Σήμερα, όπου η Δημοκρατία στη χώρα μας έχει πια εδραιωθεί , θεωρούμε πως είμαστε πια σε θέση να συνάπτουμε διμερείς διεθνείς σχέσεις οι οποίες θα διέπονται από αμοιβαίο σεβασμό και αλληλοκατανόηση. Αυτό έως και το 1974 δυστυχώς, η χώρα μας δεν είχε καταφέρει να το κατοχυρώσει, καθότι η Δημοκρατία μας ήταν σε κατάσταση τουλάχιστον ‘’αναπηρίας’’!
Ο μύθος
Ο Ρωμαίος ποιητής Βιργίλιος, στο έργο του Αινειάδα, η υπόθεση του οποίου διαδραματίζεται στην Αρχαία Τροία μετά την αποχώρηση των Ελλήνων, βάζει τον Λαοκόωντα να λέει: «Μην εμπιστεύεστε το άλογο, Τρώες. / Οτιδήποτε κι αν είναι, φοβάμαι τους Δαναούς ακόμα κι όταν φέρνουν δώρα». Ο Λαοκόοντας ήταν ένας από τους Τρώες ιερείς του Απόλλωνα, ο οποίος ήταν ο μόνος που δεν ενθουσιάστηκε με την ιδέα να φέρουν οι Τρώες τον Δούρειο Ίππο στην πόλη τους.Την εποχή εκείνη, οι Δαναοί (οι Έλληνες) είχαν ηττηθεί και έφευγαν, αφήνοντας πίσω τους έναν τεράστιο ξύλινο ίππο ως δώρο. Η προειδοποίηση του Λαοκόοντα θεωρείται προφητική, καθώς ο ίππος έκρυβε Έλληνες στρατιώτες, οι οποίοι τελικά προκάλεσαν την πτώση της Τροίας. Δεν πρόλαβε εκφράσει τον χρησμό του ο Τρώας ιερέας και δύο πελώρια φίδια που τα έστειλε o θεός Ποσειδώνας που υποστήριζε τους Έλληνες, βγήκαν από τη θάλασσα και τον έπνιξαν μαζί και τους δύο τους γιούς.
Η διδαχή και η επιφυλακτικότητα
Ο Λαοοκόοντας αποδείχτηκε προφητικός, καθότι είχε διαμορφώσει την άποψη ότι οι Έλληνες ήταν πανέξυπνοι αλλά και….ραδιούργοι. Όταν λοιπόν συναλλάσσεσαι με ένα τέτοιο λαό, θα πρέπει πάντα να είσαι προσεκτικός και να διατηρείς τις επιφυλάξεις σου.
Ο εναγκαλισμός με τις ΗΠΑ
Το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχουμε παρατηρήσει έναν ‘’εναγκαλισμό’’ των ΗΠΑ προς τη χώρα μας, με βάση βέβαια την ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ για την Νοτιο-ανατολική Μεσόγειο, ο οποίος μας έχει πράγματι ξαφνιάσει μιας και η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, δεν ήταν τόσο στενή με τον Ελληνισμό από την εποχή της εισβολής των Τούρκων στη Βόρεια Κύπρο και έως και σήμερα. Επίσης μας ξαφνιάζουν τόσο οι φιλοφρονήσεις όσο και οι δηλώσεις της νέας Αμερικανίδας πρέσβειρας για τον Ελλαδικό χώρο Γκίλφοϊλ . Επανειλημμένα έχει εκθειάσει τον Ελληνικό πολιτισμό, το ταπεραμέντο των Ελλήνων, τις ενεργειακές δυνατότητες της Ελλάδας και τις προοπτικές της συνεργασίας με τους Αμερικανικούς ενεργειακούς κολοσσούς, όπως επίσης έχει αναφερθεί και στη σπουδαία γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας. Παρόμοιες βέβαια δηλώσεις, έχουν γίνει και από άλλους Αμερικανούς αξιωματούχους που έχουν επισκεφθεί τη χώρα μας, όπως ο υπουργός εσωτερικών και πρόεδρος του Εθνικού τους Συμβουλίου των ΗΠΑ για την ενέργεια Νταγκ Μπέργκαμ καθώς και του υπουργού ενέργειας Κρις Ράιτ.
Ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα
Όμως και ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα έχει προβεί σε ανάλογες δηλώσεις εκθειάζοντας τόσο τον Ελλαδικό όσο και τον Τουρκικό χώρο.
Σε μια δήλωση του που μπορεί να έχει πολλαπλές αναγνώσεις ο νέος πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, διαβεβαίωνε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να λειτουργήσουν ως «γέφυρα» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ανοίγοντας – όπως είπε – τον δρόμο για μια «νέα περιφερειακή τάξη πραγμάτων» στην Ανατολική Μεσόγειο.
Εξαίροντας την ανάγκη να «ξεπεραστούν οι πικρίες του παρελθόντος» και μιλώντας για την ευημερία που μπορεί να φέρει η οικονομική συνεργασία και ο ρόλος της Ουάσιγκτον ως ενωτικού παράγοντα, ο Μπάρακ παρουσίασε τις γενικές γραμμές ενός ολοκληρωμένου σχεδίου. Ωστόσο, πίσω από τις γραμμές της συνέντευξής του κρύβεται κάτι πολύ ευρύτερο: Η αμερικανική βούληση να διαμορφώσει ξανά τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο, με όρους που ίσως και να μην συμπίπτουν πάντοτε με τις σταθερές του Διεθνούς Δικαίου.
Ιστορικά, ο ρόλος του Βρετανικού παράγοντα
Στην πρόσφατη ιστορική μας διαδρομή με αφορμή τους συμμαχικούς αγώνες κατά τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο, η Ελλάδα βρέθηκε στην ‘’πατρωνία ‘’ της Μ.Βρετανίας . Έτσι με τη Συμφωνία της Καζέρτας (Σεπτέμβριος του 1944) ορίσθηκε αρχιστράτηγος των αγγλικών και ελληνικών ενόπλων δυνάμεων στην Ελλάδα, o Bρετανός στρατηγός Ρόλαντ Σκόμπυ, όπου μετά την εκκένωση της Αθήνας από τους Γερμανούς, αρχές Οκτωβρίου του ΄44 ακολούθησε η αποβίβαση των βρετανικών δυνάμεων που όμως ενεπλάκησαν στον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο. Ο στρατηγός Σκόμπυ, ευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά για το αιματοκύλισμα της Αθήνας τον Δεκέμβριο του ΄44, καθότι λειτουργούσε στην πραγματικότητα υπεράνω των στρατιωτικών και των πολιτικών αρχών της χώρας. Ο Σκόμπυ εγκατέλειψε την χώρα μας λίγο μετά τις πρώτες εκλογές στην απελευθερωμένη πια Ελλάδα την Άνοιξη του 1946. Ήδη είχε ληφθεί η απόφαση για την αποχώρηση των Βρετανών από τη χώρα και το πεδίο ήταν ελεύθερο πια για την επόμενη ‘’πατρωνία’’ εκείνη των ΗΠΑ.
Η υπογραφή της Συμφωνίας της Καζέρτας, Σεπτέμβριος 1944: Στέφανος Σαράφης (ΕΛΑΣ), Ρόναλντ Σκόμπι, Ναπολέων Ζέρβας (ΕΔΕΣ)
Η αρχή των Αμερικανικών παρεμβάσεων
Την αφορμή για την άφιξη των Αμερικανών στη χώρα μας, έδωσε η εφαρμογή της οικονομικής και ανθρωπιστικής βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ελλάδα και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες , της γνωστής UNRRA, μέσω του σχεδίου Μάρσαλ. Πράγματι oι στενές σχέσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής χρονολογούνται από το 1947, όταν η πάλαι ποτέ Βρετανική αυτοκρατορία ανακοίνωσε προς τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ George Marshall, ότι πλέον δεν είναι σε θέση να συνεισφέρει οικονομικά και στρατιωτικά στην Ελλάδα. Έτσι τον Φεβρουάριο του 1947 η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ εγκαταστάθηκε στην περιβόητη βάση στο αεροδρόμιο του Ελληνικού και η οποία λειτούργησε ως Αμερικανική αεροπορική βάση ως και το 1993. Στην συνέχεια ακολούθησε η εμφύλια σύρραξη στη χώρα μας με τις εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες. Από τότε, η ανώτερη στρατιωτική αρχή των ΗΠΑ βρέθηκε να αποφασίζει για το επιθυμητό μέγεθος και τον ανάλογο εξοπλισμό του ελληνικού στρατού, τη σωστή του οργάνωση και δομή, τους