Come the revolution»

Thomas Friedmann,

«New York Times»

Εναν χρόνο πριν είχαμε επισημάνει από εδώ ότι κάτι τρέχει πολύ σημαντικό στην εκπαίδευση. Μια νέα διαδικτυακή πλατφόρμα είχε εμφανιστεί υπό την ονομασία Coursera. Με πρωτοβουλία και χρηματοδότηση του Στάνφορντ, μια σειρά από πανεπιστήμια χρησιμοποίησαν τις τεχνικές που τους προσφέρει η νέα γενιά εξ αποστάσεως μάθησης για να παρουσιάσουν παραδόσεις για όσους ενδιαφέρονταν να αποκτήσουν γνώσεις σε συγκεκριμένους επιστημονικούς τομείς. Ιστορία, Πληροφορική, Μαθηματικά, Γενετική, Ψυχολογία ήταν μερικά από τα αντικείμενα γνώσης για ανθρώπους που επιθυμούν περισσότερες γνώσεις από τις πληροφορίες που παρέχει η δημοσιογραφία. Μια μορφή διά βίου μάθησης που ακουμπούσε την εξ αποστάσεως εκπαίδευση (distance learning), θα έλεγα προπαρασκευαστική, κολεγιακή.

Ως γνήσιος Τοξότης, γράφτηκα σε κάποια μαθήματα, στην αρχή από περιέργεια, μάλιστα σε μαθήματα που δεν είχαν καμία σχέση με τις σπουδές μου. Ετσι κι αλλιώς η παρακολούθηση είναι δωρεάν και τα θέματα ενδιαφέροντα. Πήρα κάποιες παρουσιάσεις όπως Εισαγωγή στην Αστρονομία, Φάρμακα και Εγκέφαλος, Αρχαία Ελληνική Ιστορία. Τα μαθήματα είναι ζωντανά, υπάρχουν ασκήσεις και εξετάσεις, πλούσιο υλικό και «φόρουμ σπουδαστών» επιτηρούμενα από εθελοντές, για κάθε είδους συζήτηση. Ηδη, περισσότερα από 4,5 εκατομμύρια «σπουδαστές» έχουν παρακολουθήσει δεκάδες μαθήματα από πολλά και καλά πανεπιστήμια. Πριν από έναν χρόνο ακόμη η διδασκαλία περιοριζόταν στην αγγλική. Σήμερα γίνονται μαθήματα σε ακόμη δέκα γλώσσες.

Φυσικά, η συζήτηση άναψε μεταξύ των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. Κάποιοι υποστήριζαν την έξοδο των Ιδρυμάτων από τα κάμπους, τη διάδοση της επιστήμης σε όλη τη Γη, χάρη στο χαμηλό κόστος και στη δημοκρατικότητα της παρακολούθησης. Αλλοι πάλι θεώρησαν την πλατφόρμα απειλή για την ποιότητα της εκπαίδευσης αλλά και για τη δική τους θέση. «Ετσι όπως πάμε, τα Ιδρύματα θα αδειάσουν», είπαν, «η ύφεση πλήττει την προσέλευση των υποψηφίων φοιτητών και σε λίγο θα εξαφανιστούν πολλές και αξιόλογες σχολές». Ωστόσο το τσουνάμι της επανάστασης δεν συγκρατήθηκε. Διάσημοι καθηγητές, τόσο από πλευράς ποιότητας διδασκαλίας όσο και αντικειμένου, συνεχίζουν να εκτίθενται ζωντανά και καθημερινά.

Σε ένα από τα μαθήματα συμμετείχα σε μια πολύ ζωηρή ομάδα συζήτησης (φόρουμ) ελλήνων «συμφοιτητών». Εκεί συζήτησα και με τη Στέλλα. Για απορίες που είχαμε, για τις τελικές εξετάσεις, για τον καθηγητή. Ωσπου με έκπληξη να διαπιστώσω ότι η κοπέλα ήταν 16 ετών! Μαθήτρια πρώτης λυκείου, σε επαρχιακή πόλη. Τη ρώτησα πώς της ήρθε και παρακολούθησε, μάλιστα επιτυχώς, το μάθημα Γενετικής και πού ανακάλυψε την πλατφόρμα. Μου απάντησε ότι η μητέρα της το είχε ακούσει στην τηλεόραση, γράφτηκε σε ένα μάθημα Βιολογίας που αγαπούσε και ψηλάφιζε τη μελλοντική της πορεία σε σχέση με τις σπουδές. Μεταξύ Πληροφορικής και Βιολογίας οι προτιμήσεις της, θα ανακαλύψει συνεπώς ότι μια νέα δυναμική και με τεράστιο μέλλον επιστήμη ανατέλλει: η Βιοπληροφορική.

Πού είναι άραγε οι σπουδαστές και οι καθηγητές που όλα αυτά τα χρόνια εξοβέλισαν την αριστεία από τα ιδρύματα; Επέβαλαν τον νόμο της συντεχνίας αρνούμενοι να παραδώσουν προϋπολογισμούς στις νέες Διοικούσες Επιτροπές; Πού είναι οι μαχητές της δημοκρατίας στη δίκαιη μάχη τους κατά της Μαριέττας Γιαννάκου και της Αννας Διαμαντοπούλου που, δειλά, τόλμησαν; Πού είναι οι μουτζαχεντίν του απομονωτισμού από την «Μπολόνια»; Γιατί δεν κάνουν κάτι; Γιατί δεν ελέγχουν τις Στέλλες αυτού του τόπου πριν είναι αργά και τους εξαφανίσουν; Και γιατί δεν κατακεραυνώνουν το Coursera; Γιατί δεν επαναλαμβάνουν την υπερήφανη στάση απόρριψης από κάποιους αξιωματούχους της δορυφορικής τηλεόρασης με όπλο την κατάρριψη του γεωστατικού δορυφόρου; Τότε ήταν που μια άλλη «Στέλλα», η Μελίνα Μερκούρη, είχε πει σε κυβερνητική σύσκεψη με βραχνή φωνή τη φράση: «Παίδες, τι πάτε να κάνετε; Να μας βάλετε σιδερένιο κορσέ και ζώνη αγνότητας για να μας προστατέψετε από τους δορυφόρους;»

Σε αυτή τη χώρα υπάρχουν πολλά παιδιά σαν τη Στέλλα. Που θέλουν να μάθουν, να δημιουργήσουν. Κόντρα σε μια κοινωνία και στους εκφραστές της που, αφού πτώχευσαν τη χώρα πολιτιστικά, εκπαιδευτικά και πολιτικά, την οδήγησαν αναπόφευκτα και στην οικονομική πτώχευση.

Οσο για την πλατφόρμα, στην οποία ήδη διδάσκουν ισραηλινοί, ολλανδοί, σουηδοί και άλλοι καθηγητές από μικρές χώρες, περιττό να σας πω ότι Αρχαία Ελληνική Ιστορία και Ελληνική Μυθολογία δεν διδάσκουν Ελληνες.