Επικρατεί η αίσθηση ότι ούτε αυτές οι εκλογές θα αποτελέσουν ευκαιρία για ουσιαστικό πολιτικό διάλογο με προγραμματική αντιπαράθεση για το πού βρίσκεται και πού θέλουμε να πάει η χώρα τα επόμενα χρόνια. Χωρίς στείρους μονόλογους και μηδενισμούς σκοπιμότητας και συνταγές «μαύρου-άσπρου» ή "σήκω εσύ, να κάτσω εγώ" που συνεχίζουν να απαξιώνουν την πολιτική, ιδιαίτερα στις νεώτερες γενιές. Συντελεί σε αυτό και η έλλειψη κουλτούρας συναινέσεων, πριν και πέρα από εκλογικές συμπράξεις, παρά το ότι μεγάλο μέρος των λύσεων στα προβλήματα δεν έχει πολιτικό χρώμα.
Παλιά λέγαμε στην ανανεωτική-ευρωπαϊκή αριστερά, ότι πρώτα κάνουμε μια ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης και των νέων συνθηκών, μετά αξιολογούμε τους συσχετισμούς πολιτικών δυνάμεων και τις συμμαχίες, ώστε να διαμορφώνουμε ρεαλιστικές πολιτικές στρατηγικές και τακτικές για το δημοκρατικό δρόμο με δημοκρατία, ελευθερία και ευημερία για τους πολίτες.
Και ναι μεν, κοινές είναι σήμερα οι εκτιμήσεις για τις χρόνιες αδυναμίες και τις παθογένειες του κράτους και του πολιτικού συστήματος που από όλους εξορκίζονται στα λόγια, αλλά διαιωνίζονται στη πράξη. Επειδή όμως στα κριτήρια των ψηφοφόρων πρυτανεύει κατά τη γνωστή ρήση Κλίντον (it’s the economy, stupid) η οικονομία, δεν μπορεί να λέγονται τα ίδια επιχειρήματα που λέγονταν τις τελευταίες δεκαετίες σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα, αντί να συζητάμε για το που έχουμε φτάσει, που συγκεκριμένα υστερούμε και πώς θα το αναπληρώσουμε.
Η σημερινή κατάσταση πρέπει πρώτ΄απ΄όλα να χαρτογραφηθεί. Συμφωνούμε καταρχήν ότι έχουμε χρόνια υστέρηση ανταγωνιστικότητας, μεγάλα ελλείμματα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών και οριακή μακροοικονομική σταθερότητα. Στην πραγματική όμως οικονομία που παράγει εισοδήματα και νέες θέσεις απασχόλησης, η εικόνα έχει αλλάξει σταδιακά και όχι μόνο τα τελευταία 4 χρόνια. Η γεωπολιτική σημασία της χώρας έχουν ενισχυθεί, το διεθνές οικονομικό ενδιαφέρον για επενδύσεις έχει αυξηθεί, η βιομηχανία έχει διασωθεί μέσα στην 10ετή κρίση και αυξάνει συνεχώς την παραγωγή της, οι εξαγωγές πάνε από ρεκόρ σε ρεκόρ, ο θεματικός τουρισμός, πέρα από τον κλασσικό, τροφοδοτεί όλο και περισσότερο πολλούς άλλους τομείς της εθνικής και τοπικής οικονομίας, νέοι τομείς όπως η αποθήκευση/διανομή (logistics) έχουν φράσει στο 10% του ΑΕΠ, η ενέργεια έχει αναδιαρθρωθεί με το ανανεώσιμο κομμάτι στη ηλεκτροπαραγωγή να έχει για πρώτη φορά ξεπεράσει το μερίδιο των υδρογονανθράκων το 2022, η νέα οικονομία της καινοτομίας και των start-ups έχει μπει δυναμικά στο προσκήνιο σε συνδυασμό με την ψηφιοποίηση που έχει ριζικά αλλάξει την καθημερινότητα μας, η αγροτική οικονομία έχει κάνει σημαντικές προόδους.
Χρειάζονται όμως συμπληρωματικές πολιτικές για συνεχείς βελτιώσεις. Πολιτικές που θα διαχέουν στοχευμένα τα οφέλη στη κοινωνία και στους άλλους τομείς πολιτικής, θα αίρουν παλιές και νέες ανισότητες, θα αντιμετωπίζουν της αλλαγές στις ανθρώπινες δεξιότητες και το εργασιακό περιβάλλον, θα αναβαθμίζουν συνεχώς τους θεσμούς, τις υπηρεσίες του κράτους στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, την ποιότητα ζωής, τις υποδομές.
Πολιτικές δηλαδή με προστιθέμενη αξία που θα προβληθούν και θα αντιπαρατεθούν με άλλες στην κεντρική σκηνή του δημόσιου διαλόγου, σε επίπεδο κορυφής των κομμάτων, όχι στα ψιλά των προγραμμάτων που κάπου αναρτώνται, λίγοι τα βλέπουν και λιγότεροι τα διαβάζουν. Γιατί οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες είναι πολλές, αλλά και οι κίνδυνοι για τη χώρα παραμένουν μεγάλοι.