Πριν από λίγο καιρό, τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων ερμήνευσαν ένα άστοχο διάγγελμα του πρωθυπουργού της Σουηδίας Κρίστερσον για συμβολή του στρατού στην καταπολέμηση της εγκληματικότητας, πως ο σουηδικός στρατός θα κατέβει στους δρόμους στο κυνήγι των εγκληματιών. Πάντως την επόμενη ημέρα διευκρινίστηκε πως ο στρατός θα συμβάλλει μόνο με τεχνική υποστήριξη και αναλύσεις στο έργο της αστυνομίας.
Τι όμως συμβαίνει σε αυτή την χώρα της Σκανδιναβίας που όλη την γνωρίζουμε, κυρίως ως μια χώρα ευημερίας και ηρεμίας, χωρίς αρνητικές ειδήσεις;
Εδώ και μερικά χρόνια η εγκληματικότητα κυρίως σε απομονωμένες γειτονιές- γκέτο μεταναστών, αυξάνεται συνεχώς, αλλά πλέον απλώνεται και στο κέντρο των πόλεων.
Ο σουηδικός τύπος ασχολείται σχεδόν καθημερινά με επεισόδια βίας, δολοφονίες και βόμβες σε σπίτια μελών συμμοριών που θυμίζουν εικόνες από τους εμφυλίους της Μαφίας στις ΗΠΑ.
Το πιο συγκλονιστικό είναι ότι οι δολοφόνοι είναι ανήλικοι νεαροί, ακόμη και 13-14 ετών που δεν διστάζουν να δολοφονούν μέλη αντίπαλων ομάδων, αλλά συχνά και άσχετους, λόγω… απειρίας.
Ένα χαρακτηριστική η συνομιλία που δημοσιεύτηκε σε εφημερίδα, όπου ένας εκ των αρχηγών μιας συμμορίας προέτρεπε 14χρονο να δολοφονήσει κάποιον, λέγοντας τον ότι επειδή είναι ανήλικος θα μείνει στη φυλακή δύο μήνες και μετά θα αφεθεί ελεύθερος.
Οι συγκρούσεις αφορούν τα πάντα, από την τοπική αγορά ναρκωτικών και άλλα σοβαρά εγκλήματα έως καθαρά προσωπικές συγκρούσεις μεταξύ αγοριών και νεαρών για ασήμαντους λόγους.
Τα σουηδικά μέσα ενημέρωσης κάνουν λόγο για πόλεμο δύο κυρίαρχων συμμοριών στο χώρο των ναρκωτικών με αρχηγούς έναν ελληνικής καταγωγής και έναν κούρδο, οι οποίοι όμως, μένουν άφαντοι . Ο κούρδος βρίσκεται στην Τουρκία, ή οποία αρνείται να τον παραδώσει στις σουηδικές αρχές.
Στον πόλεμο αυτό έγινε παραβίαση βασικών κανόνων της μαφίας: Δεν απειλούμε ποτέ τα μέλη της οικογένειας. Το ξεκίνησε ο κούρδος, με επιθέσεις και δολοφονίες συγγενών, ακολούθησε ο Έλληνας, και μπήκαν στο χορό οι πιτσιρικάδες, οπλισμένοι ακόμη και με καλάζνικωφ. Δεν πρόκειται πλέον για ζήτημα μοιρασιάς των περιοχών διακίνησης αλλά εκδίκησης και βεντέτας.
Σε ένα συνέδριο που έγινε πρόσφατα στην Στοκχόλμη, για τα αίτια της αυξημένης εγκληματικότητας, ένας εκ των επιστημόνων ανέφερε μεταξύ άλλων, πως κάποιοι νέοι που ανήκουν στην «σκιώδη κοινωνία» που θεωρούν δηλαδή αποκλεισμένους τους εαυτούς τους από την «κανονική» κοινωνία, επιλέγουν την εγκληματική δραστηριότητα ως εναλλακτική διέξοδο.
Η Αριστερά εντοπίζει το πρόβλημα στις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, η δεξιά στην κουλτούρα των μεταναστών. Ωστόσο, οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες είναι χειρότερες σε πόλεις τις Αγγλίας και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπου οι μετανάστες έχουν την ίδια κουλτούρα και είναι ακόμα λιγότερο ενσωματωμένοι. Και σε καμιά περίπτωση δεν πωλούνται περισσότερα ναρκωτικά στην Στοκχόλμη από ότι στο Βερολίνο και άλλες πόλεις τις Ευρώπης.
Υπάρχει σχέση της αύξησης της εγκληματικότητας με την αύξηση της μετανάστευσης, κυρίως από μη δυτικές χώρες;
Υπάρχουν τουλάχιστον 24 σουηδικές μελέτες που έχουν συγκρίνει το ποσοστό εγκληματικότητας μεταξύ εγχώριων και γεννημένων στο εξωτερικό. Σε έρευνα του 2019 προκύπτει ότι όσοι γεννήθηκαν στο εξωτερικό εξακολουθούν να υπερεκπροσωπούνται μεταξύ των ατόμων που είναι ύποπτα για έγκλημα, αλλά αυτό μπορεί να οφείλεται σε έναν βαθμό και σε μια ρατσιστική προσέγγιση της αστυνομίας που τους θεωρεί «συνήθεις ύποπτους». Πάντως, η υπερεκπροσώπηση σε διάφορες κατηγορίες εγκλημάτων έχει μειωθεί για τους γεννημένους στο εξωτερικό, ενώ αυξήθηκε για τους γεννημένους στη Σουηδία από ξένους στην καταγωγή γονείς.
Η Birgitta Göransson, Ψυχολόγος, Phil.dr.h.c., πρώην Διευθύντρια Σωφρονιστικών Υπηρεσιών σε άρθρο της υποστηρίζει πως πολλοί πρόσφυγες αναγκάζονται να ζουν σε μια «σκιώδη κοινωνία» στη Σουηδία. Δεν λαμβάνουν επιδόματα για φαγητό και στέγαση. Δεν τους επιτρέπεται να εργαστούν παρά το γεγονός ότι ορισμένοι από αυτούς έχουν εκπαιδευτεί στη Σουηδία για να ανταποκριθούν στις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, όπως νοσοκόμες, οδηγοί λεωφορείων και βοηθοί φροντίδας στο σπίτι.
Εξάλλου, όλοι ομολογούν πλέον την αποτυχία της πολιτικής ενσωμάτωσης των μεταναστών- κυρίως από τις χώρες του λεγόμενου τρίτου κόσμου στις δυτικές κοινωνίες.
Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία , η Σουηδία σήμερα αποτελείται από 20 % γεννηθέντες στο εξωτερικό και το 73 % αύξησης του πληθυσμού οφείλεται στους μετανάστες. Μόνο το 25% έχει υψηλή εκπαίδευση. Σύμφωνα με μια έρευνα το 2020, χρειάζονται 12-13 χρόνια για να βρουν δουλειά οι μισοί από αυτούς, ενώ πολλοί δε βρίσκουν ποτέ δουλειά. Επίσης, περίπου το 60 % των εγγεγραμμένων στο Ταμείο Ανεργίας γεννήθηκαν εκτός Σουηδίας. Μετά από οκτώ χρόνια, οι μισοί παραμένουν άνεργοι.
Το πρόβλημα της εγκληματικότητας δεν αφορά φυσικά μόνον στην Σουηδία και έχει τα ίδια χαρακτηριστικά σε ολόκληρη την Ευρώπη και τον δυτικό κόσμο.
Οι αναλυτές καταγράφουν πολλές αιτίες, κυρίως όμως πως τις τελευταίες δεκαετίες, περιθωριοποιήθηκαν ομάδες πληθυσμών, γηγενείς και μετανάστες, που εξωθήθηκαν στην ανεργία, αν και πολλοί από αυτούς είχαν εκπαίδευση που θα μπορούσε να τους προσφέρει εργασία.
Οι ομάδες αυτές οδηγήθηκαν σε μια «σκιώδη κοινωνία», που οδηγεί εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να ζουν σε μια παράλληλη αγορά στέγης και αγοράς εργασίας, εκτός των καθιερωμένων θεσμών. Έχουν χαμηλή εμπιστοσύνη στις βασικές κοινωνικές λειτουργίες, αντιμετωπίζουν με εχθρότητα την υπόλοιπη κοινωνία και αποκτούν μια «κουλτούρα σιωπής», καθώς έχουν την αίσθηση ότι κανείς δεν θα τους ακούσει.
Αυτή η «σκιώδης κοινωνία» είναι το φυτώριο, όπου δρουν και στρατολογούν τα μέλη τους, οι ακραίες ομάδες του υποκόσμου, αλλά και οι φανατικοί κάθε είδους, μεταξύ των οποίων φονταμενταλιστές μουσουλμάνοι, ή ακροδεξιοί νεοναζί.
Μία εξαιρετικά επικίνδυνη παράμετρος αυτής της κατάστασης που διαμορφώνεται σε όλη την Ευρώπη είναι ότι δημιουργήθηκαν και αυξάνονται οι «μαύρες – σκοτεινές κηλίδες» που απειλούν την ίδια την Δημοκρατία, τις πολιτικές και πολιτισμικές κατακτήσεις του δυτικού πολιτισμού.