Οι πρόσφατες αναγνωρίσεις παλαιστινιακού κράτους από σειρά χωρών έχουν προφανώς μεγάλη συμβολική αξία. Μέχρι εκεί όμως, αφού είναι εντελώς ασαφή τα χαρακτηριστικά αυτού που αναγνωρίζεται, όσον αφορά τα γεωγραφικά του όρια, τη διοίκησή του κ.ο.κ..
Επιπλέον, η κίνηση αυτή έρχεται σε μια συγκυρία κατά την οποία η κυβέρνηση Νετανιάου εφαρμόζει αυτό που είχε πάντα στο μυαλό του, δηλαδή, τη διεκδίκηση της πλήρους κυριαρχίας του Ισραήλ στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, «from the river to the sea”, όπως αναφέρει το σύνθημα των υποστηρικτών των Παλαιστινίων για δικό τους, βέβαια, λογαριασμό.
Δεν είναι μόνο οι δηλώσεις του ιδίου του Νετανιάου με τις οποίες αρνείται κάθε σκέψη παλαιστινιακού κράτους, και αυτές των ακόμα πιο ακραίων συμμάχων του για κατάληψη της Δυτικής Όχθης και νέους εποικισμούς. Είναι και η καινούρια φάση των ισραηλινών επιχειρήσεων, οι οποίες ξεκίνησαν μετά την αποτρόπαια επίθεση της 7ης Οκτωβρίου του 2023, με την επίθεση κατά της πόλης της Γάζας, αδιαφορώντας για την τύχη των εναπομεινάντων ομήρων.
Οι εικόνες των χιλιάδων Παλαιστινίων να φεύγουν όπως-όπως από την πόλη είναι συγκλονιστικές. Και είναι εύλογο να κάνουν πιο πιστευτές τις καταγγελίες για γενοκτονία και εθνοκάθαρση. Η νέα μετακίνηση αυτών των χιλιάδων ανθρώπων στο εσωτερικό της Γάζας σε πρόχειρους καταυλισμούς χωρίς αύριο, με επιπλέον δεδομένο πως δεν πρόκειται να γίνουν δεκτοί από κάποια γειτονική αραβική χώρα λόγω των όσων έχουν συμβεί από ηγέτες τους στο παρελθόν, είναι τραγική και απάνθρωπη.
Για όσους παρακολουθούν τη σύγκρουση που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου του 23 η εξέλιξη αυτή ήταν αρκετά πιθανή, καθώς ο Νετανιάου ποτέ δεν αποσαφήνισε ποιος ήταν ο στόχος όσον αφορά την επόμενη μέρα στη Γάζα, παρότι ήταν πολλοί -και στο εσωτερικό του Ισραήλ- που πίεζαν για κάτι τέτοιο.
Όμως, η εξέλιξη αυτή ήταν πιθανή και για έναν ακόμα πιο σοβαρό λόγο. Όσοι έχουν στοιχειώδη γνώση αυτών που έχουν διαδραματισθεί από το 1947 και έπειτα στην περιοχή ξέρουν πως τα τελευταία χρόνια ήταν πολλά αυτά που προετοίμαζαν αυτού του είδους την «τελική λύση».
Τις πρώτες δεκαετίες από την ίδρυση του Ισραήλ μια αντίστροφη «τελική λύση» επιδιωκόταν από το σύνολο των αραβικών κρατών μέσω της εξαφάνισης του Ισραήλ. Το 1947 το Ισραήλ δέχθηκε την απόφαση του ΟΗΕ για τη δημιουργία δύο κρατών και οι αραβικές χώρες την απέρριψαν. Το 1948-49 πολέμησαν για να εξαφανίσουν το νεοσύστατο κράτος. Το 1967 και το 1973 το ίδιο. Σε όλες τις περιπτώσεις ηττήθηκαν. Επακόλουθο ήταν το Καμπ Ντέϊβιντ και η συμφωνία ειρήνης μεταξύ Ισραήλ και της μεγαλύτερης αραβικής χώρας, της Αιγύπτου.
Την πλήρωσε με τη ζωή του ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Ανουάρ Σαντάτ που δολοφονήθηκε από ισλαμιστές εξτρεμιστές.
