Αμελέτητη δράση, απρόβλεπτη αντίδραση

Κίμων Χατζημπίρος 18 Μαρ 2022

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, κακοσχεδιασμένη στρατιωτικά και πολιτικά, δεν είχε τα αναμενόμενα κεραυνοβόλα αποτελέσματα. Ανεξάρτητα από την τελική έκβαση των μαχών, η ανθρώπινη δυστυχία και η σθεναρή αντίσταση του πληθυσμού, συμπύκνωσαν τον πολιτικό χρόνο και πυροδότησαν μείζονες ανατροπές:

  1. Αφύπνιση της Δύσης, η οποία, όπως έχει δείξει η  Ιστορία, αντιδρά σκληρά όταν χρειασθεί, σε αντίθεση με την συνήθη αδράνειά της. Η δυτική κοινή γνώμη, μέσα σε ελάχιστες μέρες, έδειξε συμπαγή ανταπόκριση, εκδηλώνοντας εντυπωσιακή συμπαράσταση προς δύο εκατομμύρια Ουκρανούς πρόσφυγες, ζητώντας οδυνηρές κυρώσεις κατά των εισβολέων, δημιουργώντας παγκόσμια ομοφωνία. Ξέσπασε ο συσσωρευμένος θυμός για τα προηγούμενα καμώματα της ρωσικής ηγεσίας, που ωρίμαζε επί χρόνια.
  2. Βραδυκίνητοι θεσμοί κινητοποιήθηκαν με εξαιρετική ταχύτητα και προχώρησαν σε ισχυρές ενέργειες
  3. Οι σημαντικές πολιτικές αποκλίσεις μεταξύ Αμερικής και Ευρώπης, από την θέση (αποδίδεται στην Κοντολίζα Ράϊς) «τιμωρείστε την Γαλλία, αγνοείστε την Γερμανία, συγχωρείστε την Ρωσία», μέχρι την επικίνδυνη ρητορική Τραμπ, αμβλύνθηκαν σε μεγάλο βαθμό, με την συνετή διαχείριση Μπάϊντεν που φαίνεται να αποκαθιστά ένα αρραγές μέτωπο.
  4. Η μεταστροφή της Γερμανίας, που φαίνεται να απομακρύνεται από την χαλαρή θέση βιομηχανίας και Μέρκελ πως η Αμερική εξασφαλίζει την άμυνα, η Ρωσία την ενέργεια και η Κίνα την αγορά των προϊόντων. Ο μέχρι τώρα «οικονομικός γίγαντας και πολιτικός νάνος» ίσως αναλάβει τις ευθύνες που αναλογούν για κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική της Ευρώπης.
  5. Η διάψευση του υποτιθέμενου αλάθητου των ρωσικών ενεργειών, όπως προέκυπτε από μια σειρά στρατιωτικών επεμβάσεων σε Συρία, Λιβύη, Καζακστάν κ.λπ.
  6. Η απότομη συνειδητοποίηση πως η ενεργειακή εξάρτηση από ξένες, ασταθείς ή εχθρικές αγορές είναι επίφοβη. Το ύψιστο αγαθό της ενέργειας καλύτερα να παράγεται εγχώρια, όπως γίνεται με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Πολλές χρόνιες λανθασμένες πολιτικές, υπό το φως των ραγδαίων εξελίξεων, μπαίνουν σε μικροσκόπιο κριτικής. Μήπως, μετά την κατάρρευση του Σιδηρού Παραπετάσματος και την ακύρωση των βίαιων κατακτήσεων του Στάλιν στο τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, θα έπρεπε η Ρωσία να είχε αντιμετωπισθεί διαφορετικά; Μήπως το ασφυκτικό στρίμωγμα μιας μεγάλης στρατιωτικής και πυρηνικής δύναμης ήταν απερίσκεπτο; Η πολιτιστική και η οικονομική συνεργασία και κάθε ήπιο μέσο είναι αποτελεσματικά εργαλεία για την προώθηση της ειρήνης. Μήπως η Δύση, με βάση τα άφθονα κοινά πολιτιστικά στοιχεία (λογοτεχνία, μουσική, χορός, κινηματογράφος κ.λπ.), θα έπρεπε να αναπτύξει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική όχι απομόνωσης αλλά σταδιακής ενσωμάτωσης αυτής της απέραντης χώρας στην ευρωπαϊκή οικονομική, κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα; Σύμφωνα με τον Μπίσμαρκ: «Το μυστικό της διεθνούς πολιτικής είναι να κλείσεις μια καλή συμφωνία με την Ρωσία».

Πηγή: booksjournal.gr