Το δέντρο και τα μπόλια. Φύση και πολιτική

Αθανάσιος Θεοδωράκης 03 Αυγ 2017

Οσοι ασχολούνται με την αγροτική ζωή γνωρίζουν ότι μια σημαντική και πολύ λεπτή εργασία είναι το μπόλιασμα ή κέντρισμα των δέντρων. Η εργασία αυτή απαιτεί ειδικές γνώσεις, επιμονή και καλή προετοιμασία, ενώ η επιτυχία της εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (επιλογή υποκειμένου, συμβατότητα υποκειμένου και εμβολίου, επιλογή ορθής τεχνικής, κατάλληλη περίοδος, προστασία του εμβολίου, κοκ). Τα κύρια ερωτήματα που τίθενται είναι τα εξής:

Ποιό είναι το υποκείμενο πάνω στο οποίο θα βάλουμε τα μπόλια; Ο κορμός του παλιού δέντρου είναι κατάλληλος, υγιής ή έχει προβλήματα και ασθένειες, οπότε είναι προτιμότερο να μπολιάσουμε μια δυνατή παραφυάδα του ή ένα εντελώς νέο δέντρο; Υπάρχει συμβατότητα ανάμεσα στο υποκείμενο και στα επιλεγμένα μπόλια; Τα μπόλια είναι καλά, έχουν επιλεγεί από υγιή και καρποφόρα δέντρα; Τα μπόλια αναπτύσσονται καλά όταν είναι συμβατά, δηλαδή όταν προέρχονται από άλλα δέντρα της ίδιας κατηγορίας…Ο τρόπος μπολιάσματος έχει επίσης μεγάλη σημασία. Θα γίνει με κέντρισμα, στη φλούδα, με «μάτι», στον αέρα, στο χώμα; Υπάρχουν επίσης  περιπτώσεις δέντρων που δέχονται πολλά ομοειδή μπόλια…

Στην πολιτική τώρα. Οι προσπάθειες ανασύστασης, ανασυγκρότησης, ανασύνθεσης, κοκ,  της κεντροαριστεράς, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι λόγοι είναι προφανείς, δεν χρειάζεται να τους επαναλάβω. Ωστόσο η απλή αριθμητική μεγέθυνση, μέσω της άθροισης ή προσχώρησης στελεχών και ομάδων, δεν είναι βέβαιο ότι θα αποδώσει. Τόσο για λόγους κοινωνιολογικούς, αφού οι γενιές των ψηφοφόρων αλλάζουν και η σχέση των σημερινών νέων με τα κόμματα είναι ανύπαρκτη, όσο και για λόγους ουσίας, αφού η κρίση ανέτρεψε για πάντα τα παλιά δεδομένα. Επιπλέον η κυριαρχία των νέων τεχνολογιών προσθέτει νέα ερωτηματικά, κυριαρχούν πλέον τα κοινωνικά δίκτυα, η εικόνα, το απλό ή απλοϊκό μήνυμα, απασχολεί η παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα ως επιβεβαίωση ύπαρξης.

Ας δούμε πάλι τα μπολιάσματα, με συμβολικό βέβαια τρόπο…Αν πρόκειται λοιπόν να «μπολιαστεί» ένα ιστορικό κόμμα με άλλες κινήσεις, να δούμε πρώτα αν ο κορμός αυτός είναι κατάλληλος. Αν ναι, να δούμε τη συμβατότητά του με τα μπόλια που είναι διαθέσιμα. Αν όχι, τότε να επιλέξουμε ένα καλό κλωνάρι του ή ενδεχομένως μια νέα παραφυάδα που έχει τη δύναμη του νέου και άγριου. Ξέρουμε ότι η άγρια παραφυάδα δεν θα καρποφορήσει ποτέ και γι αυτό χρειάζεται μπόλιασμα…Με ποιά μπόλια όμως; Από αυτά του παλιού δέντρου ή από μπόλια άλλων καρποφόρων δέντρων της ίδιας οικογένειας; Υπάρχει συμβατότητα; Υπάρχει προηγούμενο; Πόσα μπόλια θα βάλουμε και με ποιό τρόπο;

