Οι σταθμάρχες του Αυγούστου

Θεόδωρος Παπαθεοδώρου 17 Αυγ 2023

«Τα γεγονότα, αγαπητέ φίλε, τα γεγονότα» είχε απαντήσει ο παλαιός Βρετανός πολιτικός Χ. Μακμίλαν σε δημοσιογράφο, όταν τον ρώτησε ποιος ήταν ο μεγαλύτερος κίνδυνος για μια Κυβέρνηση. Πράγματι, τα γεγονότα, απρόβλεπτα, αιφνίδια και ενίοτε συσσωρευμένα και τραγικά, έρχονται, με  ακατάλυτη δυναμική, να καθορίσουν τις πολιτικές εξελίξεις. Και αυτή τη φορά, αποκάλυψαν τις μεγάλες ανασφάλειες και τους κινδύνους που απειλούν τις ζωές των πολιτών, τις θηριώδεις ανεπάρκειες του κρατικού μηχανισμού και τις αρρυθμίες του κυβερνητικού σχήματος.  Τα γεγονότα αυτού του καλοκαιριού, αλλά και οι δικαιολογημένες αγωνίες των πολιτών θέτουν στην Κυβέρνηση αμείλικτα ερωτήματα.

Μέσα σε δυο μήνες μετά τις εκλογές, οι πυρκαγιές κατέκαψαν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα, ανατινάχθηκαν εγκαταστάσεις πυρομαχικών μέσα σε στρατιωτική βάση από μια αδιανόητη έλλειψη μέτρων στοιχειώδους πρόληψης και ασφάλειας, διακινητές μεταναστών και οργανωμένα διεθνικά εγκληματικά δίκτυα σκορπίζουν τον  τρόμο στην Εγνατία οδό, εκατό πενήντα σεσημασμένοι νεοναζί χούλιγκαν διέσχισαν ανενόχλητοι τους κύριους οδικούς άξονες της χώρας μέχρι να συναντήσουν τους Έλληνες συνεργούς τους στην Αθήνα, να επιδοθούν σε καταδρομικές επιχειρήσεις και τελικά να δολοφονήσουν έναν νέο άνθρωπο. Μήπως, τελικά, δεν είναι αμείλικτα τα ερωτήματα, αλλά τα ίδια τα γεγονότα;

Στις φιλελεύθερες Δημοκρατίες, ο φόβος και η ανασφάλεια σηματοδοτούν, σχεδόν πάντα,  πολιτικές εξελίξεις, γιατί θέτουν σε αμφισβήτηση την εμπιστοσύνη του πολίτη στο Κράτος και στην Κυβέρνηση, σχετικά με την ικανότητά τους να εγγυηθούν τα θεμελιώδη δημόσια αγαθά, όπως αυτά της ζωής, της ελευθερίας, της ασφάλειας, της υγείας κ.ά.. Η δημόσια ασφάλεια και η προστασία του πολίτη δεν διατάσσονται ούτε κατοχυρώνονται με εντολή Πρωθυπουργού ή οποιουδήποτε Υπουργού. Η παραγωγή τους είναι αντικείμενο σύνθετων και κρίσιμων κρατικών, κυβερνητικών και επιχειρησιακών δομών, διαδικασιών και πολιτικών. Με τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα της Φιλαδέλφειας αποδείχθηκε ότι όλα τα παραπάνω είναι ελλειμματικά σε βαθμό επικινδυνότητας. Επομένως, δεν αρκεί να «πέσουν κεφάλια» και να αντικατασταθούν από κάποια άλλα  στην ιεραρχία, με τον ίδιο τρόπο «επιλογής». Το  ζητούμενο είναι η βαθιά και ορθολογική μεταρρύθμιση των δομών και πολιτικών της δημόσιας ασφάλειας και της πολιτικής προστασίας, με επανασχεδιασμό των υπηρεσιών, στοχοθεσία, διαρκή αξιολόγηση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας, αξιοκρατία και αποκομματικοποίηση της κορυφής της ιεραρχίας των σωμάτων ασφαλείας.

 Οι εποχές που το κόμμα, η Κυβέρνηση και ο Υπουργός έφερναν μαζί τους την ηγεσία των σωμάτων ασφαλείας, διενεργώντας τις περίφημες «βουτιές» στις επετηρίδες, έχουν παρέλθει, για όσους δεν το έχουν καταλάβει. Και αυτό, όχι μόνο γιατί τέτοιου είδους επιλογές είναι κατά κανόνα ακατάλληλες και επιζήμιες για την αποτελεσματική λειτουργία των υπηρεσιών, αλλά γιατί συχνά τα στελέχη που ξέρουν να «ε(ξε)λίσσονται», αλλάζουν έγκαιρα πολιτική «στέγη» και κυβερνητική κάλυψη, προκειμένου να είναι χρήσιμα και στην επόμενη «κατάσταση».

              Από τη  τραγωδία των Τεμπών μέχρι τη δολοφονία στη Φιλαδέλφεια, η ευθύνη δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιορίζεται στον κάθε «σταθμάρχη» και στους ανθρώπους των «καταστάσεων». Αν αυτό δεν αποτελέσει την αφετηρία για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές, τότε θα γίνει γρήγορα αντιληπτό ότι, εκτός από τα γεγονότα, υπάρχουν και όλοι αυτοί οι  ανεξέλεγκτοι «σταθμάρχες» που βρίσκονται διάσπαρτοι μέσα στον κρατικό μηχανισμό και συνήθως «εκτροχιάζουν» τους θεσμούς.  Η πολιτική ζημιά για την Κυβέρνηση είναι σημαντική από τις συσσωρευμένες «αστοχίες» πρόληψης κινδύνων, αλλά το κόστος για τους πολίτες είναι τεράστιο. Γι’ αυτό πλέον διεκδικούν έλλογα τη μεγάλη ποιοτική αλλαγή στις δημόσιες πολιτικές. Και αυτή τη φορά, με την πυξίδα των πολιτικών εξελίξεων αντεστραμμένη, από τη δυναμική των γεγονότων.

Πηγή: www.tanea.gr