Νίκος Χριστοδουλάκης: Η Επανεκκίνηση Μετά Την Πανδημία

Νίκος Χριστοδουλάκης 02 Ιαν 2021

Η πανδημία που ενέσκηψε το 2020 με τη διάδοση του κορωνοϊού έχει προκαλέσει -πέρα από τα ανθρώπινα θύματα– οικονομικές αναταραχές μεγάλης έντασης και έκτασης σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, η πανδημία αναμένεται να προκαλέσει το 2020 μεγάλη συρρίκνωση της διεθνούς οικονομίας. Την επόμενη χρονιά θα υπάρξει μία αναπήδηση, που όμως δεν θα καταφέρει να αντισταθμίσει τη φετινή πτώση.


Ακόμα πιο εντυπωσιακό και ανησυχητικό είναι όμως το γεγονός ότι η πανδημία θα οδηγήσει σε μείωση του βιοτικού επιπέδου (μετρούμενο με το κατά κεφαλή ΑΕΠ) στις περισσότερες χώρες του πλανήτη, υπερβαίνοντας την αναλογία πλήγματος από οποιαδήποτε άλλη κρίση ή κατάρρευση του 20ού αιώνα. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, εκτιμάται ότι θα πληγεί το 94% των χωρών, μια αναλογία αισθητά υψηλότερη από όσες χώρες επλήγησαν κατά το Κραχ του 1929 ή ακόμη και τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους (Διάγραμμα 1).
Τη μεγαλύτερη πτώση θα υποστούν οι ανεπτυγμένες οικονομίες, σημαντική όμως μείωση θα σημειωθεί και στις αναδυόμενες οικονομίες, επιτείνοντας μια σειρά από στενότητες και προβλήματα που χαρακτηρίζουν τις φτωχότερες χώρες.1 Είναι ενδιαφέρον να δει κανείς ότι το 2009, με την εκδήλωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι μεν ανεπτυγμένες οικονομίες είχαν ως σύνολο σημειώσει πτώση κατά -3,3% του ΑΕΠ, αλλά οι αναπτυσσόμενες είχαν καταφέρει να έχουν ως σύνολο μια άνοδο κατά +1,2% του ΑΕΠ και μετά συνέχισαν πάλι με έντονους ρυθμούς.2

Επιπλέον, παραμένει ακόμα απροσδιόριστη η διάρκεια της πανδημίας, καθώς το πρώτο κύμα το έχει διαδεχθεί ένα δεύτερο και ενδέχεται να επωάζονται και επόμενα. Όλα αυτά συνθέτουν μια πρωτόγνωρη κατάσταση διεθνώς, η οποία ήδη άρχισε να προκαλεί σημαντικές αλλαγές στην κοινωνική δυναμική, την οργάνωση της παραγωγής, τη μετάδοση της γνώσης και στις προοπτικές ασφάλειας και ευημερίας των πολιτών. Πολλά δεδομένα και χαρακτηριστικά της οργάνωσης και λειτουργίας τους αναμένεται να αλλάξουν για να μπορέσουν οι κοινωνίες να ελαχιστοποιήσουν το πλήγμα της πανδημίας και να σταθούν καλύτερα απέναντι σε πιθανή επανάληψη παρόμοιων απειλών.


Συνέχεια