Αυτοδυναμία της ΝΔ ή συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ;

Ιωακείμ Γρυσπολάκης 21 Μαρ 2023

Η Ελλάδα, μετά από μία κοινωνική και οικονομική περιπέτεια δέκα ετών, έχει φθάσει πλέον να είναι πρώτη σε ρυθμούς ανάπτυξης στην ΕΕ, σε δείκτες σεβασμού της δημοκρατίας ανέβηκε, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Economist, από την 39η θέση το 2019 στην 25η το 2022, έχει επανακτήσει την αξιοπιστία της διεθνώς, πρωταγωνιστεί στην ΕΕ, έχει θωρακίσει αμυντικά την χώρα, έχει προβεί σε μεγάλο βαθμό στην ψηφιοποίηση των συναλλαγών Κράτους - πολίτη και έχει κρατήσει όρθια την κοινωνία σε πολύ δύσκολες περιόδους πανδημίας και παγκόσμιας οικονομικής αταξίας.

Φθάνοντας πλέον σε περίοδο εκλογών, η διακύβευση είναι η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και η κυβερνητική σταθερότητα για την περαιτέρω μείωση της ανεργίας (10,8% το 2023 έναντι 19,2% το 2019), την αύξηση των εξωτερικών επενδύσεων και την διασφάλιση των δημοκρατικών κατακτήσεων. Πολύς λόγος γίνεται για τις μετεκλογικές συνεργασίες και τις δυνατότητες συγκυβέρνησης μεταξύ των κομμάτων σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας ενός κόμματος. Εάν η διαφαινόμενη πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας επαληθευτεί χωρίς αυτοδυναμία, θα κληθούν τα κόμματα να συμφωνήσουν σε ένα πρόγραμμα δράσης για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Εδώ, όμως, αναφύονται τα προβλήματα συμβατότητας προσώπων, προγραμμάτων και επιδιώξεων των κομμάτων.

Είναι τόσο γνωστό όσο και παραδεκτό πλέον ότι οι θέσεις, οι επιδιώξεις και οι στόχοι της παρούσας κυβέρνησης, οι οποίες αναφέρονται στον εκσυγχρονισμό και στην μεταρρύθμιση των δομών του δημόσιου τομέα, στην εξυπηρέτηση των πολιτών, στην λειτουργία του κοινωνικού κράτους, στην εξυγίανση της εκπαίδευσης και στην προσήλωση στο τρίπτυχο Αριστεία – Αξιολόγηση – Αξιοκρατία, είναι διαμετρικά αντίθετες με εκείνες των κομμάτων της Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25), αλλά και του αλλοπρόσαλλου κόμματος του κ. Βελόπουλου. Γίνεται σαφές πλέον ότι η συμμετοχή σε κυβέρνηση κάποιων εξ αυτών των κομμάτων θα μας οδηγήσει σε οπισθοδρόμηση και θα βάλει τη χώρα σε περιπέτειες με αβέβαιη κατάληξη.

Μόνη διέξοδος για την πάταξη της διαφθοράς στον δημόσιο τομέα, για την συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και την προοδευτική πορεία της χώρας είναι μία σταθερή κυβέρνηση, η οποία θα συνεχίσει την πορεία, που άρχισε η παρούσα κυβέρνηση, θα διορθώσει τα λάθη, θα συμπληρώσει τις παραλείψεις και θα ανατρέψει τις αβελτηρίες της σημερινής. Αυτό, όμως, επιτυγχάνεται είτε με μία αυτοδύναμη, αλλά όχι μονοκομματική, κυβέρνηση είτε με συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ με τον ίδιο πρωθυπουργό. Το τελευταίο, όμως, υπό την προϋπόθεση ότι το ΠΑΣΟΚ θα αποβάλλει την πολιτική των ίσων αποστάσεων και θα αποδεχθεί τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις στον Δημόσιο Τομέα, που υλοποιήθηκαν, θα προτείνει βελτιώσεις σε εκείνες, που εμφανώς είτε απέτυχαν είτε φάνηκε ότι χωλαίνουν, και θα δεχθεί ότι τα συνθήματα και τα τσιτάτα του 1980 είναι ξεπερασμένα στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Εάν η δεύτερη λύση δεν γίνεται αποδεκτή από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, τότε η αυτοδυναμία της ΝΔ καθίσταται μονόδρομος για την σταθερή διακυβέρνηση της χώρας. Ας δούμε, όμως, τα προβλήματα, που έχουν δημιουργηθεί από την επαμφοτερίζουμε γλώσσα, την οποία χρησιμοποιούν στον δημόσιο λόγο ο πρόεδρος και στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Όλα αυτά μόνον σύγχυση φέρνουν στους πολίτες, ενώ οι ευθείς δηλώσεις «δεν θα κάνω πρωθυπουργό ούτε τον Μητσοτάκη ούτε τον Τσίπρα», «θα στείλουμε την ΝΔ στην αντιπολίτευση και θα σχηματίσουμε προοδευτική κυβέρνηση» και «Μητσοτάκης και Τσίπρας είναι εξ ίσου αποτυχημένοι ως πρωθυπουργοί» ουδέποτε αναιρέθηκαν και, κατά συνέπεια, συνεχίζουν να καταγράφονται στις απόψεις της ηγεσίας του. Επιπλέον, η πρόσφατη επαναλαμβανόμενη δήλωση «θα συγκροτήσουμε κυβέρνηση από την πρώτη Κυριακή» αναιρείται από όλες ανεξαιρέτως τις δημοσκοπήσεις, υπό οιονδήποτε συνδυασμό κομμάτων, που θα εισέλθουν στην Βουλή. Ιδιαίτερα, όταν το ΚΚΕ δηλώνει ότι θα καταψηφίσει οποιαδήποτε κυβέρνηση ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης και το κόμμα του Βελόπουλου δεν γίνεται αποδεκτό ως κυβερνητικός εταίρος από το κυβερνών κόμμα, αλλά και από το ΠΑΣΟΚ (στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε προσφάτως ότι εάν ο κ. Βελόπουλος δηλώσει προοδευτικός, τότε μπορούμε να συνεργαστούμε).

