‘Εχουμε σημασία

Λυκούργος Λιαρόπουλος 07 Οκτ 2018

Η εικόνα συγκλονιστική. Ο άνδρας, σκαρφαλωμένος  στο γλυπτό στην Ομόνοια, απειλεί να πέσει. Ο λόγος που έδωσε μετά την επεισοδιακή ματαίωση του δράματος ήταν ότι το Κράτος «δεν του έδινε σημασία». Εκείνη τη στιγμή ένοιωσα ότι απειλούμαι. Βρίσκομαι στη θέση του και αναρωτιέμαι. Είναι αυτός ο άνδρας παρανοϊκός, ή είμαστε όλοι απαθείς, κατατονικοί, αδιάφοροι, μπροστά στην απειλή ενός Κράτους καταπιεστικού, ανελέητου, ενός Κράτους που ζει από εμάς, αλλά όχι για εμάς.

Ο μοναδικός πραγματικός λόγος ύπαρξης του Κράτους είναι η προστασία μας από κινδύνους, εσωτερικούς και εξωτερικούς και η παροχή υπηρεσιών που δεν μπορεί να μας προσφέρει η οργανωμένη κοινωνία σε ποσότητα και ποιότητα ανάλογη με την επιθυμία μας. Το Κράτος, δηλαδή, με πόρους που αντλεί από όλους όσοι παράγουμε, προσφέρει υπηρεσίες κάθε είδους σε όσους, για οποιοδήποτε λόγο, δεν είμαστε σε θέση να παράγουμε και για συλλογικά αγαθά, όπως η Δημόσια Τάξη, η Εθνική Ασφάλεια, η Υγεία και η Βασική Εκπαίδευση.

Το Κράτος, δηλαδή, δεν είναι αυθύπαρκτο ούτε αυτονόητο, αλλά προϊόν της συλλογικής μας βούλησης να του αναθέσουμε ρόλο, επ’ αμοιβή, σε ένα είδος Κοινωνικού Συμβολαίου, με δύο αντισυμβαλλόμενους, το Κράτος και την Κοινωνία. Μάλιστα, η Κοινωνία  επιφυλάσσει στον εαυτό της το δικαίωμα του κριτή. Εμείς αποφασίζουμε για την έκταση, τις αρμοδιότητες και την ποιότητα του Κράτους με τον υπέρτατο θεσμό, την Κυβέρνηση, στην οποία δώσαμε την εμπιστοσύνη μας, αλλά όχι «λευκή επιταγή».

Για να παίξει το ρόλο του το Κράτος σωστά, αυτή η απλή αλήθεια πρέπει να είναι Ευαγγέλιο. Το Κράτος πρέπει, να «μας δίνει σημασία». Να ακούει, να προβληματίζεται για το έργο που επιτελεί, να αυτό-αξιολογείται και να βελτιώνεται συνεχώς. Κυρίως, να προστατεύει τα χρήματα του Πολίτη και να αποδεικνύει συνεχώς πως «αξίζει» όσα ο Πολίτης στερείται για να το συντηρεί.  Αντίθετα από κάποιον ανόητη Γάλλο βασιλιά που είπε ότι «το Κράτος είμαι εγώ», το Κράτος πρέπει να ξέρει πως υπάρχει για εμάς και όχι ανεξάρτητα από τη θέλησή μας. Το Κράτος είναι υπηρέτης, όχι δυνάστης.

Όταν, συνεπώς, κάποιος νοιώθει πως το Κράτος «δεν του δίνει σημασία», έχει κάθε δίκιο και κάθε δικαίωμα να «ανέβει στα κάγκελα», έστω και αν αυτό είναι ένα «έργο τέχνης». Ως ατομική αντίδραση ήταν κατανοητή και έξυπνη, έστω και απεγνωσμένη.  Ένας ευφάνταστος τρόπος να φωνάξει «είμαι εδώ και έχω σημασία». Λύση απελπισίας, ίσως, αλλά απόλυτα κατανοητή. Τη σημασία της, η Κοινωνία και, φυσικά, η Πολιτεία, πρέπει να «αξιολογήσει». Και η στιγμή , ο μόνος τρόπος πλησιάζει. Πριν ψηφίσετε, σκεφθείτε τον «άνθρωπο στα κάγκελα» του Ζογγολόπουλου.