Ο μύθος Βαρουφάκη

Γιάννης Παντελάκης 04 Αυγ 2015

Σε μια τελευταία από τις εκατοντάδες συνεντεύξεις του, ο Βαρουφάκης είπε ότι «ο Αλέξης Τσίπρας πιέστηκε να μετατρέψει ουσιαστικά το «όχι» του δημοψηφίσματος σε «ναι» από υπουργούς της κυβέρνησης και συνεργάτες του». Προφανώς κάτι τέτοιο συνέβη. Και ο πρωθυπουργός και αρκετοί συνεργάτες του, συμφώνησαν στην υπογραφή μιας συμφωνίας με τους δανειστές. Επώδυνης μεν (αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης που έκαναν), αλλά μιας συμφωνίας, η εναλλακτική της οποίας θα ήταν η έξοδος από το ευρώ.

Ο Βαρουφάκης με τη δήλωσή του αυτή, επιχειρεί να πείσει ότι ο ίδιος ήταν αντίθετος με μια τέτοια συμφωνία. Ουσιαστικά, θέλει να ενυπογράψει μια πολιτική υποθήκη για το προσωπικό του πολιτικό μέλλον. Ο πρώην υπουργός θα καυχιέται πως ήταν από εκείνους που αντιστάθηκαν «στον ταπεινωτικό συμβιβασμό» και αυτό θα το επαναλαμβάνει στις εκατοντάδες συνεντεύξεις που θα ακολουθήσουν.

Και μαζί με αυτόν και αρκετοί απογοητευμένοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι άλλα είχαν ακούσει να υπόσχεται το κόμμα τους και άλλα διαπίστωσαν ότι συνέβησαν. Το αποτέλεσμα όλων αυτών, μπορεί κάποιος ήδη να το προδιαγράψει. Ο Βαρουφάκης θα καταγραφεί ως ένας «αριστερός» πόλος, ο οποίος είτε εντός είτε εκτός ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει να ενισχύει το «εγώ» του, σε πολιτικές ομιλίες, σε διαλέξεις, σε συνεντεύξεις.

Κάπως έτσι γράφεται η ιστορία σ’ αυτή τη χώρα. Με εικονική πραγματικότητα, μύθους και πλαστούς προσδιορισμούς. Γιατί η αλήθεια είναι πως ο Βαρουφάκης έχει τεράστια ευθύνη γι’ αυτήν τη συμφωνία. Ήταν ο επικεφαλής των διαπραγματεύσεων, ο άνθρωπος που χειρίστηκε από την αρχή αυτό το θέμα, εκείνος που προκάλεσε πολλά αδιέξοδα, αυτός που εν κρυπτώ σχεδίαζε μετάβαση σε παράλληλα και εθνικά νομίσματα, ο πολιτικός που παρέσυρε την ίδια την κυβέρνηση σ’ ένα αδιέξοδο.

Και άλλωστε, αυτό που δεν λέει ο Βαρουφάκης, σκόπιμα, είναι πως το «όχι» του δημοψηφίσματος το οποίο επικαλείται ως «λαϊκή εντολή», δεν ήταν «όχι στο ευρώ». Ήταν ένα θολό «όχι», το οποίο είχαν επενδύσει ο ίδιος και οι συνάδελφοί του ως «όχι στη λιτότητα», «όχι στα μνημόνια» και διάφορα άλλα «όχι» τα οποία δεν είχαν σχέση με την πραγματικότητα. Η οποία πραγματικότητα ήταν σαφής για όσους ήθελαν να τη δουν. Πριν το δημοψήφισμα, η κυβέρνηση (δια χειρός Βαρουφάκη) είχε καταθέσει στους δανειστές μια πολυσέλιδη δική της πρόταση, η οποία αποτελούσε ένα ακόμα μνημόνιο. Με μείωση συντάξεων, νέους φόρους κ.ο.κ.

Η κυβέρνηση, όταν πήρε την εντολή στις 25 Ιανουαρίου, δεν είχε καμία εξουσιοδότηση για εξοδο από το κοινό νόμισμα. Το αντίθετο. Όλες οι κινήσεις απέναντι στους δανειστές, έπρεπε να γίνουν σ’ αυτό το πλαίσιο. Όλα τα πλάνα (τα οποία αμφιβάλλω καν αν είχαν τον στοιχειώδη σχεδιασμό), έπρεπε να κινούνται με αυτό το δεδομένο. Την παραμονή στο ευρώ. Ο Βαρουφάκης, με τις κινήσεις του, έδειξε πως αυτό δεν το θεωρούσε σαν μια σοβαρή δέσμευση. Αγνόησε την εντολή αυτή (της πλειονότητας) των ψηφοφόρων και έπαιξε με τα δικά του δεδομένα. Η μετάβαση σε παράλληλο νόμισμα και στη συνέχεια σε εθνικό, αποτελούσε την πλήρη αδιαφορία για τη δέσμευση.

Προφανώς και η ευθύνη Βαρουφάκη δεν απαλλάσσει τον πολιτικό του προιστάμενο. Αυτόν που τον τοποθέτησε εκεί, τον εμπιστεύτηκε και άργησε πολύ να καταλάβει τις παγίδες στις οποίες ο ίδιος είχε οδηγήσει την κυβέρνηση (το λιγότερο κακό), αλλά και τη χώρα (το μέγιστο). Και επίσης προφανές είναι, πως το βασικό κόστος και την ευθύνη, τα έχει ο ίδιος. Ωστόσο, μέσα από τα λάθη Τσίπρα, δημιουργήθηκε ένας ακόμα πολιτικός μύθος, από εκείνους με τους οποίους μας αρέσει να ζούμε. Ο μύθος που προαναφέραμε. Ο «αριστερός» Βαρουφάκης και οι άλλοι «που δεν τόλμησαν». Έτσι εύκολα, δημιουργούνται σ’ αυτή τη χώρα φαντασιώσεις και επενδύονται με χαρίσματα πρόσωπα που δεν το αξίζουν. Ο «διαφορετικός» Βαρουφάκης, που παριστάνει τον αντικομφορμιστή και τον άνετο, που δεν μιλάει την ξύλινη γλώσσα των άλλων πολιτικών, που φοράει και λαχούρια πουκάμισα στη Βουλή, θα είναι το νέο πρότυπο για πολλούς…