Είναι ο λατρευτικός θεός των Ρωμαίων καθώς και των ενάρξεων ή του ξεκινήματος για να διαβεί κανείς μια πύλη πριν βρεθεί σε έναν νέο τόπο. Ως θεότητα, βρισκόταν πάντα στο ξεκίνημα του κάθε έτους (συνώνυμος του Ιανουαρίου) ή ακόμα και στο ξεκίνημα του κάθε μήνα. Η μυθολογία λέει πως ήταν παρών την πρώτη ημέρα της σποράς και την πρώτη μέρα της συγκομιδής. Ο Ιανός συμβόλιζε τη μετάβαση από τον πρωτογονισμό στον Πολιτισμό και ίσως από αυτό το στοιχείο ο Νίκος Καρατζάς εμπνεύστηκε το όνομα «Ιανός» που έδωσε στον εκδοτικό οίκο και στο βιβλιοπωλείο της Θεσσαλονίκης από το 1984 και στη συνέχεια πριν από 12 χρόνια στο κατάστημα της Αθήνας, το οποίο πρωτοστατεί σε ακατάπαυστες πολιτιστικές και εκδοτικές δραστηριότητες.
Ίσως το καμάρι τής Αθήνας (εκτός από τις αρχαιότητες) να είναι και τα πολυάριθμα βιβλιοπωλεία που εκτείνονται σε όλο το εύρος τού κέντρου της πόλης και ο Ιανός κατέχει ανάμεσά τους-ομολογουμένως-εξέχουσα θέση. Εκδόσεις, παρουσιάσεις, παραστάσεις, μουσική, εκδηλώσεις πολυποίκιλες στο φουαγιέ τής Σταδίου, παρεμβάσεις προσωπικοτήτων στους χώρους τής λογοτεχνίας, της ποίησης, των επιστημών, της διανόησης, της μουσικής, του θεάτρου, δεν μπορώ να σκεφτώ αν έχει λείψει κάτι από τις δραστηριότητες στη σκηνή τής Αθήνας που παρακολουθώ επισταμένως…
Όμως, μέσα σε όλα αυτά, θα πρέπει να τονίσουμε άλλο ένα σημείο αξιοπρόσεκτο: Έχει να κάνει ολίγον με τη… γεωγραφία τού κέντρου τής πόλης ή έστω, με μία από τις σημαντικότερες οδούς της πρωτεύουσας. Την οδό Σταδίου η οποία στο διάβα της, από την πλατεία Ομονοίας ως την πλατεία Συντάγματος (ένα χιλιόμετρο απόσταση), αποκαλύπτει ανάγλυφα τις κακοδαιμονίες τής πόλης, όπως έχει εξελιχθεί στις μέρες μας. Η γκρίζα, θορυβώδης και μελαγχολική, περίπου τριτοκοσμικού τύπου περιοχή τής ταλαίπωρης πλατείας Ομονοίας, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μιας κοινωνικής κατάπτωσης, εξελίσσεται ανεβαίνοντας με πιο αστικά στοιχεία, πιο πλούσιες βιτρίνες, πιο περιποιημένες πλατείες, τράπεζες, καφετέριες, γραφεία, περιποιημένες στοές, το θέατρο Τέχνης κλπ, κοσμικότητα, δίχως όμως κι εκεί να έχουν εξαφανιστεί τα σημάδια της φθοράς την πόλη… Να θυμίσω τα πυρπολημένα κτήρια τής πρώην Μαρφίν, των κινηματογράφων, των καταστημάτων που ακόμα σε μερικά απ’ αυτά βλέπουμε τα καμένα κουφάρια τους. Στα πεζοδρόμια δεν λείπουν οι Έλληνες κλωσάρ-επαίτες με τα στρώματά τους στημένα δίπλα στις πλούσιες και εξεζητημένες, βιτρίνες τής υψηλής αθηναϊκής κοινωνίας…
Εκεί, στο νούμερο 24 της Σταδίου, στο ύψος τής Κλαυθμώνος στέκεται αγέρωχος ο Ιανός, χρόνια τώρα. Έχει αλλάξει τις βιτρίνες του πολλές φορές από τις καταστροφές των περιφερόμενων αλητών-μπαχαλάκηδων, οι οποίοι έχουν τα σπασίματα επιλογή και χαρά τους… Το σταθερό σημείο τού Ιανού είναι η επίμονη παρουσία του στα δρώμενα της πόλης, με συνεχείς ακατάπαυστες πολιτιστικές δράσεις. Συνεχίζει μέσα στο χάος να κρατάει «αντίσταση» (πώς αλλιώς να το ονομάσω;) στην καταστροφή της πόλης και στον επιχειρούμενο εκφοβισμό των πολιτών. Στο απέναντι πεζοδρόμιο τα μαύρα απ’ τη φωτιά ερείπια των γκρεμισμένων κτηρίων, δείγμα προσπάθειας εκφασισμού από ομάδες νεαρών «αγανακτισμένων» που λεηλατήσανε και κάψανε τα πάντα σε εκείνες τις τραγικές πράξεις αλητείας τού 2010 και ‘12.
Ο Ιανός κρατάει το κάστρο! Συμβάλλει στην αξιοπρέπεια  και διατηρεί, μαζί με άλλους, την αχτίδα πολιτισμού που αξίζει στην πόλη. Σημείο εμβληματικό πλέον, κρατάει την ιστορία με σεβασμό και επιμονή. Δεν πτοείται από την εποχή αλλά προτείνει να ονειρευόμαστε μια άλλη πραγματικότητα στην εποχή μας. Συνεχίζει ακούραστα τις ποικίλες εκδηλώσεις του, συνδεδεμένες άρρηκτα με τον πολιτισμό, τις πνευματικές ζυμώσεις, ανιχνεύει το παρελθόν, το παρόν, το μέλλον, καθώς και τις εκφράσεις της παγκόσμιας πνευματικής διανόησης.
Παρατηρώ συνεχώς την πορεία του. Και θαυμάζω όλους εκείνους που γνωρίζουν να βαδίζουν ανάμεσα στα δύσκολα μονοπάτια των καιρών. Ο Ιανός και οι άνθρωποί του έχουν αναλάβει δύσκολο έργο και η θεότητα του μύθου, του Ιανού, πιστεύω πως θα του ανοίγει συνέχεια νέους και ενδιαφέροντες δρόμους, για να πορεύεται στο άγνωστο και επισφαλές κοινό ελληνικό μέλλον…