«Στόχος είναι η ταχεία αναχαίτιση των προσφυγικών ροών, η προστασία των εξωτερικών συνόρων, η μείωση της παράνομης μετανάστευσης και η διαφύλαξη της ακεραιότητας του χώρου Σένγκεν», υπογραμμίζουν οι ευρωπαίοι ηγέτες στο κείμενο συμπερασμάτων τους για το προσφυγικό, στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση του ΝΑΤΟ να βοηθήσει στην αναγνώριση, παρακολούθηση και επιτήρηση των παράνομων διελεύσεων στο Αιγαίο και καλεί όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ να υποστηρίξουν ενεργά την προσπάθεια αυτή. Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι πρέπει να υπάρχει «στενή συνεργασία», μεταξύ της ΕΕ και ιδίως του FRONTEX με το ΝΑΤΟ.
Όσον αφορά την Τουρκία, οι «28» τονίζουν ότι οι ροές των μεταναστών που φθάνουν στην Ελλάδα εξακολουθούν να είναι υπερβολικά υψηλές και επισημαίνουν ότι «προτεραιότητα» είναι η «πλήρης και ταχεία εφαρμογή του σχεδίου δράσης ΕΕ-Τουρκίας», προκειμένου να αναχαιτισθούν οι μεταναστευτικές ροές και να καταπολεμηθούν τα δίκτυα διακινητών και λαθρεμπόρων.
Επισημαίνεται, επίσης ότι πρέπει να υπάρξει «σημαντική και διαρκής μείωση» του αριθμού των παράνομων εισόδων από την Τουρκία στην ΕΕ, κάτι το οποίο απαιτεί περισσότερες και αποφασιστικές προσπάθειες και από την πλευρά της Τουρκίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε όσον αφορά τη διευκόλυνση για τους πρόσφυγες στην Τουρκία και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ταχέως τα προγράμματα προτεραιότητας. Σημειώνει επίσης με ικανοποίηση την πρόοδο όσον αφορά την κατάρτιση αξιόπιστου εθελοντικού προγράμματος εισδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους με την Τουρκία.
Όσον αφορά τις σχέσεις με εμπλεκόμενες τρίτες χώρες, υπογραμμίζεται ότι προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική επιστροφή και επανεισδοχή των οικονομικών μεταναστών, απαιτείται η πλήρης στήριξη της ΕΕ και των κρατών μελών.
Εξάλλου, υπενθυμίζεται ότι το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε σύσταση στις 12 Φεβρουαρίου 2016. Επισημαίνεται ότι «είναι σημαντικό να αποκατασταθεί με συντονισμένο τρόπο η ομαλή λειτουργία του χώρου Σένγκεν, με πλήρη στήριξη των κρατών μελών που αντιμετωπίζουν δύσκολες συνθήκες. Θα πρέπει να επανέλθουμε σε μια κατάσταση όπου όλα τα μέλη του χώρου Σένγκεν εφαρμόζουν πλήρως τον κώδικα συνόρων του Σένγκεν και αρνούνται στα εξωτερικά σύνορα την είσοδο σε υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις εισόδου ή δεν έχουν υποβάλει αίτηση ασύλου μολονότι είχαν τη δυνατότητα να το πράξουν, λαμβανομένης ταυτοχρόνως υπόψη της ιδιομορφίας των θαλάσσιων συνόρων, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή του θεματολογίου ΕΕ-Τουρκίας».
Επιπλέον, υπογραμμίζεται ότι βελτιώνεται σταδιακά η λειτουργία κέντρων πρώτης υποδοχής, με τη βοήθεια της ΕΕ, όσον αφορά τν ταυτοποίηση, την καταγραφή, τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων και τους ελέγχους ασφαλείας επί προσώπων και ταξιδιωτικών εγγράφων. Ωστόσο, σημειώνεται ότι «πρέπει πολλά ακόμη να γίνουν, ιδίως να καταστούν πλήρως λειτουργικά τα κέντρα πρώτης υποδοχής, ώστε να εξασφαλιστεί η πλήρης ταυτοποίηση και καταγραφή όλων των εισόδων σε ποσοστό 100% (συμπεριλαμβανομένων συστηματικών ελέγχων ασφαλείας σε ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων, ιδίως το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν, όπως απαιτείται από το ενωσιακό δίκαιο), να εφαρμοστεί πλήρως η διαδικασία μετεγκατάστασης, να αναχαιτισθούν οι δευτερεύουσες ροές παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο και να παρασχεθούν οι σημαντικές εγκαταστάσεις υποδοχής που απαιτούνται για τη φιλοξενία των μεταναστών υπό ανθρώπινες συνθήκες μέχρι την αποσαφήνιση της κατάστασής τους». Επισημαίνεται, επίσης, ότι οι αιτούντες άσυλο δεν έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν το κράτος μέλος στο οποίο θα ζητούν άσυλο.