Τα επόμενα χρόνια είχαμε τον πόλεμο στον Λίβανο και την εμφάνιση της Χεζμπολάχ αλλά και την πρώτη Ιντιφάντα από την PLO του Γιάσερ Αραφάτ, τις συμφωνίες του Όσλο το 1993-95 με τις οποίες υπήρξε αμοιβαία αναγνώριση Ισραήλ και PLO, δημιουργήθηκε η Παλαιστινιακή Αρχή, παραχωρήθηκε ένας βαθμός αυτοδιοίκησης σε Δυτική Όχθη και Γάζα και άνοιξε η προοπτική για τη λύση των δύο κρατών, όπου θα αντιμετωπίζονταν τα λοιπά προβλήματα.
Κι αυτή η συμφωνία είχε ένα κορυφαίο θύμα. Την πλήρωσε με τη ζωή του ο ισραηλινός πρωθυπουργός Γιτζάκ Ράμπιν που δολοφονήθηκε από ισραηλινούς εξτρεμιστές.
Η επόμενη ειρηνευτική προσπάθεια γίνεται το 2000-01 επί Κλίντον και πρωθυπουργίας στο Ισραήλ του Εργατικού Εχούντ Μπάρακ στο Καμπ Ντέϊβιντ κι έπειτα στην Τάμπα. Υπάρχουν πλέον χάρτες και λεπτομέρειες για τα δύο κράτη και ενώ ο Μπάρακ τα αποδέχεται υπό όρους ο Αραφάτ δε δίνει θετική απάντηση.
Ακολουθεί η δεύτερη Ιντιφάντα που διαρκεί ως το 2005 με πλήθος επιθέσεων αυτοκτονίας ενώ ταυτόχρονα η Χαμάς κυριαρχεί στη Γάζα από το 2006, απ’ όπου επί Σαρόν έχει αποσυρθεί νωρίτερα το Ισραήλ. Στη συνέχεια έχουμε διαδοχικές συγκρούσεις/πολέμους με τη Χεζμπολάχ που κυριαρχεί στον Λίβανο ενώ το Ιράν περικυκλώνει με «πληρεξουσίους» του το Ισραήλ.
Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα μια μεταστροφή της ισραηλινής κοινής γνώμης, η οποία εκφράζεται και με τη μακρόχρονη πολιτική κυριαρχία του Νετανιάου. Ο Μπίμπι υπήρξε πρωθυπουργός από το 1996 ως το 1999, επανεκλέχθηκε στη θέση το 2009 και παρέμεινε ως το 2021 κι έπειτα από ένα μικρό διάλειμμα επανήλθε το 2002. Είναι εξ αρχής σφοδρός πολέμιος της λύσης των δύο κρατών, αντιτάχθηκε σφόδρα στις συμφωνίες του Όσλο, ήταν πατέρας των περισσότερων εποικισμών στη Δυτική Όχθη, υπονόμευσε την Παλαιστινιακή Αρχή υποστηρίζοντας υπογείως τη Χαμάς ενώ αντιπολιτεύθηκε ακόμα και τον Αριέλ Σαρόν, αναγκάζοντάς τον να αποχωρήσει από το Λικούντ και να ιδρύσει το Καντίμα.
Αν θέλουμε, λοιπόν, να δούμε τη μακρά διάρκεια η «τελική λύση» επιδιώχθηκε από δύο διαφορετικές πλευρές. Μέσω της εξαφάνισης του Ισραήλ την επιζητούσαν σε πρώτη φάση οι αραβικές χώρες κι αργότερα και έως πρόσφατα οι διάφοροι πληρεξούσιοι του Ιράν. Στην παρούσα φάση την επιδιώκει ο Νετανιάου μέσω της ολοκληρωτικής κυριαρχίας επί ή/και της εξαφάνισης των Παλαιστινίων, με αφορμή τη φρίκη της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς αλλά και τη μεταστροφή της ισραηλινής κοινής γνώμης εξαιτίας και όσων προηγήθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Τούτων όλων δοθέντων οι αναγνωρίσεις παλαιστινιακού κράτους από σειρά χωρών δεν πρόκειται να έχουν πέραν της συμβολικής τους σημασίας πρακτικό αποτέλεσμα αν δε συνοδευθούν από συγκεκριμένα μέτρα αποτροπής και ταυτόχρονα προοπτικής, τα οποία είναι δύσκολο να υπάρξουν χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Το αδιέξοδο, δυστυχώς, θα συνεχιστεί. Μαζί και το θανατικό.