Η ανάσα της επενδυτικής βαθμίδας και η απρόβλεπτη εξέλιξη του πληθωρισμού

Αντώνης Ζαΐρης 20 Νοε 2023

Είναι βέβαιο ότι από την σταδιακή ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα δρομολογηθούν ευρύτερες προς το ευνοϊκότερο εξελίξεις τόσο για το οικονομικό περιβάλλον όσο και για την κοινωνία. Τα γεγονότα συνοπτικά που άνοιξαν το δρόμο για την επιστροφή της εμπιστοσύνης στις αγορές και την θετική κατά συνέπεια αξιολόγηση της πορείας της ελληνικής οικονομίας σχετίζονται : Πρώτον, με την ισχυρή ανάπτυξη 5,9% το 2022 (από 8,4% το 2021-στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) αλλά και τις θετικές προβλέψεις για  ανάπτυξη 2,2%-2,4% για το 2023-24 , υψηλότερη σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Δεύτερον, τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών με εκτιμήσεις για πρωτογενές πλεόνασμα το 2023 1,1% του ΑΕΠ (μια ανάσα από τα 6 δις. ευρώ έφθασε το α΄ 9μηνο του τρέχοντος έτους ) και με οριακό πρωτογενές πλεόνασμα το 2022 στο 0,1% από 4,7% έλλειμμα  το 2021-στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ αλλά και  μείωση του δημοσίου χρέους από 171% του ΑΕΠ το 2022 στο 162% το 2023 Τρίτον, οι σημαντικές εξελίξεις στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω τιτλοποιήσεων που κατεύθυναν τον δείκτη ΝPE σε μονοψήφιο ποσοστό και Τέταρτον, η μετεκλογική πολιτική σταθερότητα μετά τις εκλογές του περασμένου Ιουνίου και η ανανέωση της εμπιστοσύνης του εκλογικού συστήματος στην κυβέρνηση Μητσοτάκη ,κάτι που εναποθέτει ελπίδες για άμεση ολοκλήρωση των εκκρεμούντων μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση αλλά και άρση των εμποδίων στην ανάληψη και διεκπεραίωση επενδυτικών σχεδίων με αιχμή του δόρατος τις μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη.

Στα τέλη λοιπόν της χρονιάς θα βρεθούμε σε ένα αξιοπρεπές επίπεδο αξιολόγησης, ωστόσο η προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων προυποθέτει και απαιτεί να ανέβουμε αρκετά επίπεδα καθώς η εμπιστοσύνη , ως γνωστόν , εύκολα είχε χαθεί , δύσκολα όμως θα ανακτηθεί αφού προαπαιτούνται βαθιές και διαρκείς τομές στο Κράτος και στη Δημόσια Διοίκηση.

Η επιστροφή της χώρας λοιπόν στην ομάδα χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θεωρούνται επενδύσιμες για προσέλκυση ξένων  κεφαλαίων που θα τοποθετούν τα χρήματα τους  “στα σίγουρα” θα γίνει πλέον πραγματικότητα ,τα δε εγχώρια χρεόγραφα και ομόλογα θα τύχουν αποδοχής από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κοινότητα , ως απότοκο εμπιστοσύνης της πορείας της οικονομίας. Η αποκλιμάκωση ως εκ τούτου του κόστους δανεισμού θα είναι δεδομένη και η εισροή κεφαλαίων αναπόφευκτη.

Τι σημαίνει  όμως ,με απλά πρακτικά λόγια, η ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας  για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά;

Σημαίνει ότι η πιστοληπτική αναβάθμιση του ελληνικού δημοσίου θα επέφερε σημαντικές μειώσεις του κόστους άντλησης κεφαλαίων από τις τράπεζες καθώς η εμπιστοσύνη έχει ανακτηθεί και τα επιτόκια θα κυμαίνονται σε λογικά πλαίσια. Η συμμετοχή επίσης της Χώρας στα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΚΤ για διασφάλιση ρευστότητας στην αγορά , θα είναι δεδομένη.

Από την άλλη πλευρά, ο φθηνότερος δανεισμός των τραπεζών θα επιφέρει πολλαπλά οφέλη καθώς θα μετακυληθεί σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά που θα μπορούν πλέον να δανείζονται με δραστικά χαμηλότερο κόστος, η δε μόχλευση χρήματος στην πραγματική οικονομία θα κινητοποιήσει και ευεργετήσει αριθμητικά αυξημένες εμπορικές συναλλαγές λόγω ενισχυμένης συμμετοχής του αγοραστικού κοινού που θα νιώθει ανακούφιση από πιθανές επιτοκιακές ελαφρύνσεις.

Η εκτίμηση πάραυτα μιας σοβαρής παραμέτρου που λέγεται εξέλιξη του ρυθμού πληθωρισμού, ειδικά μετά τα τελευταία γεγονότα στη Μέση Ανατολή, είναι αξιοσημείωτη μιας και ο πληθωρισμός αδυνατίζει το αγοραστικό διαθέσιμο εισόδημα και υποχρεώνει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις Κεντρικές τράπεζες σε συσταλτική Νομισματική Πολιτική.