρα αυτή την περίοδο έχει ανάγκη την ανάπτυξη και εμβάθυνση διαλόγου για την προοπτική των πολιτικών αποφάσεων, οι οποίες θα πρέπει να είναι προϊόν συναίνεσης. Οι παράλληλοι μονόλογοι οδηγούν στο κενό. Ταυτοχρόνως δε δεν απαντάται το ερώτημα για τα αίτια της καθοδικής πορείας του τόπου και της μερικής απώλειας της εθνικής κυριαρχίας, για την οποία κόπτονται όλα τα κόμματα, ανεξαρτήτως αν κυβέρνησαν ή όχι. Και ενώ όλοι έχουν ευθύνη, η οποία κλιμακώνεται ανάλογα με το ρόλο του κάθε κόμματος στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση, το ένα κατηγορεί το άλλο χωρίς να κάνουν αυτοκριτική και να επαναπροσδιορίζουν την πολιτική τους λειτουργία. Η λογική του αποδιοπομπαίου τράγου ανθεί στον τόπο μας. Μόνο που τώρα έφτασε η ώρα για ριζικές αλλαγές, οι οποίες θα είναι επίπονες και θα πρέπει να ολοκληρωθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό το γεγονός εγκυμονεί κινδύνους, διότι η ελληνική κοινωνία θα πρέπει βιαίως να μετασχηματισθεί από μια στατική και μη παραγωγική σε μια δυναμική και παραγωγική κοινωνία με βιώσιμη προοπτική.

.

 

.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

.

Η ελληνική κοινωνία διανύει μια από τις πιο δύσκολες περιόδους της ιστορίας της, διότι καλείται να ξεπεράσει δυσκολίες, οι οποίες υπερβαίνουν τα όρια της και έχουν συστημικό χαρακτήρα εγγίζοντας το σύνολο του πλανήτη στο πλαίσιο της παγκοσμιοποιημένης πλέον πραγματικότητας. Δεν παύουν όμως και οι εσωτερικές της ανισορροπίες και αδυναμίες να αποτελούν πολύ μεγάλα προβλήματα. Σε αυτά δε προστίθενται και εκείνα, που είναι απότοκα της κρίσης όπως η ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, τα οποία έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Αστυνομία, σημειώθηκε μεγάλη αύξηση των δεικτών στις διάφορες μορφές εγκληματικότητας μέσα σε ένα έτος.

.

Το 2011 σημειώθηκαν σε όλη τη χώρα 6.636 ληστείες, έναντι 6.079 το 2010.

.

Σχετικά με τις κλοπές-διαρρήξεις το 2011 διαπράχθηκαν σε όλη την επικράτεια 96.925, δηλαδή 5.994 περισσότερες σε σχέση με το 2010.

.

Σίγουρα η επιδείνωση της κατάστασης λόγω της οικονομικής ύφεσης και της περαιτέρω κοινωνικής εξαθλίωσης θα συμβάλλει στην αύξηση της εγκληματικότητας ακόμη περισσότερο.

.

Παράλληλα με την βίαιη και αποκλίνουσα συμπεριφορά θα δυσκολέψει και η προσπάθεια, η οποία πρέπει να ενταθεί, για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, η οποία διαπερνά σχεδόν τα πάντα, από τους κρατικούς οργανισμούς και τις συναλλαγές με αυτούς, μέχρι τις σχέσεις του απλού ανθρώπου με τον όποιο επαγγελματία συνεργάζεται ή συναλλάσσεται.

.

Πολύ αρνητική παράμετρος, η οποία λειτουργεί ανασταλτικά σε σχέση με την χειραφέτηση της ελληνικής κοινωνίας και την ανάπτυξη δυναμικής, είναι ο άκρατος κομματισμός, ο οποίος κυριαρχεί στις συλλογικές μορφές έκφρασης της κοινωνίας, όπως είναι ο συνδικαλισμός και οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.). Αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής στη σημερινή συγκυρία είναι η ανυπαρξία αξιόπιστων κοινωνικών δομών, οι οποίες θα μπορούσαν από το ένα μέρος να εκφράσουν το δημόσιο συμφέρον και από το άλλο να ενεργοποιήσουν θετικά την κοινωνία για την αντιμετώπιση της κρίσης, ώστε να μειωθεί αποφασιστικά και ο κίνδυνος διάρρηξης του κοινωνικού ιστού.

.

Επειδή δε η ελληνική κοινωνία στο πλαίσιο της περιφερειακής λειτουργίας της χώρας δεν παράγει κοινωνικές αξίες, καθίσταται πολύ επικίνδυνη η όποια κοινωνική έκρηξη εξαιτίας της εξαθλίωσης. Η βύθιση της μεσαίας τάξης στη φτώχεια με βίαιο τρόπο θα προκαλέσει αναταράξεις. Η ανυπαρξία αξιόπιστων δομών προσδίδει σε αυτό το φαινόμενο ιδιαίτερη επικινδυνότητα. Η πολιτική και το πολιτικό σύστημα έχουν χάσει το νόημα τους για την πλειοψηφία των πολιτών και η αξιοπιστία τους υπάρχει ακόμα σε οριακό επίπεδο.

.

 

.

ΣΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΔΙΕΞΟΔΟΥ

.

Η αίσθηση ότι η χώρα οδηγείται σε αδιέξοδο, όχι μόνο λόγω της ακολουθούμενης υφεσιακής πολιτικής που επεβλήθη από την Τρόικα, αλλά και λόγω των δυνατοτήτων των πολιτικών κομμάτων και του πολιτικού προσωπικού, είναι διάχυτη. Οι πολίτες αποστασιοποιούνται από την πολιτική και αμφισβητούν την πιθανότητα εξόδου από την κρίση με αυτές τις ηγεσίες και πολιτικούς, οι οποίοι είτε κυβερνώντας είτε μη προτείνοντας ρεαλιστικές και βιώσιμες λύσεις οδήγησαν τη χώρα στη χρεωκοπία. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει, ότι η ελληνική κοινωνία έχει απαλλαγεί από αγκυλώσεις του παρελθόντος, όπως η πελατειακή λογική ή το κράτος-πατερούλης.

.

Ούτε και ο κατακερματισμός του πολιτικού συστήματος αποτελεί λύση, εάν τα δημιουργούμενα κόμματα αναπαράγουν επί της ουσίας το μοντέλο, το οποίο οδήγησε στην ίδρυση τους. Στο μέτρο που το πολιτικό τους περιεχόμενο βασίζεται σε ιδεολογήματα και εμπειρισμούς, ενώ τα όρια της πραγματικότητας, την οποία επιχειρούν να αποτυπώσουν και να σχεδιάσουν πολιτικά, εξαντλούνται σε εθνικό επίπεδο, τότε είναι σίγουρο, ότι θα αποτύχουν.

.

Η σύγχρονη πολιτική πρέπει να υπερβαίνει τα εθνικά όρια και να επεκτείνεται στο ευρωπαϊκό και πλανητικό πεδίο. Σε σχέση με τον πολιτικό σχεδιασμό των κομμάτων, ανεξαρτήτως αν είναι εξουσίας ή όχι, πρέπει να είναι μακροπρόθεσμος. Στην Ελλάδα εξαντλείται το πολύ στα μεσοπρόθεσμα όρια, όπως αυτά προσδιορίζονται από τα κόμματα.

.

Δεν έχει γίνει συνείδηση ακόμη, ότι όσο πιο ταχύς είναι ο πολιτικός χρόνος, τόσο περισσότερο επιβάλλεται ο πολιτικός σχεδιασμός να πηγαίνει σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, διότι σε αντίθετη περίπτωση οι επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας και ιδιαιτέρως του οικονομικού συστήματος θα οδηγήσουν σε ένα μη βιώσιμο μέλλον.

.

Αν για παράδειγμα δεν υπάρξει σχεδιασμός και πρόνοια από τώρα, πως θα αντιμετωπίσει η χώρα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία ανήκουμε, το πρόβλημα της «ανεπάρκειας πόσιμου ύδατος τόσο στην κεντρική όσο και στη νότια Ευρώπη, το οποίο θα εμφανισθεί μέχρι το 2070» σύμφωνα με μελέτη των Ηνωμένων Εθνών;

.

Το ίδιο ισχύει και σε σχέση με τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία από την ραγδαία αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα με τη μορφή πολύ λεπτής σκόνης. Σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης μετά το 2050 θα χάνουν ετησίως τη ζωή τους 3,6 εκατ. άνθρωποι εξαιτίας αυτού του φαινομένου.

.

Για να μπορέσει να ανταποκριθεί το πολιτικό σύστημα στα νέα δεδομένα και να μην αυτοαναιρεθεί, επιβάλλεται να αποκτήσει ανάλογες δομές και μηχανισμούς στο εσωτερικό του. Δεν αρκούν «οι πολιτικές πλατφόρμες» των «κορυφαίων στελεχών» των κομμάτων.

.

Παραλλήλως όμως πρέπει και η κοινωνία να κινηθεί προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας κοινωνίας πολιτών, η οποία με τα θεματικά δίκτυα που θα διαθέτει (πολιτισμικό, περιβαλλοντικό, και πολλά άλλα), θα είναι σε θέση και την πολύπλοκη πραγματικότητα απλοποιημένη να αντιλαμβάνεται και να τοποθετείται πάνω στα διάφορα θέματα και προβλήματα, που την απασχολούν. Επίσης θα μπορεί να επιβάλλει και να ελέγχει την λογοδοσία των πολιτικών και να εκφράζει το δημόσιο συμφέρον. Αυτή η κοινωνία δεν μπορεί να χειραγωγείται ούτε να άγεται και να φέρεται από τον λαϊκισμό και τις ιδεοληψίες.

.

Πολύ περισσότερο όμως θα μπορεί να αντιμετωπίζει προληπτικά επερχόμενες κρίσεις, τόσο οικονομικής φύσης όσο και κλιματικής/περιβαλλοντικής, η οποία απειλεί την βιωσιμότητα του πλανήτη. Αυτές οι δομές θα μπορούσαν να μετεξελιχθούν σε ανεξάρτητες πολιτικές αυτοδιοικητικές δομές, οι οποίες θα διεκδικούσαν την ανάληψη ευθυνών διαχείρισης των δημοτικών πραγμάτων, ενώ θα ήταν σε θέση και να αποτελούν αντίβαρο στην κεντρική εξουσία.

.

Συμπερασματικά μόνο εάν η πολιτική και το πολιτικό σύστημα αποκτήσουν βιώσιμα δομικά χαρακτηριστικά και η κοινωνία σύγχρονες ανεξάρτητες δομές θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης και της ισοπεδωτικής λογικής του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, ενώ θα αποφευχθεί και η πορεία αυτοαναίρεσης της πολιτικής και του πολιτικού συστήματος. Επίσης θα μπορέσουν να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές και υπερβάσεις σε σχέση με τα ενδογενή προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας.

.

Οι αντιπαραθέσεις με χαρακτηρισμούς και οριοθετήσεις, που έχουν ιδεοληπτικές αφετηρίες και επικοινωνιακή λογική ή απευθύνονται στο θυμικό, όπως γίνεται συνήθως προεκλογικά, δείχνουν το μέγεθος της επικινδυνότητας τους και δεν προσφέρουν λύσεις στα προβλήματα της χώρας, σημερινά ή μελλοντικά.

.

Αντί για λαϊκισμούς και μεγαλοστομίες καλύτερα να ασχοληθούν και με τις επόμενες γενιές, των οποίων το μέλλον έχει υποθηκευθεί.

.

Ο Χρίστος Αλεξόπουλος είναι ερευνητής Κοινωνιολόγος