Η επέτειος της Κυπριακής Ανεξαρτησίας βρίσκει το κυπριακό σε στρατηγικό αδιέξοδο. Μηδέν διακοινοτικός διάλογος, μηδέν προοπτικές για κάτι καλύτερο. Παρά τα φαινόμενα, στασιμότητα στο κυπριακό σημαίνει κινητικότητα. Δηλαδή, εμβάθυνση σε ανεξέλεγκτα σύνορα με την Τουρκία σε όλο το μήκος της Πράσινης Γραμμής, σε μικρογραφία «οδόφραγμα Λήδρας». Οι παίκτες αποχώρησαν, μάς έμεινε ο ΓΓ των ΗΕ.

• Πού ήμασταν; Ο ΓΓ των ΗΕ πληροφορεί το ΣΑ των ΗΕ και μαζί του όλους εμάς για τη σύνοδο στο Κραν Μοντάνα: «Τα μέρη έφτασαν κοντά στο να καταλήξουν σε στρατηγική κατανόηση όσον αφορά την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, καθώς και σε όλα τα υπόλοιπα εκκρεμή βασικά στοιχεία μιας συνολικής διευθέτησης. Συνεπώς, πιστεύω ακράδαντα ότι στο Κραν Μοντανά χάθηκε μια ιστορική ευκαιρία», (έκθεση ΓΓ στο ΣΑ, 28/9/17). Το πλαίσιο του ΓΓ προνοεί τερματισμό των επεμβατικών δικαιωμάτων, σημείο 1, («πολυμερές, στιβαρό σύστημα διασφαλίσεων. Οι εγγυήτριες δυνάμεις δεν μπορούν να εφαρμόσουν και να εποπτεύουν τους εαυτούς τους»). Προνοεί, σημείο 2, αποχώρηση των στρατευμάτων («για φτάσουμε τα επίπεδα των στρατευμάτων του 1960»), και κατοχυρώνει το μείζον: το ένα κράτος με μια φωνή στην ΕΕ μαζί με τις θεμελιώδεις ελευθερίες.

Πού είμαστε τώρα; Σύμφωνα με ανακοίνωσή των ΗΕ (27/9), «ο ΓΓ χαιρέτισε την εφαρμογή αρκετών σημαντικών ΜΟΕ, τα οποία είχαν συμφωνηθεί, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι ορισμένες πρωτοβουλίες παραμένουν σε εκκρεμότητα». (πηγή: ΚΥΠΕ, 29/9). Είναι η πολλοστή φορά που ο ΓΓ καταγράφει το στρατηγικό αδιέξοδο στο κυπριακό, αν τα μέρη στην Κύπρο δεν βρουν έδαφος συνεννόησης, πρακτικά ο ΟΗΕ δεν έχει πλέον ρόλο στην Κύπρο και οι συνομιλίες έχουν κλείσει τον κύκλο τους με ότι αυτό συνεπάγεται.

• Επετειακό. Ποιο είναι το πραγματικό διακύβευμα στη σημερινή συγκυρία; Από τη μια η κενολογία, η αναποτελεσματικότητα, η ρητορική κατατρόπωση των εχθρών αφήνουν τα πράγματα ως είναι. Στον αντίποδα, η σχεδιασμένη δράση, αν θέλουμε το μέλλον μας να είναι διαφορετικό, απαιτείται πρώτα ειλικρίνεια μεταξύ μας, ύστερα σχέδιο και δράση, συμμαχίες για να αλλάξουμε τα πράγματα

• Το αδιέξοδο στο κυπριακό μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με καλά επεξεργασμένη, με ευρηματική αξιοποίηση της ευρωτουρκικής σχέσης. Άλλη στρατηγική δεν υπάρχει, η άλλη είναι η καταγγελία για να κρύψουμε την ένδεια σε ιδέες και θέληση. Η λογική της επεξεργασίας ενός εγγράφου, άρα μιας στρατηγικής κινήσεων με βάση την αρχή της αμοιβαιότητας είναι σε θέση να παράξει κανονικά άλματα. Άρα καλάθι με μέσα Πλαίσιο Γκουτέρες, Τελωνειακή Ένωση ΕΕ-Τουρκίας, SAVE, φυσικό αέριο

• Το ερώτημα: υπάρχουν προϋποθέσεις, ώστε η Τουρκία να επιστρέψει στο Πλαίσιο Γκουτέρες; Στο Κραν Μοντάνα, όπως μάς ενημέρωσε ο ΓΓ, το στήριξε. Η απάντηση: επιστρέφει κάτω από προϋποθέσεις, τώρα δεν υφίστανται, οι προϋποθέσεις όμως οικοδομούνται, όπως έχει γίνει 3 φορές στο πρόσφατο παρελθόν

• Το ερώτημα: Ο ΝΧρ λέει ότι θέλει «συνομιλίες από εκεί που μείναμε». Δεν εξηγεί όμως γιατί δεν θέλαμε «συνομιλίες από εκεί που μείναμε» με απέναντι τον Μ. Ακιντζί, 2017-20. Αλλά πού ακριβώς μείναμε; Στο Πλαίσιο της 30ης/6 ή στο χαλκευμένο της 4ης/7; Σε κάθε περίπτωση, το ένα, ή το άλλο ενδεχόμενο, σύντομα θα κριθεί με έργα. Η παρουσία Τατάρ ικανοποιεί τους οπαδούς της λύσης από «δύο κράτη» στους Τ/Κ και βολεύει τους οπαδούς της λύσης από ακήρυκτα «δύο κράτη» στους Ε/Κ. Αν ο Τ. Ερχιουρμάν («επανέναρξη διαπραγματεύσεων με βάση τις αρχές των ΗΕ»), βγει νικητής από τις κάλπες στις 19/10, ίσως μάθουμε τα παραπάνω!