Σεμνά και Ταπεινά

Νίκος Σπ. Κονδυλάτος 09 Αυγ 2023

Για τους λίγους ψύχραιμους αυτής της χώρας δεν απετέλεσε έκπληξη o πληθωρισμός των άρθρων καθώς και οι μεγαλόστομες και ενθουσιώδεις διακηρύξεις για τη νέα εποχή στην οποία μπαίνουμε, ότι ο δρόμος ανοίγει για την κανονικότητα, τον εκσυγχρονισμό, τις μεταρρυθμίσεις κ.ο.κ. Έτσι συμβαίνει πάντα εδώ, σε κάθε νέα αρχή, μόνο που αυτή τη φορά, το “έκτακτο γεγονός” ήρθε πολύ γρήγορα για να μας προσγειώσει στη σκληρή ελληνική πραγματικότητα.

Τις τελευταίες μέρες δημοσιεύτηκαν κάποια στοιχεία- τα παραθέτω χωρίς σχόλια- τα οποία μαζί με τα παγκοίνως γνωστά και πιστοποιημένα από διεθνείς έρευνες, δείχνουν κατά τη γνώμη μου την πραγματική αιτία του ελληνικού προβλήματος:

- το ποσοστό των υποψηφίων για τις πανελλαδικές εξετάσεις που αρίστευσε στο μάθημα της έκθεσης είναι....0,1%.

- την πενταετία 2018-2022 υποβλήθηκαν στην περιοχή της Αθήνας 700000 μηνύσεις!!! Αυτές μάλιστα χρεώθηκαν σε 12 εισαγγελείς, 145000 στον καθένα... (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 9/7/023).

- πρωταθλήτρια Ευρώπης στη φοροδιαφυγή η Ελλάδα, μία παράδοση που καλά κρατεί, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία της Commission.

Αναφέρω, εν συντομία, και τα παγκοίνως γνωστά για τα οποία έκανα μνεία παραπάνω, οπότε έχουμε ανάγλυφη την εικόνα του υποβάθρου πάνω στο οποίο στηρίζεται αυτή η χώρα: Σύμφωνα με τις έρευνες αυτές είμαστε πρώτοι, ανάμεσα στις προηγμένες χώρες, στις τροχαίες παραβάσεις και τα τροχαία ατυχήματα, πρώτοι στην παιδική παχυσαρκία, πρώτοι στην παραβίαση των νόμων και τη διαφθορά, πρώτοι στη χρήση βίας στο σπίτι, στα σχολειά όλων των βαθμίδων και στον δημόσιο χώρο, πρώτοι στη χρήση αντιβιοτικών, πρώτοι στην παραγωγή απορριμμάτων και τη ρύπανση του περιβάλλοντος, πρώτοι στην κατάληψη και κακοποίηση των δημόσιων κοινόχρηστων χώρων, πρώτοι στην αυθαίρετοι δόμηση και την καταστροφή του περιβάλλοντος, πρώτοι στο κάπνισμα και την παραβίαση του νόμου περί καπνίσματος, πρώτοι στη συνωμοσιολογία κ.ο.κ. Είμαστε τελευταίοι στα θέματα της παιδείας, στην ανάγνωση βιβλίων, στη διαχείριση των απορριμμάτων, στην περιβαλλοντική συμπεριφορά, στη συμπεριφορά απέναντι στα άτομα με αναπηρία, στη δωρεά οργάνων κ.ο.κ.

Όλοι συμφωνούν, πιστεύω, πως δεν είναι δυνατόν ένας οργανισμός, ο οποιοσδήποτε, να λειτουργήσει σωστά και να εξελιχθεί, όταν αυτοί που τον υπηρετούν-το έμψυχο δυναμικό τουστερείται των αναγκαίων προς τούτο προϋποθέσεων. Μικρή σημασία έχει τότε ποιοι τον διοικούν. Έτσι ακριβώς συμβαίνει και με το ελληνικό κράτος του οποίου το υπόβαθρο που το υπηρετεί και το καθορίζει είναι αυτό που μόλις περιγράψαμε.