Σε γενικές γραμμές, οι «28» υπογραμμίζουν ότι θα πρέπει να εφαρμοσθούν γρήγορα τα συμφωνηθέντα του περασμένου Δεκεμβρίου, μεταξύ άλλων, οι αποφάσεις σχετικά με τη μετεγκατάσταση και τα μέτρα για τη διασφάλιση της επιστροφής και επανεισδοχής.
Όσον αφορά την πρόταση για «Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή», επισημαίνεται ότι θα πρέπει να επιταχυνθούν οι εργασίες προκειμένου να επιτευχθεί πολιτική συμφωνία κατά την ολλανδική Προεδρία και να καταστεί το νέο σύστημα λειτουργικό το συντομότερο δυνατόν.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η συνολική στρατηγική που συμφωνήθηκε τον Δεκέμβριο θα αποφέρει αποτελέσματα μόνον εάν όλα τα στοιχεία της επιδιώκονται από κοινού και εάν τα θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη ενεργούν μαζί και με πλήρη συντονισμό. Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι πρέπει να σημειωθεί πρόοδος προς τη μεταρρύθμιση του ισχύοντος πλαισίου της ΕΕ, ώστε να εξασφαλίζεται ανθρώπινη και αποτελεσματική πολιτική ασύλου.
Τριμερής συνάντηση Τσίπρα – Μέρκελ – Ολάντ
Tη δέσμευση ότι θα διατηρηθεί το status quo στα σύνορα της Ευρώπης, τουλάχιστον ως την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της 6ης Μαρτίου, έλαβε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας από τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ και το Γάλλο πρωθυπουργό, Φρανσουά Ολάντ, κατά τη διάρκεια της τριμερούς συνάντησης που είχαν σήμερα το πρωί στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες κυβερνητικές πηγές.
Συνάντηση με τους «σκληρούς» για το προσφυγικό
Συνάντηση μεταξύ της ολλανδικής Προεδρίας, Γερμανίας, Αυστρίας, Σλοβενίας, Κροατίας και Ελλάδας πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές. Στο πλαίσιο αυτό, οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι αποφασίστηκε η συνέχιση της τρέχουσας πρακτικής συνεργασίας για τη διαχείριση των προσφυγικών ροών στη λεγόμενη διαδρομή των Δυτικών Βαλκανίων.
Στόχος, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ήταν να αποφευχθεί κάθε πιθανότητα συμφόρησης, λαμβάνοντας υπόψη τις ανθρωπιστικές επιπτώσεις στα κράτη μέλη που αφορά. Η απόφαση των «6» επρόκειτο να διαβαστεί κατά την έναρξη του δείπνου από τον Ολλανδό πρωθυπουργό, Μαρκ Ρούτε, ενώ συμφωνήθηκε να επανεξεταστεί η κατάσταση στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, στις αρχές Μαρτίου.
Κυβερνητικοί κύκλοι αποτιμούσαν πολύ θετικά την εν λόγω εξέλιξη, σημειώνοντας ότι είναι αποτέλεσμα μιας επίπονης προσπάθειας από την ελληνική πλευρά, με στόχο όχι τη σύγκρουση αλλά την συνεννόηση.
Τέλος, οι ίδιες πηγές σημείωναν πως η προσοχή τώρα στρέφεται στην Τουρκία έτσι ώστε μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες να υπάρχουν απτά αποτελέσματα, μέσα και από τη συμβολή του ΝΑΤΟ.