Η ανάκαμψη δεν μπορεί να περιμένει

Αλέκος Κρητικός 12 Μαϊ 2021


«Χάσαμε πάρα πολύ χρόνο. Η Κίνα έχει ξαναρχίσει την ανάπτυξή της. Οι ΗΠΑ πάνε σε "μπουμ". Η ΕΕ πρέπει να παραμείνει στην κούρσα», δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρουνό Λεμέρ, ανήσυχος για την καθυστέρηση στην υλοποίηση των αποφάσεων για το Ταμείο Ανάκαμψης. Μάλλον δεν έχει ενημερωθεί για τις ακόμη μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην έγκριση των ΕΣΠΑ. Γιατί τότε δεν θα ήταν απλά ανήσυχος.


Τα ΕΣΠΑ αντιπροσωπεύουν ένα συνολικό ύψος χρηματοδότησης αντίστοιχο με αυτό του Ταμείου Ανάκαμψης, εκτεινόμενο βέβαια σε μεγαλύτερο χρόνο. Είναι λογικό οι προβολείς της δημοσιότητας να πέφτουν στο Ταμείο Ανάκαμψης, καινοτόμο από πολλές απόψεις, αλλά δεν πρέπει να υποτιμάται η εν δυνάμει συμβολή των νέων ΕΣΠΑ στη μετά την πανδημία ανάκαμψη. Το αντίθετο, θα λέγαμε.


Αυτή όμως η αυταπόδεικτη αλήθεια φαίνεται να αγνοείται από την αρμόδια γενική διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής της Ε. Επιτροπής. Πρωτιά διεκδικεί – και σωστά – η χώρα μας στην έγκριση του δικού της ΕΣΠΑ, η οποία πρωτιά σημαίνει όμως, κατά τον αρμόδιο υφυπουργό, έγκριση στις αρχές Ιουλίου, δηλαδή ήδη αργά, αν σκεφθούμε ότι η νέα προγραμματική περίοδος 2021-2027 έχει αρχίσει εδώ και τέσσερις μήνες. Ενώ τα προγράμματα που είναι αναγκαία για την έναρξη της υλοποίησης θα εγκριθούν ακόμη αργότερα. Τα ΕΣΠΑ δε των άλλων χωρών και τα προγράμματά τους θα εγκριθούν με ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση.


Η υπηρεσία αυτή συμπεριφέρεται σαν να μην έχει αλλάξει τίποτε. Διαπραγματεύεται τους κανονισμούς επί τρία ολόκληρα χρόνια (δεν είναι μόνο δική της η ευθύνη, αλλά έχει μεγάλο μέρος της), πηγαινοφέρνει επί πολλούς μήνες τις προτάσεις ΕΣΠΑ των κρατών-μελών με δυσπερίγραπτες και δυσεξήγητες αντιρρήσεις και η κύρια μέριμνά της είναι η διασφάλιση της διάκρισης (demarcation) μεταξύ δράσεων ΕΣΠΑ και σχεδίων ανάκαμψης, αντί να νοιάζεται, πρώτη αυτή, μια υπηρεσία με τόσες περγαμηνές στην πολιτική συνοχής, για τον συντονισμό και την συμπληρωματικότητα μεταξύ αυτών των δύο μεγάλων αναπτυξιακών πρωτοβουλιών. Απορίας άξιον το τι σκέπτεται επ΄αυτού η αρμόδια επίτροπος.


Ανεξάρτητα όμως από τις σκέψεις της αρμόδιας επιτρόπου, άλλοι επίτροποι, όπως και οι υπουργοί   Οικονομικών, έχουν ήδη πάρει τις αποφάσεις τους και άφησαν τη γενική διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής, αλλά δυστυχώς και τους υπηρεσιακούς συνομιλητές της στα κράτη-μέλη, μακριά από το Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι δε, κατά την άποψή μας, θέμα χρόνου η αποδυνάμωσή της και στα άλλα πεδία της πολιτικής συνοχής, αν δεν συνειδητοποιήσει εγκαίρως το πρόβλημά της. Θα είναι πάντως κρίμα να έχει αυτή την κατάληξη μια υπηρεσιακή δομή που ξεκίνησε το 1975 από το μικρό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης με 5%  του – επίσης μικρού - προϋπολογισμού της τότε ΕΟΚ και πέτυχε μέσα σε δυο δεκαετίες να έχει τη συνολική ευθύνη της πολιτικής συνοχής και του 40% του κοινοτικού προϋπολογισμού, γράφοντας έτσι ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Πηγή: www.tanea.gr