Απίστευτα γεγονότα συμβαίνουν στην Αμερική, εμφανώς ασύμβατα με μια δημοκρατική, ανοιχτή χώρα. Ο Πρόεδρος Τραμπ απειλεί όποιον του κάνει κριτική με δικαστική έρευνα, με οικονομικό έλεγχο, με οικονομική ασφυξία ομοσπονδιακών πόρων. Επίσης, ψάχνει στο διαδίκτυο την γνώμη των υποψηφίων διεθνών φοιτητών και επιστημόνων που ενδιαφέρονται για τα αμερικανικά πανεπιστήμια προκειμένου να εκδόσει την βίζα για την Αμερική. Αυτά το αδιανόητα για δημοκρατική χώρα έχουν φέρει αποτελέσματα: ο φόβος κυριαρχεί στην Αμερική, τα στόματα κλείνουν. Ο νέος αυστηρός έλεγχος βίζας περιλαμβάνει: λογαριασμούς ηλεκτρονικών κοινωνικών μέσων, ιστορικό ταξιδιών, προσωπικών και επαγγελματικών δικτύων.
Το Υπουργείο Εξωτερικών προσανατολίζεται να ζητά ιστορικό ταξιδιών, διευθύνσεις απασχόλησης των τελευταίων 15 χρόνων. Η κυβέρνηση Τραμπ προσπάθησε να ανακαλέσει τον Κανόνα του Διεθνούς Επιχειρηματία (International Entrepreneur Rule) ο οποίος παρέχει την δυνατότητα στους ιδρυτές ξένων νεοσύστατων επιχειρήσεων να παραμείνουν και να αναπτύξουν τις εταιρείες τους στις ΗΠΑ. Είναι ακόμη ένα ανησυχητικό μήνυμα στους επενδυτές και καινοτόμους επιχειρηματίες που θέλουν να εγκαταστήσουν τις spinoff/startup εταιρείες τους σε αμερικανικό έδαφος και προσομοιάζει σε πολιτική απολυταρχικών, κλειστών καθεστώτων. Πολλά πανεπιστήμια των ΗΠΑ ανέφεραν μειώσεις στις εγγραφές ξένων φοιτητών, ειδικά σε μεταπτυχιακά προγράμματα επιστήμης και τεχνολογίας.
Παρατηρείται επίσης έξοδος ερευνητών που δραστηριοποιούνται στην Αμερική ή δισταγμός διεθνών επιστημόνων να έρθουν στις ΗΠΑ λόγω καθυστερήσεων στην έκδοση βίζας, νομικής αβεβαιότητας ή φυλετικού χαρακτηρισμού. Η συμπεριφορά αυτή υπονομεύει εμφανώς το ερευνητικό οικοσύστημα της Αμερικής, το οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε διεθνή ταλέντα. Τα μέτρα αυτά είναι υπερβολικά, ξενοφοβικά και βλάπτουν την παγκόσμια επιστημονική ηγεσία των ΗΠΑ, θυμίσουν δε περίκλειστα απολυταρχικά καθεστώτα. Υπήρξαν πολυάριθμες περιπτώσεις κατά τη διάρκεια της πολιτικής καριέρας του Τραμπ -τόσο ως πρόεδρος όσο και μετά- όπου απείλησε τους επικριτές του με νομικές ενέργειες, έρευνες ή άλλα τιμωρητικά μέτρα.
Αυτή η συμπεριφορά έχει εγείρει σοβαρές ανησυχίες μεταξύ νομικών ακαδημαϊκών, υποστηρικτών των πολιτικών ελευθεριών και πολιτικών παρατηρητών σχετικά με την κατάχρηση εξουσίας, την ελευθερία του λόγου και τους κανόνες της δημοκρατικής διακυβέρνησης, συναντώνται δε μόνο σε απολυταρχικά καθεστώτα, κάποια στη γειτονιά μας. Οι εκκλήσεις του Τραμπ για διερεύνηση πολιτικών του αντιπάλων ξεκινούν από πολύ ψηλά: κατά τη διάρκεια και μετά την προεκλογική εκστρατεία του 2016, ο Τραμπ επικαλέστηκε την φυλάκιση της Χίλαρυ Κλίντον, ενώ μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του, πρότεινε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και στο FBI να ανοίξουν ξανά οι σχετικές έρευνες. Το 2019, ο Τραμπ πίεσε την Ουκρανία να διερευνήσει τον Τζο Μπάιντεν και τον γιο του.
Οι απειλές κατά Μέσων Ενημέρωσης, του Τύπου και δημοσιογράφων είναι πλέον καθεστώτος, αποκαλώντας τα επανειλημμένα ως «εχθρό του λαού». Έχει απειλήσει οργανισμούς μέσων ενημέρωσης όπως το CNN, η Washington Post και οι New York Times με αγωγές ή κανονιστικές συνέπειες, ενώ έχει προτείνει την ανάκληση των αδειών για ηλεκτρονικά δίκτυα που δεν του άρεσαν. Εάν συνεχιστούν αυτές οι πολιτικές, σε ένα χρόνο η μεγάλη αυτή δημοκρατία θα έχει μετατραπεί σε μια στυγνή δικτατορία. Εντύπωση βέβαια προκαλεί η αφωνία των ζώντων πρώην πρόεδρων, του δημοκρατικού κόμματος που θα έπρεπε να έχουν εξεγερθεί με αυτήν την αδιανόητη πληθώρα αντιδημοκρατικών πράξεων. Η ελπίδα έρχεται από κάποια πανεπιστήμια (η πλειοψηφία σιωπά), κάποιους δικαστές αληθινούς φύλακες της δημοκρατίας και κάποιους ανθρώπους της τέχνης και της διανόησης.
Η χθεσινή απόφαση ομοσπονδιακού δικαστηρίου για το παράνομο της επιθετικής επιβολής τεράστιων δασμών που αποτελεί κεντρική πολιτική του Τραμπ γεννά ελπίδες ότι η δημοκρατική Αμερική θα αντισταθεί στην οργανωμένη από καιρό προσπάθεια της νέας κυβέρνησης να επιβάλει απολυταρχικούς κανόνες. Η σθεναρή στάση του κορυφαίου πανεπιστημίου Harvard να αντισταθεί στην επιβολή κανόνων Τραμπ στη λειτουργία του είναι εξαιρετικά παρήγορη. Πολλές ελπίδες αποτίθενται στις επαναληπτικές βουλευτικές εκλογές σε ενάμιση χρόνο, όπου ο πρόεδρος Τραμπ κινδυνεύει να χάσει τον έλεγχο και των δύο νομοθετικών σωμάτων. Η ευχή είναι να μην είναι πλέον αργά για την δημοκρατία.