Η αποκαθήλωση του Πούτιν

Πέτρος Παπασαραντόπουλος 19 Φεβ 2023

Ρωσοφιλία και αντιδυτικισμός, οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Στον όχι και τόσο μακρινό Ιανουάριο του 2017, σε όσους ερωτήθηκαν «ποια χώρα θεωρούν περισσότερο φιλική προς την Ελλάδα», η Ρωσία ήταν η πρώτη επιλογή με ποσοστό 43%. Ακολουθούσαν οι ΗΠΑ με μεγάλη διαφορά στο 16% και η Γερμανία στο 13% (newsit.gr).

Βαθιές οι ιστορικές ρίζες του φαινομένου. Στο υποσυνείδητο ένας μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας η Ρωσία ήταν και είναι ο διαχρονικός σωτήρας του έθνους. Ηταν ο Μόσκοβος που θα φέρει το σεφέρι (τα στρατά του). Η κοινή ορθόδοξη παράδοση και πίστη ήταν το ιδεολογικό υπόβαθρο μιας βεβαιότητας ότι η Ρωσία θα μας ελευθερώσει από τον τουρκικό ζυγό. Οταν αυτό δεν έγινε, ήταν το ψυχολογικό ανάχωμα στην άπιστη και αιρετική Δύση. Οπως εύστοχα επισημαίνει ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης, «αυτή η ιδέα (του αντιδυτικισμού) εμπεριέχει κυρίως μια γενικότερη ηθική καταδίκη της Δύσης, του νεότερου πολιτισμού της και του τρόπου ζωής της». Η ρωσοφιλία και ο αντιδυτικισμός είναι το σημείο τομής ανάμεσα στην Ακροδεξιά και τη ριζοσπαστική Αριστερά. Η αντιδυτική ρητορεία τους έχει εντυπωσιακά κοινά σημεία.

Η ρωσοφιλία ήταν και είναι το εύφορο έδαφος για τον θαυμασμό στον Πούτιν. Τον στιβαρό ηγέτη που κυβερνούσε με πυγμή τη χώρα του. Στην ίδια δημοσκόπηση, στην ερώτηση ποιον ηγέτη εκτιμούν οι Ελληνες περισσότερο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν συγκέντρωσε ποσοστό 39%, η Ανγκελα Μέρκελ 11%, ενώ ο τότε νεοεκλεγείς Ντόναλντ Τραμπ μόλις 9%. Λίγα χρόνια πριν, σε έρευνα που έγινε ανάμεσα στους έλληνες millennials (όσοι γεννήθηκαν ανάμεσα στο 1980 και το 2000), πάνω από το 60% δήλωσε ότι θαυμάζει τον Πούτιν. Η λατρεία στον Πούτιν είναι μια ασφαλής ένδειξη αποστροφής στη φιλελεύθερη δημοκρατία. Αλλωστε ήταν ο ίδιος ο Πούτιν που είχε δηλώσει ότι οι φιλελεύθερες δημοκρατίες είναι «απαρχαιωμένες» και ξεπερασμένες.

Ολα αυτά, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλες τις δυτικές κοινωνίες, άλλαξαν άρδην μετά τη βάρβαρη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου του 2022. Η ρωσοφιλία κονιορτοποιήθηκε και η δημοτικότητα του Πούτιν έπεσε στα τάρταρα. Σύμφωνα με το έγκυρο ινστιτούτο Pew, ακόμα και στα 18 κράτη που έχουν θετική άποψη για τη Ρωσία η εικόνα της καταρρέει. Στην Ελλάδα μειώνεται κατά 31 μονάδες. Σε ό,τι αφορά τον Πούτιν, το ποσοστό των Ελλήνων που τον αποδοκιμάζουν «απολύτως ή λίγο» ανέρχεται πλέον στο 72%.

Στα ίδια συμπεράσματα καταλήγει και έρευνα της διαΝΕΟσις τον Μάιο του 2022. Αρνητικά για τον Πούτιν εκφράζεται το 69,1% και θετικά το 18,8%. Παράλληλα, αρνητικά εκφράζεται η κοινή γνώμη και για τον Τζο Μπάιντεν, 48,8%, και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, 45,7%. Μοιάζει να επικρατεί μια λογική ίσων αποστάσεων ανάμεσα στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές.

Παρά το δεινό πλήγμα που υπέστη η δημοφιλία τόσο της Ρωσίας όσο και του Πούτιν, παραμένει στην Ελλάδα ένας σκληρός πυρήνας υποστηρικτών τους, 25%-30%. Το ποσοστό αυτό είναι σαφώς μειοψηφικό αλλά δεν αποκλείεται να αυξηθεί εάν το επιτρέψουν οι συνθήκες.

Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, δεν έγινε δυνατό να οργανωθούν μαζικές εκδηλώσεις υποστήριξης στον ουκρανικό λαό. Κάποιοι μάλιστα οργάνωσαν συγκεντρώσεις υπέρ της «ειρήνης», γενικά και αόριστα, εξισώνοντας τον θύτη με το θύμα. Σημεία των καιρών.

Πηγή: www.tanea.gr