Με αυτά τα δεδομένα, η απλή αναλογικήδεν διαφαίνεται να δίνει κυβέρνηση. Οι επόμενες, όμως εκλογές με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής ενδέχεται να δώσει αυτοδύναμη κυβέρνηση της ΝΔ με πλέον πιθανή λύση τηναναγκαιότητα συγκυβέρνησης ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Αναφερόμενοι στη δεύτερη λύση, ας δούμε πόσο εφικτός είναι ο στόχος της κυβερνητικής σταθερότητας και αποτελεσματικότητας.

Δεν είναι μόνον οι δηλώσεις, που αναφέραμε ανωτέρω και οι οποίες καθιστούν πολύ δύσκολη την συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ. Είναι και η αντιπολιτευτική στάση, που τήρησε το ΠΑΣΟΚ σε όλη σχεδόν την διάρκεια της πρωθυπουργίας του Κυριάκου Μητσοτάκη.Φυσικά και υπήρξαν αρκετά νομοσχέδια, τα οποία ψηφίστηκαν και από το ΠΑΣΟΚ. ¨Όμως, όλα τα νομοσχέδια, τα οποία αφορούσαν στην αξιολόγηση και στην αξιοκρατία προσώπων και δομών του Δημοσίου, στην ανάπτυξη, στην παιδεία, στην αποκέντρωση δομών και σε μεταρρυθμίσεις στον τομέα του πολιτισμού, καταψηφίστηκαν.

Ας δούμε, λοιπόν, μερικά από τα πολύ σημαντικά αναπτυξιακά και μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια, τα οποία ήρθαν στην Βουλή και καταψηφίστηκαν από το ΠΑΣΟΚ.

