Oι γυναίκες μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην παγκόσμια οικονομία

Christine Lagarde 27 Σεπ 2013

Σε πολλές χώρες, ο δημόσιος διάλογος σχετικά με την ισότητα των φύλων εστιάζει κυρίως στην πρόσβαση των γυναικών σε υψηλά ιστάμενες θέσεις και σε σημαντικές ευκαιρίες καριέρας. Όμως το ευρύτερο ζήτημα έγκειται αλλού, στο κατά πόσον οι γυναίκες έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με τους άντρες να συμμετέχουν γενικά στις αγορές εργασίας. Με άλλα λόγια, έχουν οι γυναίκες τη δύναμη να συνεισφέρουν πλήρως στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και ευημερία;

Δυστυχώς, η τελευταία μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού ταμείου με τίτλο «Γυναίκες, εργασία και η οικονομία» έδειξε ότι παρά ορισμένες βελτιώσεις, η πρόοδος προς την εξίσωση των συνθηκών για άντρες και γυναίκες στον τομέα της εργασίας έχει βαλτώσει. Αυτό είναι κακό νέο για όλους, διότι μεταφράζεται σε χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη – που ισοδυναμεί σε ως και 27% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ορισμένες χώρες.

Σε ολόκληρο τον κόσμο, ο αριθμός των γυναικών στο σύνολο του εργατικού δυναμικού παραμένει πολύ χαμηλότερος από εκείνον των αντρών:: μόλις οι μισές από τις γυναίκες που βρίσκονται σε ηλικία για να εργάζονται έχουν δουλειά.

Οι γυναίκες είναι περισσότερο «θύματα» απλήρωτης εργασίας και όταν πληρώνονται, έχουν μεγαλύτερη εκπροσώπηση στην μαύρη εργασία και μεταξύ των φτωχών. Συνεχίζουν να αμείβονται με λιγότερα από τους άντρες για τις ίδιες δουλειές, ακόμα σε χώρες του ΟΟΣΑ, όπου η μέση μισθολογική απόκλιση μεταξύ των δύο φύλων βρίσκεται στο 16%.

Τα πιθανά οφέλη από ένα μεγαλύτερο γυναικείο εργατικό δυναμικό είναι εκπληκτικά. Προς τι λοιπόν η ψαλίδα της ανισότητας; Νομικές, θεσμικές και κοινωνικές διακρίσεις ενάντια σε γυναίκες σε πολλές χώρες τις εμποδίζουν να αναζητούν πληρωμένη εργασία με ασφάλιση. Ως αποτέλεσμα, οι γυναίκες πρωτοστατούν στην μαύρη εργασία, όπου οι δουλειές είναι συχνά εποχιακές και οι αμοιβές χαμηλές. Επιπλέον, τα φορολογικά συστήματα και τα προγράμματα κοινωνικής ασφάλισης είναι σχεδιασμένα με τρόπο που να αποτρέπει τις γυναίκες από το να εργάζονται.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι πολιτικές κυβερνητικής φορολογίας και δαπανών, καθώς και της ρύθμισης της αγοράς εργασίας θα πρέπει να μεταρρυθμιστούν ώστε να βοηθούν την ενίσχυση της γυναικείας απασχόλησης. Η σύνδεση κοινωνικών επιδομάτων με τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, την εκπαίδευση ή ενεργά προγράμματα απασχόλησης μπορούν να βοηθήσουν, όπως και οι προσιτοί υψηλής ποιότητας παιδικοί σταθμοί και οι μεγαλύτερες ευκαιρίες για άδειες πατρότητας και μητρότητας.

Οι γυναίκες επωφελούνται από την εισαγωγή ευέλικτων προγραμμάτων εργασίας και όταν οι φραγμοί μεταξύ πλήρους και μερικής απασχόλησης ελαττώνονται, όπως έδειξε το επιτυχές ολλανδικό παράδειγμα. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, η πρόσβαση σε νερό και τα καλύτερα συστήματα μαζικής μεταφοράς σε αγροτικές περιοχές μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες να διαχειρίζονται καλύτερα τον χρόνο τους. Η θέσπιση και η προστασία ίσων δικαιωμάτων στη περιουσία και την κληρονομιά μπορεί να αυξήσει την πρόσβαση των γυναικών σε πίστωση και άλλες παραγωγικές πηγές, ενώ η ευαισθητοποίηση για νομικά δικαιώματα γενικώς μπορούν να βοηθήσουν κατά των διακρίσεων.

Ορισμένα από αυτά τα βήματα έχουν ήδη γίνει τα τελευταία χρόνια. Είναι όμως καιρός να δώσουμε νέα ώθηση στην όλη διαδικασία. Προτρέπουμε τους ιθύνοντες στην χάραξη πολιτικών, να αναλάβουν δράση και να εφαρμόσουν πολιτικές που να στοχεύουν στην απομάκρυνση των εμποδίων στη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό.

Εμείς στο ΔΝΤ θα κάνουμε το χρέος που μας αναλογεί βελτιώνοντας τις αναλύσεις μας για τις οικονομικές επιπτώσεις της ανισότητας λόγω φύλου και συνεργαζόμενοι με τις χώρες μέλη μας θα βοηθήσουμε τις γυναίκες να συνεισφέρουν πλήρως στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και ευημερία.

Ειδικά τώρα, με τις προοπτικές ανάπτυξης να είναι αβέβαιες σε ολόκληρο τον κόσμο, οι πολιτικές που ενθαρρύνουν περισσότερες γυναίκες να μπουν στην αγορά εργασίας σίγουρα μπορούν να βοηθήσουν. Οι γυναίκες είναι έτοιμες, ικανές και πρόθυμες. Το εγγυώμαι.