Πολιτισμός πάσχων…

Λίνα Μενδώνη 10 Ιαν 2016

Δέκα μέρες από την αρχή του ενιαυτού και έχουμε χάσει και τα τελευταία ψήγματα της όποιας θετικής διάθεσης μας διακατείχε λόγω των εορτών. Αποδελτιώνοντας τα ευχετήρια μηνύματα, διαπίστωσα ότι τα περισσότερα συμπεριελάμβαναν στις ευχές για τη νέα χρόνια «αισιοδοξία και καλή δύναμη», «πολλές αντοχές» και άλλα συναφή. Αποτύπωναν με άλλο τρόπο την απαισιοδοξία για την πορεία του τόπου που κατέγραψαν οι πρώτες δημοσκο­πήσεις του έτους. Η αναποτελεσματική διακυβέρνηση, η ανασφάλεια, η οικονομική δυσπραγία, η αβεβαιότητα, η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς και στην αξιοκρατική διοίκηση, η ανυπαρξία κράτους δικαίου, ο φόβος της ανεργίας κυριαρχούν.

Δύσκολα ο Πολιτισμός θα αποτελούσε την εξαίρεση. Η πρώτη ουσιαστικά πράξη της πολιτικής ηγεσίας του αρμόδιου υπουργείου ήταν η θεσμικά προβληματική παύση του προέδρου και καλλιτεχνικού διευθυντή του Ελληνικού Φεστιβάλ, διότι ασκήθηκε εναντίον του ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος. Ο υπουργός Πολιτισμού είχε προαναγγείλει τη δίωξη. Στη συνέχεια, προέτρεξε της Δικαιοσύνης επιβάλλοντας στον Γ. Λούκο, του οποίου η θητεία έληγε σε λίγες βδομάδες, την ποινή της άμεσης καθαίρεσης.

Την 31η Δεκεμβρίου έληξε το ΕΣΠΑ 2007-2013 αφήνοντας πίσω του έργα μισοτελειωμένα και μη λειτουργικά -αντίθετα με τις δεσμεύσεις και τον προγραμματισμό τους- λόγω της αδιαφορίας, της άγνοιας, της ανικανότητας των εκάστοτε πολιτικών αρμοδίων του υπουργείου Πολιτισμού και του βαρουφακείου ελέγχου των κεφαλαίων κίνησης. Για την ολοκλήρωση των περισσοτέρων απαιτούνται εθνικοί πόροι μερικών εκατομμυρίων ευρώ από το ανύπαρκτο ουσιαστικά Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του 2016. Η απόδοση των έργων στο κοινό παραπέμπεται σε βάθος χρόνου. Ωστόσο, αν παραμείνουν ημιτελή μέχρι το τέλος του 2017, ο εθνικός προϋπολογισμός θα επιβαρυνθεί με το σύνολο του προϋπολογισμού τους, που μετρά πλέον πολλά εκατομμύρια.

Και ενώ το τρέχον ΕΣΠΑ έκλεινε την 31η Δεκεμβρίου, οι πολιτικοί προϊστάμενοι του πολιτισμού, αν και όφειλαν να γνωρίζουν ότι μέχρι την τελευταία στιγμή απαιτούνται κρίσιμες υπογραφές και συνεννοήσεις σε διϋπουργικό επίπεδο, είχαν πάρει πρωτοχρονιάτικη άδεια. Σε αντίθεση με τους αγωνιούντες υπηρεσιακούς προϊσταμένους και υπευθύνους των έργων, οι οποίοι, αν και τους δόθηκε άδεια, παρέμειναν στις θέσεις τους πασχίζοντας να κλείσουν όσο περισσότερα μέτωπα μπορούσαν.

Την 31η Δεκεμβρίου έληξαν οι συμβάσεις εκατοντάδων εργαζομένων στα έργα αρχαιολογικής αυτεπιστασίας. Διέξοδος απασχόλησης γι’ αυτούς αποτελεί η έναρξη έργων αποκατάστασης και ανά­δειξης αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, αλλά και η συνέχιση των μεγάλων δημοσίων έργων, όπως η Ιονία οδός ή ο μητροπολιτικός σιδηρόδρομος, η κατασκευή των οποίων προϋποθέτει την ολοκλήρωση των αρχαιολογικών ανασκαφών. Ομως, για την εκκίνηση των έργων απαιτείται η άμεση ένταξή τους στην επόμενη χρηματοδοτική περίοδο, την οποία η ηγεσία του υπουργείου παραπέμπει στις αριστερές καλένδες με την επαναλαμβανόμενη, αλλά και εκπληκτική, δικαιολογία -από χείλη αρμοδίων- ότι το ΕΣΠΑ του 2007 ενεργοποιήθηκε για τον πολιτισμό το 2010, επομένως υπάρχει χρόνος για την εκκίνηση του ΕΣΠΑ 2014-2020! Με τα δεδομένα αυτά πόσο αισιόδοξος μπορεί να είναι κανείς για τον πολιτισμό;