«Προσδοκώ αποτέφρωσιν νεκρών»

Γιώργος Κοκκόλης 08 Μαρ 2012

Μετά από μια θυελλώδη συνεδρίαση έγινε γνωστό πως ο Δήμος Μαρκοπούλου τελικώς δεν θα προχωρήσει σε κατασκευή αποτεφρωτηρίου. Πολλοί θρησκόληπτοι πολίτες εκβίασαν με τη στάση τους το δημοτικό συμβούλιο το οποίο καταψήφισε την σχετική πρόταση.

Πολλοί θεώρησαν πως η κίνηση αυτή ήταν αποτέλεσμα παρέμβασης του μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικολάου, ο οποίος ο οποίος εξέδωσε εγκύκλιο προς τους πιστούς στην οποία μεταξύ άλλων ανέφερε πως η καύση των νεκρών αποτελεί «περιφρόνηση της εκκλησιαστικής παράδοσης» ενώ στο πλευρό του στάθηκαν οι ιερείς που δήλωσαν άρνηση να τελέσουν την εξόδιο ακολουθία σε όποιον επιλέξει την αποτέφρωση.

Πολλοί «προοδευτικοί» πολίτες αισθάνθηκαν την ανάγκη να μιλήσουν για Μεσαίωνα, για εκβιασμούς από την πλευρά της Εκκλησίας και του Μητροπολίτη και για βάναυση καταπίεση του ατομικού τους δικαιώματος να καεί το σώμα τους μετά τον θάνατό τους.

Η οργή για τη στάση του Δημοτικού Συμβουλίου είναι δικαιολογημένη. Ο Δήμος πρωτοστάτησε στην κατασκευή αποτεφρωτηρίου που θα εξυπηρετούσε ολόκληρη την Αττική και θα λειτουργούσε σαν δημοτική επιχείρηση, προσφέροντας έσοδα στον Δήμο Μαρκοπούλου. Πράγματι αυτή η στροφή 180 μοιρών από την πλευρά του Δημοτικού Συμβουλίου δημιουργεί ερωτηματικά και δίκαιη αγανάκτηση.

Ωστόσο, υπάρχει μια διάσταση στην αγανάκτηση αυτή που είναι όχι μόνο ανακριβής αλλά και άδικη. Μιλώ για τη στοχοποίηση του Μητροπολίτη Μεσογαίας, ο οποίος παρουσιάζεται ως μουτζαχεντίν που δεν επιτρέπει καμία «πρόοδο» και μας επιβάλλει τον σκοταδισμό.

Αρχικά θα ήθελα να θυμήσω σε όλους όσους ονειρεύονται «Μεσαίωνες» για να δικαιολογήσουν το αίσθημα μειονεξίας που νιώθουν έναντι της Δύσης, πως στην καθ’ημάς Ανατολή δεν υπήρξε Μεσαίωνας με την μορφή που τον γνώρισε η Δυτική Ευρώπη. Δεν υπήρξε ούτε Ιερά Εξέταση, ούτε Παπικό Κράτος. Αντίθετα η Εκκλησία λειτούργησε ως συνεκτικός κρίκος για τη διατήρηση της μνήμης, ιδίως κατά την οθωμανική περίοδο.

Μάλιστα, πολλοί από τους Έλληνες Διαφωτιστές του 18ου αιώνα ήταν ιερείς.

Σε ότι αφορά την εγκύκλιο του μητροπολίτη Νικολάου, αυτή έκανε ξεκάθαρη τη θέση της Εκκλησίας απέναντι στην καύση των νεκρών. Μια θέση που έχει εκφραστεί πολλάκις στο παρελθόν και είναι καθ’ όλα σεβαστή. Η Ορθόδοξη Εκκλησία, ανεξαρτήτως αν είναι σωστό ή λάθος, θεωρεί πως η καύση των νεκρών είναι αντίθετη με την Παράδοσή της και εκφράζει την άρνησή της να τελέσει εξόδιο ακολουθία σε συμπολίτες μας που επιθυμούν την καύση έναντι της ταφής.

Θα μου πείτε αυτό μπορεί να φαντάζει υπερβολικό σε πολλούς ή και αναχρονιστικό. Μπορεί να έχετε δίκιο. Ωστόσο δεν μπορεί να επιβάλλει κανείς στην Εκκλησία ποια θα είναι η άποψή της. Απο τη στιγμή που κανείς αισθάνεται μέλος της, οφείλει να ακολουθήσει τις οδηγίες και τις διδασκαλίες της. Το να επιθυμεί κανείς να αποτεφρωθεί αλλά να γίνει ταυτόχρονα και εξόδιος ακολουθία είναι δύο καρπούζια που δεν μπαίνουν κάτω από την ίδια μασχάλη.

Αυτή είναι μια αντίληψη που δυστυχώς εξαπλώνεται τα τελευταία χρόνια και έχει να κάνει με μια «α λα καρτ» αντίληψη της θρησκείας κατ εικόνα και καθ’ ομοίωση του πολιτικού και πολιτιστικού εκλεκτισμού, όπου μπορεί να επιλέγει ότι του αρέσει από κάθε ιδεολογία και πολιτισμό.

Ωστόσο αυτό στη θρησκεία δεν γίνεται. Δεν μπορεί να είσαι Χριστιανός και ταυτόχρονα να πιστεύεις στη μετενσάρκωση ή να είσαι Βουδιστής και να ασπάζεσαι την ισλαμική τζιχάντ για να διαδώσεις τα πιστεύω σου. Απλά δεν κολλάει.

Δεν μπορώ να κατηγορήσω τους ιερείς που αρνούνται την εξόδιο ακολουθία κατά την αποτέφρωση. Είναι δικαίωμά τους και κάποιοι πρέπει να καταλάβουν ότι δεν μπορεί στο όνομα της προόδου να τα έχουν όλα όπως τα θέλουν.

Αλλά η απόφαση του Δήμου να μην προχωρήσει στην κατασκευή του αποτεφρωτηρίου και η ερμητική σιωπή του κεντρικού Κράτους που δεν εγγυάται την ικανοποίηση θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών του είναι κατάπτυστη.

Η Εκκλησία στην ουσία πληρώνει την εμμονή των ιεραρχών εκείνων που αντίθετα σε κάθε έννοια χριστιανικής διδασκαλίας επιμένουν στη διατήρηση αυτής της υβριδικής σχέσης με το Κράτος και δεν διεκδικούν το αυτονόητο: την διακριτή και ανεξάρτητη λειτουργία των δύο θεσμών.

Το δε Κράτος οφείλει να πράξει τα δέοντα και να δημιουργήσει ένα χώρο ικανό να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των πολιτών της Αθήνας που επιθυμούν την καύση του σώματός τους μετά θάνατον. Από την άλλη όμως οι ενδιαφερόμενοι και οι «προοδευτικοί» προστάτες τους καλό είναι να αφήσουν τη γνωστή καραμελίτσα κατά της Εκκλησίας και να μάθουν να κατευθύνουν σωστά την οργή τους.

Εκτός βέβαια αν επιθυμούν να αλλάξουν τα λειτουργικά βιβλία και αντί της ανάστασης να αναγράφεται «προσδοκώ αποτέφρωσιν νεκρών και ζωή του μέλλοντος αιώνος».

Αμήν.