Ιστορικά μαθήματα.

Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης 08 Οκτ 2022

Μπορούμε να θεωρήσουμε τον σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία σαν μια επανάληψη του Κριμαικου πολέμου (1853-1855);
Και τότε η τότε Δύση (Αγγλία, Γαλλία, Πεδεμοντιο, Αυστρία) έβαλαν φρένο στην επεκτατική πολιτική της Ρωσίας, ενάντια τότε στην παρακμάζουσα Οθωμανική αυτοκρατορία. Ήταν ο πρώτος πόλεμος της βιομηχανικής εποχής, πρελούδιο των χαρακωμάτων του Α Παγκόσμιου πολέμου, με θέατρο επιχειρήσεων κυρίως την Κριμαία.
Η Ρωσία έχασε τότε. Στην συνθήκη που τερμάτισε τον πόλεμο δέχτηκε να διαλύσει τον στόλο της και να αποστρατιωτικοποιήσει όλη την ακτή της Μαύρης θάλασσας.
Ο ιστορικός Orlando Figes (βρετανος μέχρι το Brexit, Γερμανος σήμερα) γράφει για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες εκείνης της ήττας:
……
«Η αποστρατιωτικοποίηση της Μαύρης θάλασσας ήταν ένα μέγα πλήγμα στην Ρωσία, η οποία δεν ήταν πλέον ικανή να προστατεύει την ευάλωτη Νοτια ακτή της απέναντι στο Βρετανικό η οποίο άλλο στόλο…
Η διάλυση του στόλου της Μαύρης θάλασσας, των βάσεων της Σεβαστουπολης και άλλων ήταν μια ταπείνωση. Ποτε πριν δεν είχε επιβληθεί ένας παρόμοιος αφοπλισμός σε μια μεγάλη δύναμη…
Οι σύμμαχοι δεν σκέπτονταν πραγματικά ότι διαπραγματεύονται με μια ευρωπαϊκή δύναμη απέναντι στην Ρωσία. Έβλεπαν την Ρωσία σαν μια ημι-ασιατική χώρα…
Στην ίδια την Ρωσία, η ήττα στην Κριμαία δυσφήμησε τις ένοπλες δυνάμεις και έκανε επείγουσα την ανάγκη να εκσυγχρονίσουν την άμυνα της χώρας, όχι μόνο με στρατιωτικούς όρους, αλλά επίσης με εκσυγχρονισμό των υποδομών, των τρένων, την εκβιομηχάνιση, την εξυγίανση των οικονομικών κλπ, κλπ…
Η εικόνα που πολλοί Ρώσοι είχαν χτίσει για την χώρα τους - την μεγαλύτερη, πλουσιότερη και πιο ισχυρή στον κόσμο - ξαφνικά κατέρρευσε. Η καθυστέρηση της Ρωσίας έγινε ολοφάνερη…
Η καταστροφή στην Κριμαία κατέδειξε τις αδυναμίες κάθε θεσμικής οργάνωσης στην Ρωσία - όχι μόνο την διαφθορά και την ανικανότητα της στρατιωτικής ηγεσίας, την τεχνολογική υστέρηση του στρατού και του ναυτικού, την ανεπάρκεια των δρόμων και των τρένων που ήταν υπεύθυνες για τα χρόνια προβλήματα ανεφοδιασμού, αλλά επίσης την κακή κατάσταση και την αμορφωσιά των δουλοπαροικων που επάνδρωναν τις ένοπλες δυνάμεις, και την ανικανότητα της οικονομίας να αντέξει μια κατάσταση πολέμου απέναντι στις ανεπτυγμένες βιομηχανικές δυνάμεις, και προπάντων την αποτυχία της ιδιας της αυταρχικής οργάνωσης του Κράτους.»
….
Ολική επαναφορά, 162 χρονια μετά;