  1. Νόμος 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης. Σύσταση Εθνικής Αρχής Διαφάνειας».
  2. Νόμος 4765/2021 «Εκσυγχρονισμός του συστήματος προσλήψεων στον δημόσιο τομέα και ενίσχυση του Ανώτατου  Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) και λοιπές διατάξεις».
  3. Νόμος 4782/2021 «Εκσυγχρονισμός, απλοποίηση και αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων, ειδικότερες ρυθμίσεις προμηθειών στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας και άλλες διατάξεις για την ανάπτυξη, τις υποδομές και την υγεία».
  4. Νόμος 4777/2021 «Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις». Είναι ο νόμος, με τον οποίο θεσμοθετήθηκε η καθ’ όλα αξιοκρατική Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής για την είσοδο των φοιτητών στα πανεπιστήμια. Σημειωτέον, ότι ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ έδωσε κατ’ επανάληψη έμφαση στην κατάργηση αυτής της διάταξης.
  5. Νόμος 4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις». Είναι ο νόμος-πλαίσιο που διέπει την λειτουργία των πανεπιστημίων.
  6. Νόμος 4692/2020 «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις». Είναι ο νόμος με τον οποίο εισήχθη η διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας στο νηπιαγωγείο, επανιδρύθηκαν τα Πρότυπα και τα Πειραματικά Σχολεία και η Διοικούσα Επιτροπή πρότυπων και πειραματικών Σχολείων, η οποία είχε ιδρυθεί το 2010 και καταργήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ.
  7. Νόμος 4795/2021 «Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου του Δημόσιου Τομέα, Σύμβουλος Ακεραιότητας στη δημόσια διοίκηση και άλλες διατάξεις για τη δημόσια διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση».
  8. Νόμος 4823/2021 «Αναβάθμιση του σχολείου, ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις». Με τον νόμο αυτόν καθιερώθηκαν οι Σύμβουλοι Εκπαίδευσης, οι Επόπτες Ποιότητας & Εκπαίδευσης και τα περιφερειακά Συμβούλια Εποπτών, προκειμένου να διασφαλίσουν την αξιολόγηση διδασκόντων και υποδομών και την αξιοκρατία στην εκπαίδευση.
  9. Νόμος 4829/2021 «Ενίσχυση διαφάνειας και λογοδοσίας σε θεσμικούς φορείς της Πολιτείας, αποκατάσταση της ακεραιότητας του Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας και λοιπές διατάξεις».
  10. Νόμος 4965/2022 «Εξυγίανση των Ναυπηγείων Ελευσίνας και άλλες διατάξεις αναπτυξιακού χαρακτήρα». Το παράδοξο είναι ότι, έστω και τελευταία στιγμή, το νομοσχέδιο ψηφίστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά καταψηφίστηκε από το ΠΑΣΟΚ.
  11. Νόμος για την κύρωση από το Ελληνικό Κοινοβούλιο συμφωνίας μεταξύ του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης και του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης με την οποία τα 161 έργα του Κυκλαδικού Πολιτισμού της συλλογής LeonardStern αναγνωρίστηκαν ως ιδιοκτησία του Ελληνικού Κράτους. Με την συμφωνία, που είναι ήδη νόμος του Κράτους, επιτεύχθηκε η σταδιακή επιστροφή στην πατρίδα μας, 161 σπάνιων κυκλαδικών αρχαιοτήτων, με την πανηγυρική αναγνώριση ότι αποτελούν και ανέκαθεν αποτελούσαν ιδιοκτησία της Ελλάδας, και η έκθεσή τους σε αίθουσα του ΜΕΤ ως ιδιοκτησία του Ελληνικού Κράτους. 
  12. Νόμος 4915/2022 «Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Καταπολέμησης της Διαφθοράς, διατάξεις για θέματα ανθρώπινου δυναμικού και Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, νομοθετικό πλαίσιο εκπαίδευσης των σπουδαστών/σπουδαστριών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης για την ένταξη στον κλάδο Π.Ε. Επιτελικών Στελεχών, διατάξεις για την ολοκλήρωση της μεταφοράς των δασικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, διατάξεις για την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», Εθνική Σύνταξη Ομογενών και άλλες επείγουσες διατάξεις».
  13. Νόμος 4990/2022 «Προστασία προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις ενωσιακού δικαίου. Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1937 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2019».
  14. Νόμος 5003/2022 «Δημοτική Αστυνομία, Φορείς Λαϊκών Αγορών, απλούστευση διαδικασιών μεταξύ Ο.Τ.Α. και Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ρυθμίσεις εξομάλυνσης της εκλογικής διαδικασίας κατοίκων εξωτερικού και λοιπές ρυθμίσεις».
  15. Νόμος 5021/2023 «Εκσυγχρονισμός της μουσειακής πολιτικής και ζητημάτων διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς: ίδρυση μουσείων - Ν.Π.Δ.Δ., κρατική ασφάλιση της κινητικότητας των πολιτιστικών αγαθών, δράσεις του Ο.Δ.Α.Π. και του Μουσείου Ακρόπολης, ρυθμίσεις ποινικής προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, Συμβούλια του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Μητρώο Προσωπικού Αρχαιολογικών Εργασιών, λοιπές διατάξεις σχετικά με το προσωπικό του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας στον πολιτισμό και άλλες επείγουσες ρυθμίσεις». Με τον νόμο αυτόν τα πέντε μεγαλύτερα μουσεία της χώρας μετατρέπονται σε ν.π.δ.δ. και θα λειτουργούν με δικά τους συμβούλια και γενικούς διευθυντές, όπως λειτουργούν το Μουσείο Ακροπόλεως και η Εθνική Πινακοθήκη.

Μέχρι τις εκλογές υπάρχει ένα διάστημα δύο περίπου μηνών, προκειμένου να υπάρξει αναθεώρηση των δηλώσεων και θέσεων του Ν. Ανδρουλάκη και άλλων στελεχών του, οι οποίες καθιστούν δύσκολη έως αδύνατη την μετεκλογική συνεργασία ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, αλλά και να μας αποδείξει ότι το συμφέρον της χώρας τίθεται υπεράνω του κομματικού συμφέροντος. Στην αντίθετη περίπτωση, η επιδίωξη αυτοδυναμίας εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας θα είναι μονόδρομος για την ασφαλή και προοδευτική πορεία της χώρας.