Η τραγωδία των τροχαίων στις πόλεις - 10 άμεσες προτάσεις

Σταύρος Κωνσταντινίδης 16 Ιαν 2022

Ένα ακόμη τραγικό θανατηφόρο τροχαίο  ατύχημα μέσα στην Αθήνα συγκλονισε την ειδησεογραφία και την κοινή γνώμη σήμερα . Η σφοδρότητα της σύγκρουσης αλλά και η επωνυμία του θανόντος (αδελφός της βουλευτή κας Μονογιού) συνέβαλε σε αυτό. Η πολιτική οφείλει να σχεδιάσει, και να διορθώσει κάτι που ποτέ, δεν αντιμετωπίστηκε σοβαρά από την πολιτεία. Τα κόμματα να διαισθανθούν ότι η πολιτική της οδικής ασφαλείας είναι μέρος της προγραμματικής υποχρέωσης και της δέσμευσης απέναντι στην κοινωνία . Η οδική ασφάλεια είναι προϋπόθεση της βιώσιμης κινητικότητας των πόλεων. Τα τροχαία που συμβαίνουν μέσα στις πόλεις είναι υπεύθυνα για τις μισές ανθρώπινες  απώλειες και μάλιστα με υψηλό ποσοστό εμπλοκής πεζών. Η πρόσφατη έξαρση και παλι θανατηφόρων  τροχαίων ατυχημάτων επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές. Παρακολουθώντας  τις προσπάθειες της κυβέρνησης και του ίδιου του Πρωθυπουργού να ανεβάσει το ζήτημα στην πολιτική ατζέντα απο την αρχή της διακυβέρνησης, χωρίς σημαντικά αποτελέσματα μέχρι στιγμής , συνοψίζω 10 καίριες παρεμβάσεις που μπορούν να γίνουν αύριο:

1. Η τοπική αυτοδιοίκηση βρίσκεται παραδοσιακά σε απόσταση απο το πρόβλημα, γιατί καμία κυβέρνηση ποτέ δεν κατέστησε σαφές πως η οδική ασφάλεια είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη βιώσιμη κινητικότητα και τον συγκοινωνιακό σχεδιασμό. Άρα πρώτη ενέργεια είναι η ενεργοποίηση της τοπικής αυτοδιοίκησης με συγκεκριμένες τεχνικές και θεσμικές κατευθύνσεις

2. Απο το 2011 η αναχρονιστική παρέμβαση κάθε συγκοινωνιακή παρέμβαση που σχεδιάζουν οι Δήμοι να εγκρίνεται απο την Αποκεντρωμένη Περιφερειακή Διοίκηση, έχει δημιουργήσει τεράστιες καθυστερήσεις, ενώ σε πολλές περιπτώσεις η φορμαλιστική αξιολόγηση εκ’ μέρους των περιφερειακών υπηρεσιών, εμποδίζουν την εφαρμογή των μοντέρνων τεχνικών που υπάρχουν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτή η διαδικασία πρέπει να καταργηθεί άμεσα. Πρέπει να εμπιστευτούμε τους Δήμους να σχεδιάζουν την περιοχή τους, με τη βοήθεια ειδικών Συγκοινωνιολόγων

3. Άμεση θεσμοθέτηση μελετών οδικής ασφάλειας σε κάθε Δημο, ώστε να προκύψουν τα μελανά σημεία του οδικού δικτύου. Εκεί που σήμερα εμφανίζεται συγκέντρωση έστω μικροατυχημάτων, αύριο μπορεί να υπάρξουν θανατηφόρα ατυχήματα

4. Επανασχεδιασμός των κόμβων και διασταυρώσεων, όπου και παρατηρείται το μεγαλύτερο πρόβλημα. Απελευθέρωση της δυνατότητας οι επεμβάσεις να μπορούν να γίνονται με προσωρινά υλικά μέχρι ωσότου το έργο να λάβει μόνιμα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά. Στους κόμβους πρέπει να γίνουν έξυπνες  διαπλατύνσεις, που θα μειώνουν το πλάτος των διαβάσεων πεζών, θα απομακρύνουν την ανεπιθύμητη στάθμευση και θα αποκαλύπτουν το οπτικό πεδίο ελέγχου

5. Υποχρεωτική θεσμοθέτηση διαβάσεων πεζών σε ολόκληρο το οδικό δίκτυο , ως ένας συνεχής διάδρομος που εξασφαλίζει την απρόσκοπτη κίνηση των ανθρώπων και των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων. Θεσμοθέτηση του ορίου ταχύτητας των 20-  30 χλμ/ ώρα για τις κατοικημένες και εμπορικές περιοχές.  

6. Ενσωμάτωση των κυκλικών κόμβων σε χιλιάδες διασταυρώσεις σε όλη την επικράτεια. Οι κυκλικοί κόμβοι μειώνουν αυτόματα την πιθανότητα τροχαίου ατυχήματος κατά 70- 80%

7. Θεσμοθέτηση του σχολικού δακτυλίου σε όλα τα σχολικά συγκροτήματα της χώρας, με πρότυπες παρεμβάσεις ασφαλείας και μείωση του ορίου ταχύτητας

8. Θεσμοθέτηση της μεσαίας διαχωριστικής νησίδας σε κάθε δρόμο διπλής κυκλοφορίας σε όλες τις αστικές περιοχές. Ακόμη και μια μικρή νησίδα 50 εκατοστών αποθαρρύνει τις μετωπικές συγκρούσεις, και δημιουργεί ένα καταφύγιο για τους πεζούς που δεν εγκλωβίζονται έτσι στο μέσο της οδού

9. Θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής οριζόντιας σήμανσης σε ολόκληρο το οδικό δίκτυο των πόλεων. Σήμερα ολόκληρες περιοχές δεν διαθέτουν ούτε μια άσπρη ή κίτρινη γραμμή στο οδόστρωμα  

10. Επίλυση του προβλήματος των αλληλοκαλυπτόμενων αρμοδιοτήτων μεταξύ υπηρεσιών , ως προς την ευθύνη των δρόμων και των σηματοδοτών

Δυστυχώς πολλά απο τα παραπάνω σήμερα δυσχεραίνονται απο το ίδιο το κράτος και τις κυβερνητικές δομές, είτε λόγω άγνοιας, είτε γιατί οι σύγχρονες εξελίξεις έχουν υπερβεί προ πολλού τις ξεπερασμένες πρακτικές , είτε ακόμη λόγω συντεχνιακών συγκρούσεων. Αν δεν επιλυθεί το πρόβλημα της οδικής ασφαλείας δεν θα υπάρξει ποτέ βιώσιμη κινητικότητα στις ελληνικές πόλεις , στην οποία κατά τα άλλα ομνύουν άπαντες