Μια «διαφορετική» απόφαση. Η επιμέλεια στον πατέρα

Μαρίνα Μπραβου- Μπιτσαξή 05 Μαϊ 2021

•Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών εξέδωσε(629/21)μια ασυνήθιστη απόφαση.Αποφάνθηκε ότι η επιμέλεια δυο παιδιών ,10 και 13 ετών ,πρέπει να δοθεί στον πατέρα, αν και οι δυο γονείς ήταν κατάλληλοι να την ασκήσουν και έχουν στενούς δεσμούς με τα παιδιά τους.Στηρίχθηκε αποκλειστικά,όπως φαίνεται,στο γεγονός ότι και τα δυο παιδιά προτιμούσαν να ζουν με το πατερα.Μολονότι νομικά η δυνατότητα αυτή υπαρχει από το 1983 ,με την εισαγωγή του Ν.1329/83 στον ΑΚ,νόμου πρωτοποριακού για την εποχή του,είναι αρκετά σπάνιο να σπάει ένα εθιμικό προνόμιο των μητέρων στην επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων ,σε περίπτωση διαζυγίου η διάστασης.Μάλιστα στη συγκεκριμένη περίπτωση συναξιολογήθηκαν έντονες συγκρουσιακές καταστάσεις όπως η εξωσυζυγική σχέση της συζύγου,εριδες μεταξύ των συζύγων που έφτασε μέχρι και την άσκηση σωματικής βίας από τον σύζυγο καθώς και η άρνηση καταβολής διατροφής από τον πατέρα ,παρά την έκδοση προηγούμενης απόφασης ασφαλιστικών μέτρων.Το μοναδικό τελικά κριτήριο δικαστικής αξιολόγησης του συμφέροντος των τέκνων ήταν η γνώμη τους.Σε αυτή τη παράμετρο εκδηλώθηκε η ενδελεχής δικαστική διερεύνηση κατόπιν διεξοδικής  επικοινωνίας των παιδιών με τον Δικαστή.Το γεγονός αυτό δεν είναι καθόλου αυτονόητο στη πράξη.


•Ανακαλώ στη μνήμη μου τη περίπτωση,που βίωσα ως Δικηγόρος πριν 10 περίπου χρόνια.Οι τότε ανήλικοι, 17. ,5 και 15 ετών ,ζούσαν με τον πατερα τους,5 χρόνια,σύμφωνα με δυο δικαστικές αποφασεις(Ασφαλιστικών και τακτικής Μονομελούς) με άριστη ψυχοπνευματικη ανάπτυξη και συμπεριφορά που καταγραφόταν στην κοινωνική έρευνα και εξαιρετικές σχολικες επιδιόσεις.Στην έρευνα συμμετείχαν ,εκτός από τους γονεις και τα παιδιά ,ο διευθυντής του σχολείου και καθηγητές τους. Το Εφετείο διέταξε να προσέλθουν ενώπιον του τα παιδιά για να εκφράσουν τη γνώμη τους.Προσηλθαν συνοδευόμενοι και από τους δυο γονείς.Τα θυμάμαι να περιμένουν υπομονετικά έξω από την αίθουσα Δικαστών.Ενας κλητήρας φώναξε.Που είναι τα παιδιά για την επικοινωνία.Οι δικαστες κάναν διάλειμμα.Η δικαστίνα, παρουσία συναδέλφων ,της πράγμα ανεπίτρεπτο ρώτησε.Με ποιον θέλετε να μείνετε;τα παιδιά είπαν με το πατερα.Ούτε ένα λεπτό.Ούτε μια ερώτηση.Και το Εφετείο ανέτρεψε την πρωτόδικη απόφαση και έδωσε την επιμέλεια στη μητέρα.Τα παιδιά έπαθαν σοκ.Ο έφηβος γιος ήθελε να γράψει γράμμα στο Πρόεδρο του Αρείου Πάγου για να τον ρωτήσει «γιατί δεν μας ακούσατε».Η απόφαση δεν εκτελέστηκε ποτέ.Τα παιδιά αρνήθηκαν να μετακομίσουν.Σήμερα έχουν εξαιρετική επαγγελματική και ακαδημαϊκή πορεία.


•Η γνώμη του ανηλίκου είναι πολύτιμο στοιχείο της δίκης της επιμέλειας.Πρέπει ωστόσο η γνώμη αυτή να είναι ώριμη και σοβαρή.Για να μην προτιμάται ο  ελαστικόσγονέας,εκείνος που δεν βάζει όρια στα παιδιά και άρα είναι περισσότερο «αγαπητός», η εκείνος που με υπερβολικές παροχές εξασφαλίζει τη προτίμηση των παιδιών.Γι αυτό και απαιτείται πάντα εμπεριστατωμένη κοινωνική έρευνα.Προφανώς δεν αρκούν πεντάλεπτες επικοινωνίες με βιαστικούς Δικαστές.


•Στο υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο της συνεπιμέλειας  όλα τα παραπάνω πρέπει να μελετηθούν.