Φοβούνται ωρέ οι έλληνες;

Χριστίνα Πουλίδου 07 Μαϊ 2014

Την 1/9/1999 ο (τότε διοικητής της Εθνικής Τραπέζης) Θ. Καρατζάς σε άρθρό του στην «Καθημερινή» είχε εκφράσει την έντονη ανησυχία του για τις χρηματιστηριακές εξελίξεις εκείνης της συγκυρίας. (Ήταν η εποχή που από τα καφενεία, τις παραλίες και τις κουζίνες, αντιλαλούσε η κοφτή λέξη «πούλα», ή η εμπιστευτική χαμηλόφωνη κουβέντα «αγόρασε, ξέρω από τα μέσα»). Στο άρθρό του ο Θ. Καρατζάς είχε επισημάνει, ότι ένα μέρος του Χρηματιστηρίου ήταν «άρρωστο» κι ότι αν συνεχιζόταν η κατάσταση με τα καθημερινά, άνευ ουσιαστικού λόγου, «λίμιτ απ» θα οδηγούμασταν σε κρίση της χρηματιστηριακής αγοράς.

Στις 19/9/1999 ο (τότε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος) Λ. Παπαδήμος σε δήλωσή του στην «Καθημερινή» είχε υπογραμμίσει την ανησυχία του για τη «μεγάλη άνοδο» που είχαν σημειώσει οι τιμές μετοχών εταιρειών «με περιορισμένα ή και ανύπαρκτα κέρδη, χωρίς αξιόλογα περιουσιακά στοιχεία και με αβέβαιες οικονομικές προοπτικές». Ο κ. Παπαδήμος είχε τότε επισημάνει, ότι «η εξέλιξη αυτή δεν μπορεί παρά να αντικατοπτρίζει ελλειπή ή λανθασμένη πληροφόρηση και άγνοια των κινδύνων» και είχε προειδοποιήσει «τους επενδυτές που δρουν παρορμητικά», πως σε αυτές τις περιπτώσεις «οι τιμές θα προσαρμοστούν απότομα, μόλις διαφανεί η πραγματικότητα και επικρατήσει η οικονομική λογική».

Στις 18/12/2008 ο βουλευτής Κ. Σημίτης («ανεξάρτητος» τότε, αφού – ο «αγαπητός Κώστας» – είχε διαγραφεί από το ΠΑΣΟΚ με επιστολή του Γ. Παπανδρέου) σε ομιλία του στη Βουλή στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό, είχε σημειώσει πως «αποτελεί κοινό μυστικό στους κύκλους της ΕΕ, ότι η Ελλάδα δεν προσαρμόζεται στις επιταγές της ΟΝΕ….. Η Ελλάδα πιστεύουν, καλό θα ήταν να αναγκαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να εξασφαλίσει τον απαραίτητο δανεισμό… Αφορμές για μια τέτοια κίνηση μπορούν να βρεθούν, αν συνεχιστεί η σημερινή πορεία».

Η υπενθύμιση εκείνων των παρεμβάσεων, φυσικά γίνεται με την ευκαιρία των δηλώσεων Βενιζέλου, περί του ενδεχομένου αποχώρησης του ΠΑΣΟΚ από το κυβερνητικό σχήμα στον απόηχο των εκλογικών αποτελεσμάτων. Και τότε και τώρα, έγινε μια περιγραφή καταστάσεων – με ένα διά ταύτα. Και τότε και τώρα, ξέσπασε φασαρία. «Παριστάνει τον δάσκαλο», «μίλησε ο Λουδοβίκος», «τώρα το θυμήθηκε;», «όχι στον εκφοβισμό» – ήταν και είναι τα σχόλια. Γιατί όμως; Τι πραγματικά μας ενοχλεί;

Ο Βενιζέλος είπε την απλή αλήθεια – ότι αν η Ελιά δεν πάει καλά στις εκλογές, το μήνυμα της κάλπης θα είναι πως στραβά αρμένισε το ΠΑΣΟΚ αναλαμβάνοντας τη φθορά της εξουσίας. Και αυτό το μήνυμα είναι παμπάλαιο – ο Τσώρτσιλ κέρδισε τον πόλεμο κι έχασε τις εκλογές. Τι κι αν η Ελλάδα λοιπόν βγεί απ΄την κρίση; Το ΠΑΣΟΚ μπορεί να την πληρώσει. Ο Βενιζέλος με άλλα λόγια είπε δυνατά την ανησυχία του – πως η μία κάλπη μπορεί να φέρει την άλλη κάλπη, γιατί ο ίδιος δεν θα μπορεί πια να σηκώνει το βάρος της συγκυβέρνησης.

Αν ορισμένοι το εκλαμβάνουν ως «εκφοβισμό» ή ως «απειλή», προβάλλουν στα λόγια του Βενιζέλου τη δική τους ανησυχία. Ωστόσο, είναι οι ίδιοι που μέχρι τώρα κατήγγειλαν τον Βενιζέλο ως «δεξιό δεκανίκι» – αν όμως τους φταίει επειδή συγκυβερνά, γιατί τους φταίει και πάλι που είπε ότι μπορεί να αναγκαστεί να αποσυρθεί απ΄τη συγκυβέρνηση; Και τότε είχε λάθος και τώρα έχει λάθος, ή έπρεπε να το σκεφτεί αλλά να μην το πεί, για να μην ταράξει τον ψυχικό κόσμο κάποιων ψηφοφόρων;

Βασικά αυτό που ενοχλεί μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας, είναι αυτή-καθαυτή η έννοια της προειδοποίησης – διότι συνεπάγεται επίγνωση και αποδίδει ευθύνη. Η άγνοια, ακριβέστερα η εθελοτυφλία, είναι τόσο βολική και τόσο «αθώα»… Αντίθετα, η προειδοποίηση, είναι ενοχλητική. Θυμηθείτε στο παραμύθι του Άντερσεν, μόνο το καθαρό μυαλό του παιδιού έβγαλε τη φωνή πως ο «βασιλιάς είναι γυμνός» – η κοινωνία ολόκληρη θαύμαζε τα ρούχα του βασιλιά. Ο Βενιζέλος λοιπόν μας είπε μιαν αλήθεια – πως αν τα εκλογικά αποτελέσματα δείξουν αποδοκιμασία προς την «Ελιά», ο ίδιος θα παραδώσει τον «μουτζούρη». Καθαρά κι εξηγημένα. Ή μήπως θα προτιμούσαμε να μας «αιφνιδιάσει» μετά ταύτα και να τον καταγγείλουμε ότι «υπέκλεψε» τις ψήφους μας με σύνθημα τη «σταθερότητα της κυβέρνησης», αυτός ο «πρωτεργάτης της αστάθειας»; (Άκρη δεν βρίσκεις τελικά).