Στη μια βδομάδα μετά την τραγωδία σε Τουρκία και Συρία, λίγες παρατηρήσεις, ελπίζω αποστασιοποιημένες και νηφάλιες:
• Το τεράστιο κόστος αποκατάστασης αυτών των περιοχών είναι αυτονόητα αφόρητο για την Τουρκία, συνεπώς θα χρειαστεί εξωτερική χρηματοδότηση. Οι αναγκαίες πιστώσεις ενδεχομένως θα είναι τόσο μεγάλες, ώστε να μην αποκλείεται να "κοπεί" χρήμα από ΗΠΑ και ΕΕ.
• Το χρήμα από τη Δύση και τον Κόλπο λογικά θα έρθει υπό όρους, άρα δεν αποκλείεται να δούμε μεγάλες τουρκικές κωλοτούμπες σε Αιγαίο, Ανατολική Μεσόγειο και Συρία, όπως φυσικά και στο ζήτημα της ένταξης Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
• Εάν οι δυτικοί και αραβικοί όροι θεωρηθούν ιδιαίτερα επαχθείς από τους Τούρκους, θα υπάρξει χώρος για εμπλοκή της Κίνας. Για Ρωσικά κρατικά κεφάλαια ούτε λόγος, ιδιωτικά σχεδόν σίγουρα.
• Πέρα από την ανθρώπινη διάσταση, η οικονομική ζημιά για τη Γείτονα δε θα περιοριστεί στο κόστος της υλικής καταστροφής. Εκ των πραγμάτων οι εξαγωγές της περιοχής θα μηδενίσουν για ένα διάστημα, ο δε τουρκικός τουρισμός επίσης θα υποστεί σοβαρό πλήγμα διότι ελάχιστοι θα ρισκάρουν να κάνουν τις διακοπές τους σε ξενοδοχεία που μπορεί να τους έρθουν στο κεφάλι (και φυσικά ούτε οι tour operators να πληρώνουν για αστική ευθύνη).
• Σταδιακά θα παρατηρηθεί κύμα εσωτερικής μετανάστευσης των εκατομμυρίων πληγέντων στα μεγάλα τουρκικά αστικά κέντρα, και προφανώς αύξησης της εγκληματικότητας. Φαβελες ίσως ξεφύτρωσουν γύρω από την Πόλη και αλλού.
• Εκτός από Τούρκους οικονομικούς πρόσφυγες, στα ελληνικά (και κατ'επέκταση ευρωπαϊκά) σύνορα θα αρχίσουν να εμφανίζονται και περισσότεροι Σύροι από όσους είχαν καταφύγει στις τουρκικές επαρχίες. Αν η Τουρκία πάψει να θεωρείται ασφαλής χώρα, η Ελλάδα θα πρέπει άμεσα να επιδιώξει διεθνοποίηση του προβλήματος.
• Εκτός του ότι οι καταστροφές στη Συρία ήταν συγκριτικά μικρότερες, συνέβησαν σε μεγάλο ποσοστό σε περιοχές που δεν ελέγχει ο Άσαντ μα οι ισλαμιστές, των οποίων η διοίκηση λογικά θα καταρρεύσει. Καλό για Δαμασκό και Μόσχα, αλλά και Κούρδους.
• Ο Άσαντ ίσως βγει πολιτικά ωφελημένος από τον όλεθρο αυτό. Η Δύση θα πιεστεί να τον επαναπροσεγγίσει για ανθρωπιστικούς λόγους, ενώ σημαντικά κεφάλαια θα μπορούσαν να εισρεύσουν στην ήδη κατεστραμμένη λόγω εμφυλίου Συρία.
• Σε αντίθεση με τον νότιο γείτονα του, ο Ερντογάν δεν έχει τίποτα καλό να περιμένει. Το μεγαλύτερο μέρος όσων καταστράφηκαν χτίστηκαν μέσα στη δική του εικοσαετία, και η διαφθορά και ανεπάρκεια του μεγαλοϊδεατικού καθεστώτος του είναι αυτή τη στιγμή ολοφάνερη. Στη χώρα ο πληθωρισμός θα εκτοξευτεί παραπάνω, στις δε περιοχές που επλήγησαν θα συλλέγονται νεκροί για μήνες. Εκτός της γενικής καταστροφής των υποδομών κάθε είδους, ειδικά εκείνη των κοινωφελών δικτύων θα εξαθλιώσει τους επιζήσαντες, ενώ οι επιδημίες δε μπορούν να αποκλειστούν. Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις θα δεσμευτούν σε ρόλους εσωτερικής ασφάλειας και αποκατάστασης ζημιών για μήνες (αν όχι για χρόνια), κάτι που θα μπορούσε να παίξει ρόλο στο Κουρδικό και στα ελληνοτουρκικά. Η αντιπολίτευση θα βγει ιδιαίτερα ισχυροποιημένη, ενώ μια αναβολή των εκλογών από τον...Σουλτάνο καθόλου δεν αποκλείεται να χειροτερέψει περαιτέρω τη σχέση του με τον τουρκικό λαό.
• Η Δύση και ο Κόλπος σίγουρα δεν επιθυμούν αυτή τη στιγμή κατάρρευση της Τουρκίας, για τους δικούς τους λόγους ο καθένας, και θα θελήσουν να εστιάσουν απόλυτα εκεί. Ο Ζελένσκι μπορεί να πιεστεί να διακόψει την προσπάθεια ανάκτησης των χαμένων ουκρανικών εδαφών.
Αυτά τα ολίγα....