βασικούς διοικητές του και τα σχέδια για τις μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις του. Αρχηγός της Αμερικανικής αποστολής στην Ελλάδα ήταν ο στρατηγός Τζέιμς Βαν Φλητ. Η έκβαση του Ελληνικού εμφύλιου φέρει σίγουρα την σφραγίδα της Αμερικανικής βοήθειας και καθοδήγησης. Ιστορικά αναφέρεται ότι σε κάποια φάση του εμφυλίου, ο Βαν Φλητ με έγγραφότου ενημέρωσε τον αρχηγό του Ελληνικού στρατού αρχιστράτηγο Παπάγο ότι: ‘’μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα δεν είναι ανάλογα με τα δαπανηθέντα κεφάλαια και τις διαθέσιμες δυνάμεις...’’. Μάλιστα η τελευταία πράξη του εμφύλιου γράφτηκε στις 14, 15 και 16 Αυγούστου του ΄49 όταν τα Ελληνικά πολεμικά αεροπλάνα βομβάρδισαν τις προκεχωρημένες θέσεις των ανταρτών στο όρος Βίτσι ,με βόμβες΄΄ναπάλμ΄΄Αμερικάνικης προεύλευσης και οι οποίες μάλιστα τις χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά σε συνθήκες πραγματικού πολέμου. Αρκετά χρόνια αργότερα χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον από τους Αμερικανούς στον πόλεμο του Βιετνάμ κατακαίγοντας τα δάση και τους αντάρτες Βιετγκόγκ.
Τότε που οι ΗΠΑ, μας θεωρούσαν προτεκτοράτο τους
Λίγα χρόνια αργότερα, η πρώτη συμφωνία για την ανάπτυξη και το καθεστώς των Αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα υπογράφτηκε τον Οκτώβριο του 1953, ένα χρόνο μετά την ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ (1952), από την κυβέρνηση Παπάγου. Σύμφωνα με αυτή τη συμφωνία, οι ΗΠΑ αποκτούσαν το δικαίωμα να εγκαταστήσουν όσες και όποιες στρατιωτικές βάσεις ήθελαν, οι οποίες ήταν τέσσερις : Ελληνικό, Νέα Μάκρη, Σούδα και Ηράκλειο, να διακινούν ελεύθερα όποια και όσα στρατεύματα ήθελαν, χωρίς κανέναν απολύτως έλεγχο, και να έχουν, επιπλέον, το δικαίωμα της ετεροδικίας. Έκτοτε η Αμερικανική πολιτική διατηρεί πολύ ενεργή ανάμειξη στην Ελληνική πολιτική σκηνή. Απόρρητο αμερικανικό έγγραφο αποκαλύπτει τα παρασκήνια των Ιουλιανών. Η CIA ήξερε για την αποστασία από τις αρχές του 1965 καθότι είχε ενημερωθεί ο Λευκός Οίκος από τον Ιανουάριο του 1965, ότι ο βασιλιάς Κωνσταντίνος σχεδίαζε να πιέσει τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου να παραιτηθεί. Αυτό αποκαλύπτει απόρρητο τηλεγράφημα της CIA, στο οποίο αναφέρεται ακόμη ότι ως διάδοχος του Παπανδρέου προοριζόταν ο Στέφανος Στεφανόπουλος και ότι ο βασιλιάς ήταν σε σχετική επαφή με στελέχη των αποστατών. Η επόμενη ενεργή ανάμειξη των Αμερικανών αναφέρεται στην κήρυξη της δικτατορίας των συνταγματαρχών τον Απρίλιο του ΄67 την οποία και στήριξαν σθεναρά. Ακόμη ενεργή θεωρείται η ανάμειξη των Αμερικανών στην προδοσία της Κύπρου με την ανοχή του Αμερικανού υπουργού εξωτερικών Χένρυ Κίσσινγκερ. Σαν πρώτη κίνηση αντίστασης στην ωμή παρέμβαση των Αμερικανών στην Ελληνική πολιτική σκηνή αναφέρεται η αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ τον Αύγουστο του 1974. Όλες αυτές οι ωμές παρεμβάσεις οδήγησαν το λαϊκό κίνημα στην Ελλάδα να αναπτύξει μια μεγάλη εναντίωση στην Αμερικανική πολιτική για τη χώρα μας.Το κλίμα στην Ελλάδα κατά των Αμερικανικών παρεμβάσεων φούντωσε περισσότερο κατά την δεκαετία του ΄70 και του ΄80. Επίσης άξιο αναφοράς θεωρείται το ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου ως Έλληνας πρωθυπουργός από το 1981, δεν επισκέφθηκε τις ΗΠΑ για 13 ολόκληρα χρόνια, παρά μόλις το 1994. Έκτοτε οι σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ μπήκαν σε μια νέα φάση και χρειάστηκε μεγάλο χρονικό διάστημα ως και τα τέλη της δεκαετίας του 1990 για να ομαλοποιηθούν.
