Εμπλοκή παρουσιάστηκε τις τελευταίες ώρες στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις για το προσφυγικό στη Σύνοδο Κορυφης ΕΕ – Τουρκία.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν άσκησε βέτο στο σχέδιο-κλειδί για απευθείας μετεγκατάσταση αιτούντων άσυλο από την Τουρκία, όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπός του μέσω Twitter, ουσιαστικά τορπιλίζοντας τον βασικό άξονα του ευρωπαϊκού σχεδίου για αναστολή των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
Η κίνηση Όρμπαν αντανακλά τη γενικότερη αρνητική στάση των τεσσάρων ανατολικοευρωπαϊκών χωρών του Βίζεγκραντ, οι οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, απορρίπτουν κάθε προσχέδιο που περιλαμβάνει επαναπροώθηση Σύρων στην Τουρκία, με την αιτιολογία ότι η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα για αιτούντες άσυλο.
Κυβερνητικές πηγές κατηγόρησαν τις χώρες της ομάδας Βίζενγκραντ (Τσεχία, Ουγγαρία, Σλοβακία και Πολωνία) για την εμπλοκή, κατηγορώντας τις για «υποκρισία», με τον πρωθυπουργό να φέρεται να διαμηνύει την ανάγκη να υπάρξει απόψε απόφαση. Προειδοποίησε μάλιστα ότι ακόμα κι αν η Ευρώπη επιλέξει ένα Plan B, που θα προβλέπει μόνο επαναπροώθηση μεταναστών – κι όχι προσφύγων – οι εκτοπισμένοι άνθρωποι θα βρουν εν τέλει τρόπο «να έρθουν και σε εσάς».
Η Αθήνα πιέζει για απόφαση που θα περιλαμβάνει την επιστροφή προσφύγων και μεταναστών από την Ελλάδα στην Τουρκία, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνεται απευθείας μετεγκατάστασή τους στις χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Οι διαβουλεύσεις σε επίπεδο 28 έχουν διακοπεί προσωρινά καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη συνάντηση των ηγετών της Ελλάδας, της Κύπρου, της Γερμανίας και της Ολλανδίας, η οποία κατέχει την εξάμηνη προεδρία της Ε.Ε.
Αν δεν υιοθετηθεί το “plan A” που είναι η επιστροφή στην Τουρκία και προσφύγων και μεταναστών, τότε θα πρέπει να πάμε στο «plan B” που είναι η επιστροφή στην Τουρκία μόνο των μεταναστών, υποστηρίζει η ελληνική πλευρά, επισημαίνοντας ότι αν δεν ανοίξει ο Βαλκανικός Διάδρομος οι ροές των μεταναστών θα φτάσουν στην Ευρώπη μέσω άλλων οδών.
Αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε στο Reuters μάλλον δεν θα καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία απόψε και θα συνεχίσουν να εργάζονται για μία λύση και τις επόμενες ημέρες.
Νωρίτερα το Reuters μετέδωσε ότι σύμφωνα με ένα προσχέδιο απόφασης της Συνόδου Κορυφής που περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διπλασιάσει το ποσό της βοήθειας που προσφέρει στην Τουρκία για τη φιλοξενία Σύρων προσφύγων, αλλά και θα υποδέχεται Σύρους πρόσφυγες απευθείας από την Τουρκία.
Το σχέδιο απόφασης αναφέρεται υπό μορφή καταλόγου στις ενέργειες που θα κληθούν να αναλάβουν οι δύο πλευρές ώστε να τερματιστεί, όπως αναφέρεται, η κρίση των προσφύγων. Σύμφωνα με Ευρωπαίους και Τούρκους αξιωματούχους, το κείμενο αυτό έχει βασιστεί σε προτάσεις της Τουρκίας και διανεμήθηκε από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ως βάση για συζήτηση μεταξύ των ηγετών, που θα συναντηθούν εκ νέου με τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου αργότερα σήμερα.
Στο προσχέδιο περιλαμβάνεται η πρόταση να γίνεται επανεισδοχή στην Τουρκία όλων των παράτυπων μεταναστών που φθάνουν στα ελληνικά νησιά, συμπεριλαμβανομένων των Σύρων προσφύγων. Σε αντάλλαγμα, τα κράτη μέλη της ΕΕ θα υποδέχονται ισάριθμους πρόσφυγες με αυτούς που θα επαναπροωθούνται στο τουρκικό έδαφος από τα ελληνικά νησιά.
Η ΕΕ θα προσφέρει άλλα 3 δισεκατομμύρια ευρώ ως τα τέλη του 2018 για να βοηθήσει τις τουρκικές αρχές να παράσχουν στέγη στους Σύρους, ποσό διπλάσιο από αυτό που είχε συμφωνηθεί ως σήμερα. Ακόμη, θα χαλαρώσει τους όρους για τη χορήγηση αδειών εισόδου σε Τούρκους υπηκόους που επιθυμούν να επισκεφθούν τον χώρο Σένγκεν ως τα τέλη Ιουνίου, νωρίτερα από ό,τι σχεδιαζόταν, πάντοτε σύμφωνα με το προσχέδιο.
Το προσχέδιο αναφέρει ότι «η Τουρκία και η ΕΕ επαναβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να προωθήσουν περαιτέρω τις σχέσεις τους», και προσθέτει πως οι δύο πλευρές θα προχωρήσουν στην «ανάληψη ενεργειών προσανατολισμένων στην επίτευξη αποτελεσμάτων για να προετοιμάσουν το κοινό τους μέλλον». Επιπλέον, γίνεται η «κοινή δέσμευση να τερματιστεί η παράτυπη μετανάστευση στην ΕΕ».