Το κράτος αυτό είναι το δημιούργημα της ελληνικής κοινωνίας και της κουλτούρας που έχει διαμορφωθεί από της συστάσεως του μέχρι σήμερα. Κράτος και κοινωνία διαπλέκονται, αλληλοτροφοδοτούνται και αναπαράγονται, με συνδετική ύλη τον πελατειασμό, την αναξιοκρατία, την αδιαφάνεια, τη διαφθορά, την εξυπηρέτηση μικρών και μεγάλων συμφερόντων, ενώ φυσικά η σχέση μεταξύ τους, όπως είναι αναμενόμενο, δεν είναι σχέση εμπιστοσύνης αλλά σχέση δυσπιστίας και έχθρας.

Ένα πολύ ενδιαφέρον πεδίο έρευνας*, δείγμα και αυτό του υποβάθρου για το οποίο συζητάμε, εν όψει μάλιστα και των επικείμενων αυτοδιοικητικών εκλογών, είναι αυτό των οργανισμών της τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδίως της επαρχίας. Τοπική αυτοδιοίκηση των κομματικών και πελατειακών μηχανισμών, καθηλωμένη σε παρωχημένες αντιλήψεις και πρακτικές, διακονούμενη από ανθρώπους κατά κανόνα χωρίς όραμα για τον τόπο τους, στον οποίο, επιφέρουν συνήθως ανεπανόρθωτα τραύματα, ιδίως στις τουριστικές περιοχές, στο όνομα, πάντα, της πολυθρύλητης ανάπτυξης.

Πράγματι, αν αναλογιστεί κανείς ότι στην ελληνική κοινωνία έχει παγιωθεί μία κατάσταση όπου οι σοβαροί και καλλιεργημένοι άνθρωποι βρίσκονται στο περιθώριο και ότι η μεγάλη πλειοψηφία αυτών που εκλέγονται και μας εκπροσωπούν σε όλα τα επίπεδα και σε όλες τις βαθμίδες-πλην εξαιρέσεων τινών- προέρχονται από τη μεγάλη μάζα των μετρίων, μπορεί να συμπεράνει το μέγεθος του ελληνικού προβλήματος.

Εν προκειμένω, είναι πολύ ορθή η άποψη που εκφράζεται στο τελευταίο άρθρο του κ. Κυριακίδη περί αποκέντρωσης και μεταβίβασης αρμοδιοτήτων στις τοπικές εξουσίες αλλά αυτά μπορούν να εφαρμοστούν και να ευδοκιμήσουν μόνο στις κανονικές χώρες. Παλαιότερα, όταν το εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ μεταβίβασε αρμοδιότητες πολεοδομικών εφαρμογών στην αυτοδιοίκηση, αυτή επιδόθηκε σε ένα όργιο εξυπηρέτησης μικρών και μεγάλων συμφερόντων- πράγμα άλλωστε που κάνει και σήμερα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που έχει- και φρένο μπήκε μόνον μετά από την παρέμβαση του Σ.τ.Ε. το οποίο, με αποφάσεις του, επανέφερε τις αρμοδιότητες στην κεντρική διοίκηση.

Εν κατακλείδι, το εμπόδιο σε κάθε βηματισμό προς την κανονικότητα είναι το τεράστιο έλλειμμα παιδείας και πολιτισμού που μας καθορίζει και σε αυτό πρέπει να ενσκήψουμε, σεμνά και ταπεινά, αν θέλουμε κάποτε να αλλάξει αυτή η χώρα. Η αλήθεια αυτή πιστοποιείται και από την απάντηση που έδωσαν οι Έλληνες σε σχετική έρευνα του αμερικανικού ερευνητικού κέντρου για την Ευρώπη Pew Research, όπου το 89% των ερωτηθέντων απαντά πως, όχι μόνον ο αρχαίος, αλλά και ο σύγχρονος ελληνικός πολιτισμός είναι ο ανώτερος της Ευρώπης!!!

*Θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον, για να δούμε πού βαδίζουμε και πού πατάμε, εάν η ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ επιχειρούσε μία έρευνα σχετικά με το επίπεδο και την ποιότητα των αιρετών συλλογικών οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης.