Χούντα στα πανεπιστήμια

Κίμων Χατζημπίρος 18 Μαϊ 2023

«Η Χούντα δεν τελείωσε το ’73» φωνάζουν ημιμαθείς διαδηλωτές, αγνοώντας την πτώση τηςδικτατορίας το 1974. Ωστόσο, με μια έννοια, κληρονομιές της Χούντας ευδοκιμούν, όχι μόνο με τη μορφή ολοκληρωτικών νοοτροπιών και απεχθών πράξεων από ακραίεςμειοψηφίες που διαφεντεύουν τα πανεπιστήμια, αλλά και με συγκεκριμένες ρυθμίσεις που πανηγυρικά καθορίζουν ακαδημαϊκέςλειτουργίες μέχρι σήμερα!

Α) Το Πανεπιστήμιο Πάτρας ιδρύθηκε με Διάταγματου 1964, εποχή αναγέννησης.Γεώργιος Παπανδρέου και Ευάγγελος Παπανούτσος,Υπουργός και Γενικός Γραμματέας Παιδείας αντίστοιχα, οραματίζονται ένα νέο πρωτοποριακό πανεπιστήμιο, διαφορετικό από τα υπάρχοντα (Αθήνας και Θεσσαλονίκης). Στην Πάτρα καθιερώνεται η Σχολή ως βασική ακαδημαϊκή, διδακτική και διοικητική μονάδα. Οι πρωτοετείς φοιτητές εισέρχονται σε Σχολές και, μετά από ένα χρόνο επιτυχούς φοίτησης στα γενικά μαθήματα,αναλόγως της βαθμολογίαςκαι της επιθυμίαςτους,επιλέγουν ειδικότερο Τμήμα.Το 1966,η ψήφιση του νομοσχεδίου Μητσοτάκη-Αλλαμανήπου θα επικύρωνε το ιδρυτικό Διάταγμα καθυστερεί, μέχρι το πραξικόπημα της 21/4/1967. Η Χούντα αμέσως ανατρέπει τημεταρρύθμιση, όλατα πανεπιστήμιαοφείλουν να ακολουθούν το κατεστημένο μοντέλοτου Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου κυριαρχούν συντηρητικές απόψεις. Μια χρονιά πρόλαβαν οι υποψήφιοι φοιτητές να εισαχθούν σε Σχολές, από το 1967 εισέρχονται υποχρεωτικά σε Τμήματα.Αργότερα,άλλα ιδρύματα μετονόμασαν προσχηματικά τα Τμήματά τους σε Σχολές…

Β) Η Χούντα επεδίωξε χειραγώγηση μιας κλειστήςπαιδείας. Με ψευδαίσθηση προοδευτικότητας, καθιερώνει την διανομή, πουισχύει ακόμη, του μοναδικού εγκεκριμένου δωρεάν συγγράμματος. Προπάντων, με ρητή συνταγματική πρόβλεψη το 1968, επιβάλλειγια τα πανεπιστήμια το οργανωτικό σχήμα των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου. Η διάταξη, παραδόξως, επικυρώνεταιστοδημοκρατικό Σύνταγμα του 1975, με το περίφημο άρθρο 16πουαπαγορεύει την σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες.Το δικαίωμα ίδρυσης ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων αναγνωρίζεται ήδη στο δημοκρατικό Γαλλικό Σύνταγμα του 1795, όπως αναφέρει το εξαιρετικό βιβλίο του Νίκου Αλιβιζάτου «Πέρα από το 16», όπου αναλύονται η ιστορία και η σημασία της οπισθοδρομικής χουντικής διάταξης:«Οι χουντικές ρυθμίσεις για την παιδεία καταγγέλθηκαν με σφοδρότητα από το αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα. Θα περίμενε λοιπόν κανείς να καταρρεύσουν πλήρως το 1974». Ωστόσο, οκρατισμός επικρατεί.Μεταξύ άλλων, οΑνδρέας Παπανδρέου ζητά να αποκλεισθούν οι ιδιώτες από την ανώτατη εκπαίδευση.

Καταφανώς, η υποχρεωτική εισαγωγή των φοιτητών σε Τμήματα σημαίνει πωςπαιδιά 18 χρονών εγκλωβίζονται, χωρίς καμία δυνατότητα αλλαγής, σε μια ειδικότητα που ουσιαστικά αγνοούν. Πολλοί, μη έχοντας κίνητρο μελέτηςστο πρώτο έτος, αρχίζουν μεταφορές μαθημάτων μέχρι το πτυχίο, όπου μόνονοι μισοί θα φθάσουν κάποτε.Πανεπιστήμιο κλειστοφοβικό, αλλά με πανεπιστημιακά μαγαζάκια στα Τμήματα.

Καταφανώς, τονα λειτουργούν τα πανεπιστήμια σαν δημόσιες υπηρεσίες αλλοιώνει τον φιλοσοφικό και αναπτυξιακό προσανατολισμό τους, ενώ έχει, επί δεκαετίες, αποκλείσει την ανάπτυξη ανταγωνισμού μεταξύ τους. Οι περισσότεροι διδάσκοντες αφήνονται στην δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία, ενώ οιερευνητικές λειτουργίεςασφυκτιούνστη μέγγενη του δημόσιου λογιστικού.

Έχουν περάσει 48 χρόνια.Ποια φοιτητική ή συνδικαλιστική παράταξη,ποιαπρυτανική αρχή, ποιος σύλλογος πανεπιστημιακών καθηγητών ζήτησε τον εξοβελισμό των χουντικών ρυθμίσεων;Αποκαλυπτική και ηαφασία κατάτην προεκλογική συζήτηση. Το πολιτικό σύστημα βολεύεται με ένα μέτριο πανεπιστήμιο στα μέτρα του.

Πηγή: www.tanea.gr