Αφησα για το τέλος το θέμα του μπολιαστή. Ο μπολιαστής δέντρων είναι συνήθως έμπειρος, με μεράκι για τη δουλειά του, επιμελής και χαίρει μεγάλης εκτίμησης στην κοινωνία. Το μέλλον του αμπελιού, του περιβολιού, εξαρτάται από τη δουλειά του…Εχει γνώση της κατάστασης, γνωρίζει καλά τα δέντρα της περιοχής κι έχει δοκιμάσει τα φρούτα τους. Και κυρίως έχει «πράσινο χέρι», χωρίς αυτό δεν γίνεται.

Αν για τα δέντρα χρειάζεται έμπειρος και επιμελής μπολιαστής, στην πολιτική χρειάζεται κάτι παραπάνω. Χρειάζεται ηγετική φυσιογνωμία, με όραμα και σχέδιο για τη χώρα, προσωπικότητα ισχυρή και ηθικά άμεμπτη, άνθρωπος ευφυής, ικανός να επιλέγει τους συνεργάτες του, έτοιμος να λαμβάνει γρήγορα αποφάσεις και να ελέγχει την εφαρμογή τους, να κατευθύνει τα στελέχη, να πείθει τους πολίτες με τις ιδέες, τις γνώσεις, την διορατικότητα και τη συμπεριφορά του. Να έχει παράλληλα την αίσθηση της αυτοθυσίας και του δημοσίου συμφέροντος και λόγω της έκτακτης κατάστασης που ζούμε να έχει συναίσθηση της αποστολής του, να ξέρει καλά τα μέσα και τα έξω και να γνωρίζει ότι θα κριθεί κυρίως από το αν θα συμμαζέψει το κράτος, αναθέτοντάς του μια νέα δημιουργική αποστολή. Να ασχοληθεί δηλαδή με το γνωστό πρόβλημα που δεν έλυσαν τα Μνημόνια, τη λειτουργία του κράτους.

Ισχύουν όμως κανόνες στην εποχή της κρίσης; Ποιές συμπεριφορές κυριαρχούν σε εποχή ρήξης και διεθνών ανακατατάξεων; Πώς θα κυβερνηθούν οι πολύπλοκες κοινωνίες μας, όπου παρελθόν, παρόν και μέλλον αλλά και η εικονική πραγματικότητα, συγχέονται στο νου μας; Η πολιτική καλείται να απαντήσει και να πείσει, ενώ όλα γύρω αλλάζουν γρήγορα. Και για να πείσει πρέπει να μάθει να λειτουργεί διαφορετικά, ως συλλογικό δημοκρατικό δημόσιο αγαθό.

Επιτυχημένος «μπολιαστής» το χώρο της ευρωπαϊκής κεντροαριστεράς ήταν στην εποχή του ο Φρ. Μιττεράν…Κατόρθωσε να συνθέσει ιδέες και συνιστώσες, να ενώσει, να εμπνεύσει, να ηγηθεί. Ο καθηγητής Ανδρέας Παπανδρέου προτίμησε να δημιουργήσει ένα νέο κόμμα εξ αρχής, το μπόλιασμα δεν τον ενδιέφερε, παρά μόνο περιστασιακά. Και οι δύο πέτυχαν να ηγηθούν και να αλλάξουν τα δεδομένα της εποχής.

Παρά τον καύσωνα των ημερών, είμαστε τώρα στα μέσα ενός πολύ κρύου πολιτικού χειμώνα, καιρός να ετοιμάσουμε την άνοιξη. Το έργο είναι όντως κοπιαστικό, η φύση, όπως και η πολιτική, έχει τους κανόνες της και πρέπει να τους γνωρίζεις και να τους σέβεσαι.  Οταν όμως «πιάνει» το μπόλι, όταν  μεγαλώνει με δύναμη και ξεπετιέται, τότε το χαμόγελο ικανοποίησης του μπολιαστή είναι γνήσιο. Η ανθοφορία και τα φρούτα δεν θα αργήσουν…