Όταν η βία αλλάζει τον κόσμο, για να τον κάνει πιο βίαιο

Κώστας Κούρκουλος 28 Μαϊ 2025

Ήταν Φεβρουάριος του 1973, όταν μία απροσδόκητη, για τις συνθήκες της Θεσσαλονίκης, αντιχουντική συγκέντρωση στην πλατεία του Χημείου, με 1.000 περίπου φοιτητές, διαλύθηκε από λίγες δεκάδες χουντικούς τραμπούκους, που δρούσαν οργανωμένα.

Οι οποίοι, αφού «έστειλαν» και κάποιους στο νοσοκομείο, έφυγαν χωρίς αμυχή. (Η Θεσσαλονίκη, ως «πόλη και των άκρων»,  είχε παράδοση στη δράση παρακρατικών ομάδων).

Και από τότε, κάθε που ερχόταν στην μνήμη μου η μεγάλη αυτή «ντροπή», αναρωτιόμουν: Πώς γίνεται και κάποιοι άνθρωποι που είχαν αντέξει ακόμη και βασανιστήρια, να μετατραπούν σε  φοβισμένη μάζα μπροστά σε μία ολιγάριθμη ομάδα τραμπούκων;

Ώσπου, την απάντηση μου έδωσε μία φράση του «κολασμένου» της γαλλικής επανάστασης,  Μιραμπώ:

«Δέκα άνδρες που δρουν μαζί, μπορούν να κάνουν εκατοντάδες χιλιάδες να τρέμουν χωριστά».

Διότι αυτός ακριβώς ο τρόμος, ήταν που διέλυσε και τη συγκέντρωση της  Θεσσαλονίκης. Όταν ελάχιστες δεκάδες τραμπούκων που «δρούσαν μαζί», έκαναν 1.000 ανθρώπους «να τρέμουν χωριστά».

Άλλωστε,  υπάρχουν άνθρωποι  οι οποίοι, με γενναιότητα αρνήθηκαν  να υποκλιθούν μπροστά και στους πιο ανελέητους δικτάτορες.  Λίγοι όμως τόλμησαν  να πράξουν το ίδιο απέναντι σε  ανθρώπινες αγέλες.

Αυτό ακριβώς ζήσαμε, ως δαιμονική επανάληψη,  την περασμένη δεκαετία με τις αφιονισμένες αγέλες  χρυσαυγιτών.

Όταν  ακόμη και το «ρωμαλέο κίνημα» μπροστά τους εξαφανίστηκε από τον τρόμο.

Και στάθηκε μόνη  και μόνον η  Μαχόμενη Δημοκρατία,  με τους θεσμούς της. Για να στείλει τα μέλη των ναζιστικών συμμοριών εκεί που ορίζουν οι πράξεις τους: στη φυλακή.

Ένα μάθημα το οποίο, λόγω «μαθησιακών δυσκολιών»  που εκδηλώνουμε απέναντι στους κανόνες της δημοκρατίας, φαίνεται να μην αφομοιώσαμε.

Με αποτέλεσμα, μία  άλλη αγελαία βία να επιβιώνει μέχρι σήμερα για έναν  και μόνον  λόγο: επειδή τα δικά της εγκλήματα βίας διαπράττονται εν ονόματι της Αριστεράς και με την επίκληση ενός ανατριχιαστικού στερεότυπου: ότι «..η βία αλλάζει τον κόσμο».

Ξεχνώντας ότι τον αλλάζει, αλλά για να τον κάνει χειρότερο. Δηλαδή «..πιο βίαιο», όπως μας προειδοποίησε η Χ.  Άρεντ. 

Που πάει να πει πως τα εγκλήματα βίας οργανωμένων εξουσιαστικών ομάδων της Αριστεράς, που έχουν σκοπό να θέσουν «εκτός νόμου» την ελευθερία έκφρασης και το δικαίωμα στη διαφωνία, χάριν μάλιστα ενός μονοδιάστατου  κόσμου με ομοφωνία μυρμηγκοφωλιάς, είναι ο ορισμός του τερατώδους. Το οποίο καταστρέφει όχι μόνον τον κόσμο μας αλλά και τις σημασίες  του.

Και επειδή εγείρονται αμφιβολίες αν αυτό το τερατώδες είναι συμβατό με τη «φύση» της Αριστεράς,  την απάντηση τελευταία μας έδωσε μία από τις πιο φωτισμένες και τίμιες μορφές, που υπηρέτησαν την Αριστερά και μόλις μας άφησε: Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος, σε μία συναρπαστική  αλληλογραφία του με τον Πέτρο Παπασαραντόπουλο, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό Books Journal, που κυκλοφορεί (Μάιος 2025, Τεύχος 164).

Όπου, ανταποκρινόμενος στα ερωτήματα του Πέτρου Παπασαραντόπουλου, που είναι άλλωστε και ερωτήματα διαδοχικών γενεών, απαντά μεταξύ άλλων: «Η μαρξιστική Αριστερά», με την  «….εντομολογική αντίληψη της ανθρωπότητας….  ήταν και είναι καταστροφική, αντιδραστική, εμπόδιο στην καλυτέρευση της ζωής και στην ελευθερία. Και δεν μπορεί να αλλάξει».

Για να την χαρακτηρίσει κίνημα «βίας, μίσους και φθόνου» και να ειρωνευτεί τελικά την  έννοια του «προοδευτικού ολοκληρωτισμού».

Όμως για μία κοινωνία που ήδη γνωρίζει βιωματικά τι σημαίνει ελευθερία, η απόπειρα βίαιης επιβολής του τερατώδους, ως ανοίκεια πράξη, αποτελεί τουλάχιστον «ύβρη».  

Η Ύβρις όμως έχει την δική της «μοίρα»: ωθώντας στην υπέρβαση του μέτρου, προκαλεί την αντίστοιχη αντίδραση, η οποία καταστρέφει και τον υβριστή. 

Με συνέπεια, κατά την οξυδερκή παρατήρηση του Καστοριάδη, να λειτουργεί τελικά ως μηχανισμός αποκατάστασης της ανθρώπινης τάξης.

Είναι αυτό που «πέτυχε» προηγουμένως η «Ύβρις» της ναζιστικής βίας. Με συνέπεια να βρεθούν οι ναζιστικές συμμορίες στη φυλακή.

Και επαναλαμβάνεται τώρα ως «επιτυχία» της αριστερής «Ύβρεως». Όπου πλέον η βίαιη κατάλυση της ελευθερίας και από οργανωμένες εξουσιαστικές ομάδες της Αριστεράς, αντιμετωπίζεται ρητά ως αυτό που είναι: ως έγκλημα βίας.  

Πηγή: www.athensvoice.gr