Λαϊκισμός: Το όπιο του λαού προκαλεί χειρότερη ζάλη

Χρήστος Αλεξάκος 09 Ιαν 2014

Πριν μερικές μέρες υπέπεσε στην αντίληψη μου ένα άρθρο σε site που πρόσκειται στην αξιωματική αντιπολίτευση. Το άρθρο αυτό, υπογεγραμμένο από καθηγητή Πανεπιστημίου ανέφερε πως η αριστερά δεν πρέπει να χειραγωγήσει τον λαό και να λαϊκήσει αλλά να πει αλήθειες. Διαβάζοντας το ξεκίνησα να αναρωτιέμαι. Είναι άραγε αυτό το κείμενο ένα προεόρτιο για την στροφή που ετοιμάζεται να κάνει η αξιωματική αντιπολίτευση;

Από τον πρώτο εκφραστή Κάρλ Μαρξ που έγραψε το «Η θρησκεία είναι το όπιο των λαών», τον Αλμπέρ Καμύ και «Το ποδόσφαιρο είναι του λαού» μέχρι το νεοελληνικό «μας ψεκάζουνε» δεν είναι λίγοι αυτοί που ασχολούνται με τον τρόπο που χειραγωγείται ο λαός και η μάζα. Το ίδιο το όπιο χρησιμοποιήθηκε μαζικά ήδη αρκετές φορές στο παρελθόν με σκοπό την άμβλυνση της σκέψης και των αισθήσεων των ανθρώπων. Στην χώρα μας , ιδιαίτερα στην πολιτική της ζωή, το όπιο αυτό δεν είναι άλλο από τον λαϊκισμό.

Όλη η σύγχρονη πολιτική ιστορία του τόπου μας είναι βουτηγμένη στη λέξη αυτή. Φαίνεται αδιανόητο μία λαϊκίστική λογική να έχει διαρκέσει τα τελευταία 40 χρόνια σε μια χώρα, αλλά δυστυχώς είναι αλήθεια. Λίγες είναι οι φράσεις πολιτικών που έχουν αποτυπωθεί στο μυαλό των Ελλήνων και δυστυχώς οι περισσότερες είναι λαϊκίστικού περιεχομένου. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς; Το «Τσοβόλα δώστα όλα» του Ανδρέα Παπαναδρέου; Το θρυλικό πλέον «θα επανιδρύσουμε το κράτος» του Κώστα Καραμανλή; Το «Λεφτά υπάρχουν» του Γ. Παπανδρέου ή μήπως το «θα καταργήσουμε το Μνημόνιο» του Αλέξη Τσίπρα. Αυτά φυσικά αποτελούν μόνο τις κορώνες μίας νοοτροπίας η οποία παρουσιάζεται ακόμα και σήμερα πάρα πολύ ισχυρή.

Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή η χώρα μας είναι τέτοια που δεν επιδέχεται αερολογιών και υπερβολών. Κοινώς δεν υπάρχει χώρος για λαϊκισμό. Παρόλα αυτά συνεχίζουμε να ισορροπούμε μεταξύ δεξιού κι αριστερού λαϊκισμού. Ο δεξιός λαϊκισμός τρομοκρατεί ως προς υπάρχοντα προβλήματα (μεταναστευτικό, εγκληματικότητα κ.α) ώστε να αποτελέσει θεωρητική λύση για τα προβλήματα αυτά, ενώ ο αριστερός λαϊκισμός όχι μόνο δεν δίνει λύσεις για τα προβλήματα αυτά αλλά τα αντικαθιστά με κραυγές «ανυπακοής και απειθαρχίας προς το σύστημα» ώστε να μην χρειαστεί να παρουσιάσει κάποιο σχέδιο για τη χώρα.

Το πιο στενάχωρο φυσικά γεγονός είναι ότι επί τόσες δεκαετίες ο Έλληνας πολίτης όχι μόνο δέχεται αυτό τον ορυμαγδό ψέματος κ αερολογίας αλλά συνεχίζει να τον επιβραβεύει με την ψήφο του. Δεν είναι λοιπόν τυχαία η αναφορά του τίτλου σε γλυκόπιοτο όπιο. Άλλωστε για να γίνει κατανοητό το πόσο παράλογη είναι η πολιτική πραγματικότητα στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή από τα εφτά κόμματα στην Βουλή τα πλέον καταφεύγουν στην εύκολη λύση της λαϊκίστικής αντιπολίτευσης. Από την άλλη, τα δύο κόμματα που διαχειρίζονται την κρίσιμη για τη χώρα κατάσταση είναι αυτά που σε μεγάλο βαθμό ευθύνονται για αυτήν. Παραλογισμός στο έπακρο.

Προς μεγάλη απογοήτευση όλων βέβαια η επιστροφή από τον λαϊκισμό στην πραγματικότητα προβλέπεται να είναι όχι μόνο ταχεία αλλά και επικίνδυνη. Διότι ενώ από τον δεξιό λαϊκισμό ξέρουμε τι να περιμένουμε σε περίπτωση θριάμβου του και ελπίζω αυτή η γνώση να είναι αρκετή ώστε να μην γίνει ποτέ πραγματικότητα, η αριστερά και εν προκειμένω ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. μάλλον μας ετοιμάζει πολλές εκπλήξεις που ουδεμία σχέση θα έχουν με το παρελθόν.

Τέτοια επιστροφή στην πραγματικότητα έκανε και ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1981, όταν μετά την εκλογική του νίκη άφησε πίσω του τα συνθηματικά της αριστεράς και μπήκε στα τραπέζια των διαπραγματεύσεων. Αλλά όπως λέει και ο λαός δεν είναι κάθε μέρα Κυριακή ούτε έχουν όλοι τις ικανότητες και την προσωπικότητα του εκλιπόντως ηγέτη του ΠΑ.ΣΟ.Κ.

Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έχει ανεβάσει στο κρεβάτι εδώ και πολύ καιρό το βαθύ ΠΑΣΟΚ, τους δογματικούς αριστερούς, τους «κινηματικούς» και τις συντεχνίες. Στην παρούσα κατάσταση οι λογικές τους θα στείλουν την χώρα στην πραγματική άβυσσο. Θα μπορέσει άραγε να τους κατεβάσει πριν να είναι αργά; Αν δεν το κάνει είναι σίγουρο ότι κάθε επιστροφή στην πραγματικότητα, κάθε «στροφή στο ρεαλισμό» ,θα προκαλέσει τέτοια ζάλη που θα θεωρηθεί ισοδύναμο εσχάτης προδοσίας. Και σίγουρα δεν θα έχει την αντιμετώπιση που είχαν προηγούμενες γενιές πολιτικών.