Το δημογραφικό ζήτημα ως μια υπαρξιακή απειλή

Κατερίνα Καζάνη 09 Σεπ 2025

Το δημογραφικό ζήτημα ως μια υπαρξιακή απειλή για τη χώρα μας απαιτεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, συναινέσεις και κατ΄απόλυτη προτεραιότητα χρηματοδοτήσεις. Δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με αποσπασματικά μέτρα και δράσεις χωρίς στοχοθεσία και χρονοδιάγραμμα. Δυστυχώς αυτό άφησε πίσω της η ομιλία του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Όμως η κριτική λίγα προσφέρει. Σημασία έχει η πρόταση για το αύριο.

Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη πρόκληση. Οι γεννήσεις μειώνονται χρόνο με τον χρόνο, οι οικογένειες μικραίνουν και τα χωριά αδειάζουν. Σχολεία κλείνουν, γειτονιές μαραζώνουν και κοινότητες συρρικνώνονται. Δεν είναι μια ψυχρή στατιστική. Είναι η ίδια μας η ζωή που αλλάζει. Το δημογραφικό δεν αφορά μόνο αριθμούς· αφορά το μέλλον των παιδιών μας, αν η χώρα θα παραμείνει ζωντανή και δυνατή. Η μείωση των γεννήσεων, η γήρανση του πληθυσμού και η μετανάστευση νέων ανθρώπων στο εξωτερικό διαμορφώνουν ήδη την κοινωνία και την οικονομία μας. Η αντιμετώπισή του απαιτεί συνολική στρατηγική και πολιτική βούληση.

Στο ΠΑΣΟΚ, προτείνουμε τρεις συγκεκριμένους πυλώνες, που συγκροτούν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη στήριξη των οικογενειών και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Η πρόταση αυτή είναι αποτέλεσμα συνεργασίας με πανεπιστήμια, ινστιτούτα έχοντας την εμπειρία και τα παραδείγματα άλλων χωρών και λαμβάνοντας υπόψη τις υποδομές και τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας,

Πρώτος πυλώνας: Αντιστροφή του brain drain και περιφερειακή ανάπτυξη.

Η χώρα χρειάζεται 12 ολοκληρωμένα σχέδια περιφερειακής ανάπτυξης, προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. Η στήριξη της νησιωτικότητας και της ορεινότητας, η ισότιμη πρόσβαση σε υγεία, εκπαίδευση και πολιτισμό, τα κίνητρα για απομακρυσμένη εργασία, είναι αναγκαία για να κρατήσουμε τους νέους στον τόπο τους. Για να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις επιστροφής για όσους έφυγαν.

Δεύτερος πυλώνας: Εναρμόνιση εργασιακής και οικογενειακής ζωής.

Η οικογένεια δεν μπορεί να αποτελεί τροχοπέδη στην επαγγελματική εξέλιξη. Δωρεάν και καθολική πρόσβαση στη βρεφική και προσχολική φροντίδα, στήριξη της προσχολικής αγωγής, αλλά και ουσιαστικές γονικές άδειες για μητέρες και πατέρες, αποτελούν βασικά βήματα. Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης δομές δωρεάν υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, καθώς και την κάλυψη των εξόδων διαμονής για τις γυναίκες που χρειάζεται να μετακινηθούν πριν τον τοκετό.

Τρίτος πυλώνας: Πολιτικές για την οικογένεια.

Η στήριξη των οικογενειών πρέπει να είναι διαρκής και ουσιαστική. Προβλέπεται μηδενισμός ΦΠΑ σε βασικά βρεφικά είδη, ειδικές φορολογικές ελαφρύνσεις για πολύτεκνες οικογένειες και θεσμοθέτηση ενός Εθνικού Αποταμιευτικού Λογαριασμού για κάθε παιδί. Πρόκειται για μέτρα που μειώνουν άμεσα το κόστος ζωής, αλλά ταυτόχρονα ενισχύουν την εμπιστοσύνη ότι η Πολιτεία επενδύει στο μέλλον των παιδιών.

Το δημογραφικό είναι πάνω απ’ όλα ζήτημα ζωής και προοπτικής. Αν επενδύσουμε στην οικογένεια και στηρίζουμε έμπρακτα τους νέους, η Ελλάδα μπορεί να παραμείνει μια χώρα που μεγαλώνει, δημιουργεί και προοδεύει.