Η χαμένη σύγκλιση και οι νέες αυταπάτες

Νίκος Χριστοδουλάκης 01 Ιουλ 2019

protagon.gr

Το χάσμα Ελλάδας και Ευρωζώνης.
Από την δεκαετία του 1990 και μετά, ο στόχος αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ενωσης ήταν η διαδικασία σύγκλισης των πιο αδύναμων οικονομιών με τις ισχυρότερες. Σύγκλιση χρειαζόταν για να μειωθεί το χάσμα ευημερίας με τον Βορρά και να ενισχύσει την πίστη του Νότου στην ενωμένη Ευρώπη, σύγκλιση απαιτούσε και η προετοιμασία για το κοινό νόμισμα για να εγκαταλειφθεί η ανάγκη υποτιμήσεων όταν μια οικονομία πιεζόταν από μεγάλα εξωτερικά ελλείμματα.
Η σύγκλιση προς το βιοτικό επίπεδο των πιο ανεπτυγμένων χωρών είχε γίνει το κυρίαρχο αίτημα και στην Ελλάδα και υπαγόρευσε το πλαίσιο άσκησης οικονομικής πολιτικής από πολλές κυβερνήσεις, καθώς επίσης και το κριτήριο αξιολόγησης των αποτελεσμάτων που είχαν. Μέχρι βέβαια που έφτασε η κρίση και έθεσε την ελληνική οικονομία σε μια αντίστροφη διαδικασία συρρίκνωσης και δραματικής απόκλισης από τις άλλες οικονομίες της Ευρωζώνης, μακριά ακόμα και από όσες υπέστησαν επίσης Μνημόνια και πολυετή λιτότητα.
Οι προεκλογικές αντιπαραθέσεις των ημερών εστιάζουν –και σωστά– στο πεδίο της οικονομίας. Στην κυρίαρχη αντιπαράθεση μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, κάθε κόμμα προσπαθεί να πείσει τους ψηφοφόρους ότι με τις δικές του αποκλειστικές συνταγές η οικονομία θα μπει ξανά σε τροχιά συστηματικής ανάκαμψης και οι πολίτες θα ξαναβρούν το χαμένο νήμα της σύγκλισης με τις άλλες χώρες.
Κανένα όμως δεν μπαίνει στον κόπο να τσεκάρει πού ακριβώς βρισκόμαστε τώρα, ώστε να εκτιμήσει καλύτερα πόσες δυσκολίες και απαιτήσεις έχει μια τέτοια προσπάθεια επαναφοράς. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν εδώ με την τοπογραφία της απόκλισης και το χάσμα που μας χωρίζει από την σημερινή κανονικότητα της Ευρωζώνης. Σημειωτέον ότι και η ίδια η Ευρωζώνη δεν ενσαρκώνει κάποιον πρωταθλητή της ανάπτυξης, απλώς μετά την κρίση έχει σταθεροποιηθεί και πορεύεται κουτσά-στραβά ανάμεσα σε πολύ πιο δυναμικούς ανταγωνιστές. Για να διευκολυνθεί η σύγκριση της πορείας της Ελλάδας έως σήμερα, χρησιμοποιούνται δείκτες με την ίδια βάση εκκίνησης το 2000.
Πρώτα η απασχόληση, (Γράφημα 1): Την περίοδο έως την κρίση, η απασχόληση στην Ελλάδα εξελισσόταν ταχύτερα από την Ευρωζώνη, λόγω της υψηλότερης ανάπτυξης που είχε η οικονομία της. Σήμερα όμως βρίσκεται οριακά στο επίπεδο που είχε το 2000, έχοντας μειωθεί κατά 14% από το 2008. Αντίθετα, στην Ευρωζώνη το ίδιο διάστημα σημείωσε άνοδο κατά 4%. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν θέλουμε να γεφυρωθεί ξανά το χάσμα απασχόλησης μεταξύ Ελλάδας και Ευρωζώνης, μας λείπουν 500.000 θέσεις εργασίας. Μέγα πλήθος. Η ακόμα πιο δυσάρεστη πτυχή του προβλήματος είναι ότι στην διάρκεια της κρίσης δεν έγινε καμία συστηματική προσπάθεια κατάρτισης των ανέργων σε σύγχρονες γνώσεις επιχειρηματικότητας και παραγωγής. Έτσι ακόμα και αν δημιουργηθούν ευκαιρίες για τόσες θέσεις απασχόλησης, οι δεξιότητες που έχουν οι ενδιαφερόμενοι ίσως υστερούν από τις εξελισσόμενες απαιτήσεις και θα οδηγήσουν σε νέους θύλακες τεχνολογικής ανεργίας.

Διαβάστε την συνέχεια στο Protagon.gr