Πολίτες κατά κλίματος

Κίμων Χατζημπίρος 08 Οκτ 2025

Αναμενόμενο, οι επιχειρήσεις που διαχειρίζονται ορυκτά καύσιμα αντιστέκονται στις δράσεις κατά της κλιματικής αλλαγής. Δεν θα έπρεπε όμως οι πολίτες να κινητοποιούνται μαζικά για την αντιμετώπισή της; Κάποιοι αγνοούν πλήρως την ύπαρξη κλιματικής αλλαγής, πολλοί άλλοι αδρανούν επειδή δεν εμπιστεύονται την πολιτεία και τα μέσα ενημέρωσης ή βλέπουν  συμπολίτες να αδιαφορούν. Ίσως όμως, ο ανθρώπινος εγκέφαλος ανταποκρίνεται γρήγορα μόνο σε άμεσο κίνδυνο, άρα επαναπαύεται ότι η κλιματική αλλαγή αφορά μόνο τις μελλοντικές γενιές, μολονότι οι πρώτες συνέπειες έχουν γίνει ορατές.

Υπάρχουν σημαντικοί λόγοι για τους οποίους η ενεργός υποστήριξη των πολιτών στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής παραμένει πολύ ανεπαρκής. Κατ’ αρχάς, αρκετοί αρνούνται τα πραγματικά δεδομένα και υιοθετούν θεωρίες συνωμοσίας. Ακόμα  περισσότεροι δεν  εμπιστεύονται ανεπιφύλακτα την σοβαρή επιστήμη. Η παρεχόμενη παιδεία δεν στηρίζει ισχυρά την εμπιστοσύνη στην γνώμη των ειδικών. Στην περίπτωση της κλιματικής αλλαγής, παίζει ρόλο και το μικρό ποσοστό επιστημόνων που την αρνούνται. Εξ άλλου, ένα ποσοστό πολιτών, ακόμα και σε ανεπτυγμένη Αμερική και Ευρώπη, φθάνουν να αμφισβητούν θεμελιώδεις επιστημονικές ανακαλύψεις, όπως ότι η Γη είναι στρογγυλή! Ανάλογος σκοταδισμός εκδηλώθηκε έντονα τα τελευταία χρόνια με τους αντιεμβολιαστές, η στάση των οποίων έχει επιφέρει αναίτιους θανάτους και καταστροφές αλλά παραμένει ατιμώρητη.

Μια άλλη κοινωνική συμπεριφορά που εμποδίζει την γρήγορη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι η αμφισβήτηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ιδιαίτερα, η έντονη πολεμική κοινωνικών ομάδων κατά των ανεμογεννητριών. Πολύ συχνά, ακούγονται επιθετικά σχόλια εναντίον χερσαίων και θαλάσσιων αιολικών πάρκων από τοπικά ιδιοτελή συμφέροντα και από απερίσκεπτους κατοίκους, με επιχειρήματα που χαρακτηρίζονται από άγνοια, φανατισμό και ανορθολογισμό.

Όλοι οι πολίτες θα μπορούσαν εύκολα και ανέξοδα να στηρίξουν τον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, αν συμμετείχαν μαζικά σε δραστηριότητες κυκλικής οικονομίας. Εδώ παρατηρούνται μεγάλες διαφορές ανάμεσα σε κοινωνικά ανεπτυγμένες χώρες, όπως οι σκανδιναβικές και σε λοιπές ανεπτυγμένες ή αναπτυσσόμενες, όπου ο μέσος πολίτης αδιαφορεί ή και σνομπάρει την ανακύκλωση αποβλήτων, την κομποστοποίηση των οργανικών σκουπιδιών, την επαναχρησιμοποίηση νερού και μεταχειρισμένων προϊόντων κ.λπ.

Η διατροφή είναι ένας άλλος σημαντικός τομέας που αφορά τον πολίτη. Η παραγωγή γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων ευθύνεται πιθανώς για το ένα τρίτο των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Πολλές διαμαρτυρίες και κινήματα εκδηλώνονται κατά της ακρίβειας των ειδών διατροφής, ελάχιστοι όμως σκέφτονται να μειώσουν την κατανάλωσή τους, πράγμα που θα ωφελούσε πολύ την υγεία αλλά θα συντελούσε και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ιδιαίτερα για το κρέας και τα λοιπά κτηνοτροφικά προϊόντα, οι ιατρικές συμβουλές είναι να καταναλώνονται πολύ λιγότερα και να αντικατασταθούν με όσπρια, λαχανικά και φρούτα. Μια μείωση της παραγωγής κρέατος στο μισό, με παράλληλη αντίστοιχη αύξηση της τιμής του, θα ωφελούσε πολύ την υγεία του ανθρώπινου πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών αλλά και το κλίμα. Σημαντική μείωση των αερίων θερμοκηπίου θα έφερνε επίσης ένας δραστικός περιορισμός της περίσσειας τροφίμων που αγοράζονται αλλά τελικά καταλήγουν στα σκουπίδια. Πολλές λοιπόν αποτελεσματικές και ωφέλιμες για την υγεία ενέργειες καταπολεμούν ταυτόχρονα τόσο την κλιματική αλλαγή, όσο και την ακρίβεια. Απαιτείται όμως περισσότερη λογική και αυτή λείπει!  

Πηγή: www.tanea.gr