Υπουργείο κλίματος;

Κίμων Χατζημπίρος 24 Σεπ 2021

Η πλειονότητα των ειδικών επιστημόνων και πολλοί στοχαστές θεωρούν την επερχόμενη ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή ως ένα από τα τρία μεγαλύτερα προβλήματα του κόσμου μας. Οι συνέπειές της θα είναι σοβαρές για την φύση, αλλά περισσότερο για την ανθρωπότητα, την ανάπτυξη, την υγεία και την ποιότητα ζωής. Μια απειλή, που συνιστά ένα εξαιρετικά πολύπλοκο ζήτημα, με μεγάλη διάρκεια και βραδεία εξέλιξη. Οι προσπάθειες επίλυσής του θα απασχολήσουν επί πολλές δεκαετίες τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας.

Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής απαιτεί δημόσιες πολιτικές, πρώτα-πρώτα για τον μετριασμό της. Η Παγκόσμια Συμφωνία του 2015 στο Παρίσι έχει θέσει ως επιθυμητό στόχο να μην ξεπεράσει η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη τον 1,5 βαθμό Κελσίου. Από την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες έχει σχεδιασθεί μια «κοινωνία χωρίς άνθρακα» μέχρι το 2050, δηλαδή ένα μηδενικό ισοζύγιο διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου. Για να επιτευχθεί, απαιτείται αλλαγή του σημερινού ενεργειακού μοντέλου, με αποκλειστική παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, επίσης σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και προώθηση κυκλικής οικονομίας. Η τεχνολογία ανταποκρίνεται και οι επενδυτές κινητοποιούνται, είναι όμως απαραίτητες οι οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές για ταχεία ανάπτυξη ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών, ευρεία ανακύκλωση αποβλήτων, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, έξυπνα δίκτυα, αποθήκευση ενέργειας με αντλησιοταμίευση, μπαταρίες ή υδρογόνο κ.λπ. 

Ωστόσο, η συσσώρευση αερίων θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα δεν θα σταματήσει άμεσα και επί πολλά χρόνια θα εκδηλώνονται οι αναπόφευκτες συνέπειες. Αυτό σημαίνει συχνότερα και ισχυρότερα βίαια φαινόμενα όπως τυφώνες, κυκλώνες, θύελλες, καταιγίδες, πλημμύρες, καύσωνες και πυρκαγιές. Επίσης, απώλεια παγετώνων, θερμότερη ατμόσφαιρα και θάλασσα, ανύψωση της θαλάσσιας στάθμης, ξηρασίες, ερημοποίηση εδαφών, συρρίκνωση δασών, εξαφάνιση ειδών χλωρίδας και πανίδας, αύξηση ασθενειών και παρασίτων κ.λπ. Παράλληλα λοιπόν με τον μετριασμό, είναι απαραίτητο ένα πλέγμα δράσεων για την προσαρμογή της ανθρωπότητας. Απαιτούνται εκτεταμένα έργα και προγράμματα, με παρεμβάσεις αντιπλημμυρικές και προστατευτικές των ακτών, βέλτιστη διαχείριση δασών και υδατικών πόρων, αλλαγές καλλιεργειών και αγροτικών πρακτικών, μονώσεις κτηρίων, αυξημένη υγειονομική προστασία κ.α. 

Ένα Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης αποτελεί θετικό βήμα, αφού είναι κατ’ αρχάς απαραίτητη μια στιβαρή Πολιτική Προστασία για να αντιμετωπίζει εκείνες τις συνέπειες που εκδηλώνονται με μορφή απότομων φυσικών καταστροφών. Παράλληλα όμως, οι πολυσύνθετες ανάγκες προσαρμογής σε μακροχρόνιες αλλαγές, που θα έρχονται σταδιακά, χρειάζονται επιμελημένες βαθμιαίες μεταβολές στις πόλεις, τον τρόπο ζωής, την αγροτική παραγωγή, τον τουρισμό, την αναψυχή και, γενικώς, στις περισσότερες ανθρώπινες δραστηριότητες. Οι αναγκαίες συντονισμένες δράσεις ξεπερνούν τις δυνατότητες ενός υπουργείου, απαιτούν κινητοποιήσεις σε κυβερνητικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Οι  αλλαγές στην ζωή μας θα είναι άβολες, αφού σημαίνουν ανατροπή καθιερωμένων πρακτικών, αποδοχή νέων τρόπων παραγωγής, κυκλική οικονομία και καλλίτερη διαχείριση κινδύνων. Στις δημοκρατικές χώρες, θα απαιτηθεί σταθερή κοινωνική στήριξη, που προϋποθέτει κατάλληλη εκπαίδευση και ενημέρωση, ώστε να αποκτήσουν οι πολίτες μια απλή αλλά σαφή αντίληψη του φαινομένου. Προϋπόθεση, η αύξηση της εμπιστοσύνης στην σοβαρή επιστήμη.

Πηγή: www.tanea.gr