Μακρόν και Ελλάδα…

Παναγιώτης Ιωακειμίδης 02 Σεπ 2017

Η επίσκεψη του Ε.  Μακρόν την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα προσφέρει, μεταξύ άλλων, μια καλή ευκαιρία να συζητηθούν (και) οι απόψεις, ιδέες, θέσεις που έχει ο Γάλλος πρόεδρος για την ανάπτυξη και μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Και την παράλληλη ευκαιρία επίσης για την ελληνική πλευρά να διατυπώσει τη δική της συνολική άποψη (εάν έχει) για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα της ευρωζώνης όχι με ευχολογικές γενικότητες αλλά με κάποιες  συγκεκριμένες θέσεις. Ο Ε. Μακρόν έχει θέσει ως γνωστόν το «θέμα Ευρώπη» στο επίκεντρο της μεταρρυθμιστικής του στρατηγικής παράλληλα με αυτό του εκσυχρονισμού  σκληρωτικής ικονομίας της χώρας του, πεδίο στο οποίο άρχισε ήδη να συναντά τις πρώτες δυσκολίες- και να διαπράττει τα πρώτα λάθη-  και που οδηγούν σε ραγδαία συρρίκνωση της δημοτικότητάς του (στα χαμηλότερα επίπεδα για πρόεδρο 100 ημερών περίπου).  Για την Ευρώπη, ο Μακρόν έχει δέσμη συγκεκριμένων ιδεών που θα αρχίσουν να υλοποιούνται συστηματικά μετά τις Γερμανικές εκλογές και το σχηματισμό της νέας Γερμανικής κυβέρνησης, από τον Οκτώβριο και μετά.  Την περίοδο αυτή μια Γαλλο-γερμανική ομάδα εργασίας επιχειρεί να επεξεργασθεί τις συγκλίσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές (Γαλλία-Γερμανία), ιδιαίτερα στο θέμα της ολοκλήρωσης της ευρωζώνης (οικονομικής και νομισματικής ένωσης – ΟΝΕ).  Πρόκειται για το θέμα πάνω στο οποίο οι θέσεις Γαλλίας και Γερμανίας αποκλίνουν συμαντικά και χωρίς την αναγκαία σύγκλιση δεν θα μπορέσει να υπάρξει καμιά ουσιαστική πρόοδος.

Γενικά,  η Ευρωπαϊκή στρατηγική Μακρόν στηρίζεται στην έννοια της «Ευρώπης που προστατεύει» – που προστατεύει τον Ευρωπαίο πολίτη και κοινωνία τόσο από τις οικονομικές απειλές και ανασφάλεια όσο και από τις πολιτικές, διεθνείς, περιβαλλοντικές, κ.λπ.  Στοχεύει με άλλα λόγια στις μεταρρυθμίσεις εκείνες που θα επιτρέψουν στην Ένωση να εμφανισθεί ως ένα σύστημα που μεγιστοποιεί την ασφάλεια και ευημερία των πολιτών της αλλά και που προσλαμβάνεται «ως τέτοιο» από τον μέσο Ευρωπαίο πολίτη. Αυτό κατά την άποψη Μακρόν συνιστά (και) την απολύτως αναγκαία προϋπόθεση για την καταπολέμηση του τοξικού λαϊκισμού και ευρωσκεπτικισμού στην ήπειρο, προυπόθεση  για την αποκατάσταση της νομιμοποίησης της Ένωσης. Στη λογική αυτή επιδιώκεται να υιοθετηθούν αυστηρότεροι κανόνες και έλεγχοι για την εξαγορά Ευρωπαϊκών επιχειρήσεων κυρίως από την Κίνα αλλά και στις αμφιλεγόμενης κανονικότητας επενδύσεις και εμπορικές ροές. Μπορεί να ακούγεται κάπως  ως ωμός προστατευτισμός αλλά φαίνεται να συναντά ευρύτερη υποστήριξη. Η Ευρώπη «δεν μπορεί να είναι μια αφελής εμπορική δύναμη» είναι το σχετικό motto.  Παράλληλα ο Γάλλος πρόεδρος επιχειρεί να αντιμετωπίσει το «κοινωνικό dumping» με πρωτίστως  το καθεστώς των «αποσπασμένων εργατών» (posted workers) με μια επίσκεψή τους την περασμένη εβδομάδα στις χώρες της Αν. Ευρώπης απο ις οποίες κυρίως προέρχονται..

Ωστόσο οι δύο κεντρικοί στόχοι της Ευρωπαϊκής στρατηγικής Μακρόν είναι (α) η εμβάθυνση – ολοκλήρωση της ευρωζώνης και (β) η ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής κοινής άμυνας. Και τα δύο θέματα ενδιαφέρουν άμεσα την Ελλάδα. Για την ευρωζώνη προτείνεται, μεταξύ άλλων, η θέσπιση ξεχωριστού προϋπολογισμού που θα επιτελεί και σταθεροποιητικές λειτουργίες, παράλληλα όμως με τη σύσταση και θέσης Υπουργού Οικονομικών για την επιβολή της αναγκαίας δημοσιονομικής πειθαρχίας. Το Βερολίνο, ως γνωστόν, απορρίπτει μέχρι σήμερα κατηγορηματικά την ιδέα του προϋπολογισμού της ευρωζώνης  φοβούμενο ότι θα οδηγήσει σε «ευρωζώνη μεταφοράς πόρων» (transfers union), το κόστος της οποίας θα φέρει κυρίως η Γερμανία. Ανάθεμα.  Αλλά και στις ηγετικές elites της Γερμανίας έχει αρχίσει να καταγράφεται κινητικότητα ιδεών και σκέψεων. Ήδη π.χ. η Γερμανική πλευρά φαίνεται να αποδέχεται τώρα  τη μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ – ESM)  σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (ΕΝΤ – EMF). Εκτιμάται  ότι από τον Οκτώβριο και μετά θα υπάρξει ακόμη πιο εντυπωσιακή σύγκλιση απόψεων. Ο Γαλλο-γερμανικός άξονας θα αρχίσει να λειτουργεί δυναμικά. Στο θέμα της άμυνας καταγράφονται ευρύτερες συγκλίσεις στον Ευρωπαϊκό χώρο, αν και το θέμα του ύψους των στρατιωτικών δαπανών προκαλεί εσωτερικές πολιτικο-ιδεολογικές αντιπαραθέσεις κυρίως στη Γερμανία.

Σε όλα αυτά τα θέματα ειναι αναγκαία μια ξεκάθαρη Ελληνική τοποθέτηση χωρίς « ναι μέν αλλά». Καλό ειναι η επίσκεψη Μακρόν να μημ εξαντληθεί σε επικοινωνιακούς συμβολισμούς….