Ο Παραλληλισμός
Επανερχόμενοι στον μύθο του Βιργίλιου, σκεφτόμαστε πως η έκφραση του Λαοοκόντα δεν θα ήταν και άκαιρος αν εκφραζόταν σαν επιφύλαξη για τον σημερινό εναγκαλισμό των ΗΠΑ προς τη χώρα μας. Δεν ισχυριζόμαστε βέβαια ότι οι σημερινές σχέσεις με τις ΗΠΑ βρίσκονται σε λάθος δρόμο. Αντιθέτως ! Σήμερα όπου και στη χώρα μας η Δημοκρατία έχει πια εδραιωθεί θεωρούμε πως είμαστε πια σε θέση να προχωρούμε σε διεθνείς σχέσεις όπου θα τηρείται ο αμοιβαίος σεβασμός και η αλληλοκατανόηση. Αυτό ως και το 1974 η χώρα μας δεν είχε καταφέρει να το κατοχυρώσει καθότι η Δημοκρατία μας ήταν σε κατάσταση τουλάχιστον ‘’αναπηρίας ’’ ! Όμως παρόλα αυτά, ας έχουμε κατά νουν ότι ο αυτός ο εναγκαλισμός των ΗΠΑ, δεν αποτελεί εκ μέρους των Αμερικανών κίνηση παροχής τεχνικής και οικονομικής βοήθειας προς τη χώρα μας , αλλά απόφαση όπου θα εξυπηρετούνται καταρχήν τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Όμως επειδή η Αμερικανική πολιτική παρουσιάζει τον ίδιο εναγκαλισμό και προς τη γείτονα χώρα, θα πρέπει όσον αφορά τη χώρα μας,‘’ να έχουν γνώση οι φύλακες’’ καθότι γνωρίζουμε τις επεκτατικές και αναθεωρητικές απόψεις της σημερινής ηγεσίας της Τουρκίας. Στόχος της ‘’διπλωματικής έγνοιας’’ της χώρας μας θα πρέπει να είναι να αναλύει και να ερμηνεύει τις κινήσεις των ΗΠΑ τόσο απέναντι στις Ελληνικές υπηρεσίες όσο όμως και της Τουρκίας. Θα πρέπει η Ελλάδα να κατανοήσει ότι η οποιαδήποτε κίνηση των ΗΠΑ, για την περιοχή της Νοτιο-ανατολικής Μεσογείου πρωτίστως θα εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους . Και βέβαια εκτιμούμε ότι για τις ΗΠΑ, το συμφέρον της Ελλάδας είναι σε δεύτερη σκέψη. Αυτοί λοιπόν που θα πρέπει να έχουν την ολική έγνοια για τα τεκταινόμενα , καθότι τα ενεργειακά θέματα για τα οποία ενδιαφέρονται οι Αμερικανοί αφορούν εξίσου και την χώρα μας όπως και την Τουρκία, θα πρέπει να είναι όλες οι πολιτικές δυνάμεις της Ελλάδας. Ωστόσο ποιός θα ήταν εκείνος που θα μπορούσε να μας δώσει την διαβεβαίωση ότι θα ήταν άστοχος και απίθανος ο παραλληλισμός του μύθου του Λαοοκόοντα με μια πιθανότητα αυθαίρετης συμπεριφοράς εκ μέρους των Αμερικανών, οι οποίοι θα μπορούσαν να αναγορευτούν και σε ΄΄σύγχρονους Δαναούς ’’, με τα δώρα τους !