«Βουτιά» στο Αιγαίο

Λάρκος Λάρκου 11 Δεκ 2025

Χ. Φιντάν: «Υποστηρίζουμε ότι όλες οι διαφορές στο Αιγαίο πρέπει να αντιμετωπίζονται ολιστικά και να επιλύονται μέσω ουσιαστικού και εποικοδομητικού διαλόγου στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας. Θέλουμε το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο να είναι περιοχές σταθερότητας και ευημερίας» ( ομιλία ΧΦ στη τουρκική Εθνοσυνέλευση, 9/12)

Ελληνικό ΥΠΕΞ: «Η οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και υφαλοκρηπίδας είναι η μία και μόνη διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Ως εκ τούτου αναθεωρητικές θέσεις και προτάσεις είναι καθολικά απορριπτέες. Η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και επιθυμεί, πάντοτε με γνώμονα το εθνικό συμφέρον, να συνεχίσει τον δομημένο διάλογο με την Τουρκία επί τη βάση αυτών των αρχών». 9/12

Κ. Καραμανλής, ο παλαιός: «Η Ελλάς δεν προτίθεται να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, εάν διευθετηθούν όλες οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δύο χωρών μας». (…το Αιγαίο δεν είναι Ελληνική λίμνη. (…) Στο Αιγαίο υπάρχουν χωρικά ύδατα και διεθνή ύδατα και εν όψει αυτής της καταστάσεως η Τουρκία έχει ορισμένα δικαιώματα στο Αιγαίο».

• Η πολιτική με πραγματικό αποτέλεσμα. Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Ελσίνκι, 10 και 11 Δεκεμβρίου 1999. Συμπεράσματα: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παροτρύνει τα υποψήφια κράτη να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για την επίλυση κάθε εκκρεμούς συνοριακής διαφοράς και άλλων συναφών θεμάτων. Αλλιώς θα πρέπει να φέρουν τη διαφορά ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος. Το αργότερο στα τέλη του 2004 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανεξετάσει την κατάσταση ως προς κάθε εκκρεμή διαφορά, ιδίως όσον αφορά τις επιπτώσεις στην ενταξιακή διαδικασία με στόχο να προαγάγει την επίλυσή της μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου»

• Πέρα από σαφή: Πέντε χρόνια Ελλάδα-Τουρκία διμερώς, αλλιώς «θα πρέπει να φέρουν τη διαφορά ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου». Γιατί η νυν ελληνική κυβέρνηση δεν κάνει αναφορά σε αυτό το κείμενο, αφού συνιστά μέρος από τα Συμπέρασμα Συνόδου των ηγετών των κρατών-μελών της ΕΕ; Γιατί ήταν δικός της ο τότε πρωθυπουργός (Κ. Καραμανλής, 2004) που εγκατέλειψε την πολιτική αυτή και, έκτοτε, όλα στον αστερισμό του «άσ’ το γι’ αργότερα»! Όμως ο ίδιος ΚΚ, εσχάτως, παρεμβαίνει στην ελληνική πολιτική σκηνή, μάλιστα δε παριστάνει και τον τιμητή.

• Γενικότερα: κανένας δεν έχει μετρήσει (σε κύρος, πόρους και δις) το κόστος του ανορθολογισμού. Αυτό είναι το θέμα, το κόστος που μεταμφιέζεται σε ηχηρή ρητορεία

• Η μεγάλη εικόνα: η Ελλάδα εγκατέλειψε την πολιτική της διμερούς αντιπαλότητας με την Τουρκία και ενέταξε τα ζητήματα μέσα σε μια ευρύτερη ευρωπαϊκή στρατηγική, (διεύρυνση) σε διασύνδεση με τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Τουρκίας. Ως χώρα (τότε) διέθετε κύρος γιατί εργάστηκε με επιτυχία για να προωθήσει κοινές ευρωπαϊκές επιδιώξεις (Ευρωπαϊκο Σύνταγμα, Δυτικά Βαλκάνια, Συνθήκη της Λισσαβόνας, «Διάλογος της Βουλιαγμένης» (μαζί ισραηλινοί και παλαιστίνιοι κοινοβουλευτικοί) κ.ά. Οι μεγάλες δυνάμεις στην ΕΕ (Γαλλία/Σιράκ, Γερμανία/ Σρέτερ), «σφράγισαν» την ευρωπαϊκή αξιοπιστία του Κ. Σημίτη με τα Κείμενα στο Ελσίνκι.

• Κυκλοφορούν διάφορα (Τραμπ «βουτιά» στο Αιγαίο, κλπ). Ωστόσο, το Αιγαίο δεν είναι ζήτημα ισορροπιών, συσχετισμού δυνάμεων, άρα και ένας διαγκωνισμός γύρω από το ποιος μιλά συχνότερα με τον Τραμπ ή με τους πρέσβεις του σε Αθήνα ή Άγκυρα. Το ζήτημα αφορά πλήρως την αξιοποίηση του διεθνούς και θαλάσσιου δικαίου, όπως το ερμηνεύει το ΔΔ της Χάγης στις ειδικές συνθήκες στο Αιγαίο. Αυτό είναι το διαιτητικό όργανο των ΗΕ στο οποίο τα κράτη προσφεύγουν για να βρουν λύσεις στηριγμένες στο διεθνές, θαλάσσιο δίκαιο, γι’ αυτό, προηγουμένως, υπογράφουν δεσμευτικό, συνυποσχετικό.