Για πρώτη φορά η Ελλάδα καταδικάζεται για πλημμελή εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής διαχείρισης πλημμυρών, καθώς η χώρα δεν προχώρησε στην έγκαιρη επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας στα 14 υδατικά διαμερίσματα.
Η προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που κατατέθηκε στις 17 Μαΐου 2024, επικεντρώθηκε στη συστηματική αποτυχία της Ελλάδας να τηρήσει τις προβλεπόμενες προθεσμίες για την επανεξέταση και επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης. Τα 14 υδατικά διαμερίσματα που επηρεάζονται περιλαμβάνουν κρίσιμες περιοχές από τη Δυτική Πελοπόννησο έως τη Θράκη και τα νησιά του Αιγαίου.
Ιδιαίτερη βαρύτητα προσδίδει στην υπόθεση το γεγονός ότι πέντε από τα υδατικά διαμερίσματα αποτελούν διεθνείς περιοχές λεκάνης απορροής ποταμού, γεγονός που καθιστά την παράλειψη ακόμη πιο σημαντική από διπλωματική και περιβαλλοντική άποψη.
Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με την απειλή επιβολής σημαντικών χρηματικών κυρώσεων εάν δεν προχωρήσει άμεσα σε συμμόρφωση με την απόφαση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα νέας προσφυγής με αίτημα την επιβολή οικονομικών κυρώσεων.
Το νομικό πλαίσιο της υπόθεσης βασίζεται στην Οδηγία 2000/60/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θεσπίζει το πλαίσιο κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων. Η οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη τακτική επανεξέταση και επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης, με υποχρέωση ενημέρωσης της Επιτροπής εντός τριμήνου.
Παράλληλα, η Οδηγία 2007/60/ΕΚ θέτει συγκεκριμένες απαιτήσεις για την αξιολόγηση και διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης εξαετούς επανεξέτασης και επικαιροποίησης των σχετικών σχεδίων.
Σημειώνεται πως η ευρωπαϊκή πολιτική για τα ύδατα υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να επανεξετάζουν και να επικαιροποιούν τα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής και κινδύνου πλημμύρας ανά εξαετία, καθώς και να διαβιβάζουν τις σχετικές πληροφορίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στα ενδιαφερόμενα κράτη εντός τριών μηνών από τη δημοσίευσή τους.
Σύμφωνα με την απόφαση, η Ελλάδα δεν τήρησε τις σχετικές προθεσμίες, παραβιάζοντας τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της οδηγίας 2007/60/ΕΚ.
Η απάντηση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Σύμφωνα με όσα σημειώνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε σχετικό δελτίο Τύπου που εξέδωσε, «η χώρα μας δεν ολοκλήρωσε έγκαιρα την 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας (ΣΔΚΠ), δηλαδή τα μέτρα για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας έως τις 22 Δεκεμβρίου 2021 και δεν έθεσε στη διάθεση της Επιτροπής έως τις 22 Μαρτίου 2022 τα επανεξετασθέντα σχέδια».
Όπως διευκρινίζει, «η χώρα μας είχε ενημερώσει ότι λόγω των φυσικών καταστροφών που αντιμετώπισε, και συγκεκριμένα λόγω των πλημμυρών του Σεπτεμβρίου 2020 (Ιανός) και του Σεπτεμβρίου 2023 (Daniel), είχε καταστεί αναγκαία η λήψη ορισμένων μέτρων για την επανεξέταση των σχετικών δεδομένων».
«Η εκκρεμότητα, ωστόσο, έλαβε τέλος, καθώς ήδη έχει και τυπικά ολοκληρωθεί η 1η Αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας (ΣΔΚΠ) για τις Λεκάνες Απορροής Ποταμών της χώρας, σε εφαρμογή της Οδηγίας 2007/60/ΕΚ "για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας" με τη δημοσίευση σε ΦΕΚ και των τελευταίων ΣΔΚΠ.