Τα ελληνοτουρκικά σε θετική τροχιά

Θόδωρος Τσίκας 08 Δεκ 2023

Η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου έγινε σε θετική συγκυρία για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, με συμμετοχή πολλών υπουργών από τις δύο χώρες, είναι ενδεικτική της βούλησης των δύο πλευρών να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε πολλούς τομείς.

Η ηρεμία στο Αιγαίο μετά τους σεισμούς στην Τουρκία, έχει παίξει σημαντικό ρόλο. Επίσης η επιθυμία του κ. Ερντογάν για ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τη Δύση -ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση- για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους, συμβάλλει στην βελτίωση των διμερών σχέσεων.

Επιπλέον, διαμορφώνονται κοινές απειλές στην ευρύτερη περιοχή. Αν κοιτάξουμε τον χάρτη, θα δούμε ότι Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται στο μέσον δύο μεγάλων κρίσεων. Στο βορρά, η συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Νότια, η στρατιωτική σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, στη Λωρίδα της Γάζας. Αυτές οι κρίσεις έχουν συνέπειες στην οικονομία και στην ροή ενέργειας, προκαλούν προβληματισμούς για τυχόν μελλοντικά μαζικά προσφυγικά κύματα και φόβο για τρομοκρατικά χτυπήματα.

Οι δύο χώρες προσπαθούν να διατηρήσουν τις σχέσεις τους μέσα σε «προστατευτικό κλωβό». Να διαμορφώσουν ζώνη ειρήνης και σταθερότητας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Να μην επιτρέψουν επιδείνωση των ελληνοτουρκικών, εξαιτίας της διαφορετικής οπτικής των ηγεσιών τους για παγκόσμια και περιφερειακά ζητήματα.

Υψηλού πολιτικού συμβολισμού είναι η κοινή Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας, που υπογράφτηκε. Συμπυκνώνει το συνολικό πνεύμα της συνεργασίας. Περιγράφει στόχους και μέσα της προσέγγισης. Αποτελεί θεμέλιο της νέας εποχής στις διμερείς σχέσεις.

Η συνεργασία στα θέματα «θετικής ατζέντας», οικονομία, εμπόριο, περιβάλλον, μεταφορές κλπ, συζητείτο επί πολύ καιρό, ακόμα και την περίοδο της έντασης ανάμεσα στις δύο χώρες. Έτσι έγινε εφικτή η υπογραφή συμφωνιών διμερούς συνεργασίας. Σημαντικά βήματα έχουν γίνει για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), δηλαδή τον τρόπο διεξαγωγής στρατιωτικών ασκήσεων των δύο χωρών σε διεθνή ύδατα και διεθνή εναέριο χώρο.

Ο πολιτικός διάλογος, για τον «σκληρό πυρήνα» των ελληνοτουρκικών διαφορών, θα συνεχιστεί στην Άγκυρα τους επόμενους μήνες. Η ουσία του αφορά τις προϋποθέσεις για κοινή προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, με στόχο την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και υφαλοκρηπίδας. Αποτελεί σημαντικό κεκτημένο ότι οι δύο ηγέτες δεσμεύτηκαν ότι θα επιδιώξουν αυτόν τον στόχο με ρητή αναφορά στη Χάγη, παρά τις διαφορετικές διατυπώσεις που χρησιμοποίησαν.

Βεβαίως, η οριοθέτηση ΑΟΖ συνδέεται άρρηκτα με την ανάγκη να υπάρξει προηγουμένως συμφωνία για οριστικό καθορισμό των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο. Και στην συνέχεια, την εναρμόνιση της έκτασης του ελληνικού εναέριου χώρου με τα χωρικά ύδατα. 

Πηγή: www.efsyn.gr